2018 сыллаахха Иннокентий Иванов «Чуумпу Бүлүү: алмаас уонна харах уута» диэн бөдөҥ айымньыта «Ситим-Медиа» тэрилтэҕэ оҥоһуллан тахсыбыта. Ааҕааччы ону олус сэргии, сэҥээрэ ылыммыта.
ИДьМ астаапкаҕа полковнига айар-суруйар эйгэҕэ ити курдук соһуччу киирбитэ. Билигин Иннокентий Иванов – СӨ суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ. Дьиҥэр, кини бу «соһуппут айымньыта» кинигэ буоларын туһугар сүүрбэттэн тахса сыл устатыгар дьүккүөрдүк үлэлээбит. Оттон бэйэм эрэдээктэр уонна биир тэрийээччи быһыытынан үс сыл курдук дьарыктаммытым.
Кэрэхсэбиллээҕэ диэн, бу дьоһуннаах кинигэ дьон-сэргэ өйөбүлэ баар буолан тахсыбыта. Ол курдук, суруйааччы кинигэ иннигэр ааттаан махтаммыт дьонун кэккэтигэр, оччотооҕуга Дьокуускай куорат баһылыга, билигин СӨ Ил Дархана Айсен Николаевтан саҕалаан, элбэх киһи ахтыллар.
Быйыл Амма улууһун Эмиһигэр бу айымньынан, САССӨ тэриллибитэ 100 сылыгар анаан, оонньуу туруордулар. Ол эмиэ улахан кэрэхсэбиллээх буолла.
Кинигэ бэчээттэммитин кэннэ арамаан нууччалыы тылбааһын быһа тардыылара «Вилюйские зори» альманахха, «Полярная звезда» сурунаалга тахсыбыттара.
Бу күннэргэ тылбаасчыт Валентина Комиссарова-Күлүмүрэ: «Үс сыллаах үлэбин үмүрүрүтэн, ыһыаҕы ситиһиилээх көрүстүм», – диэн бэйэтин үөрүүтүн үллэстэр. Эмчит идэлээх Валентина Комиссарова-Күлүмүрэ бу кэлиҥҥи сылларга уран сурук эйгэтигэр киэҥник билиннэ, хомоҕой хоһоонньут, дэгиттэр тылбаасчыт быһыытынан ааҕааччы биһирэбилин ылла. Олор ортолоругар идэлээх ааҕааччылар эмиэ сэргээбиттэрин эттилэр.
Валентина Комиссарова-Күлүмүрэ арамаан-эпопея тылбааһын саҕалаан эрдэҕинэ, бастакы түһүмэхтэри СӨ норуодунай суруйааччыта Владимир Фёдоровка, Арассыыйа суруйааччыларын сойууһун сэкирэтээрэ, суруйааччы, литературовед Николай Переясловка, Алампа хоһооннорун, СӨ норуодунай суруйааччыта Егор Неймохов «Алампа» арамаанын уонна саха атын суруйааччыларын айымньыларын тылбаастаабыт Евгений Каминскайга көрдөрө сылдьыбытым. Үһүөн тылбаас үчүгэй уус-уран таһымҥа оҥоһуллан эрэрин бэлиэтээбиттэрэ. Евгений Каминскай литературнай эрэдээктэр быһыытынан үлэлэһэргэ сөбүлэспитэ. Ол эрэн, онтубут хамсык туран уонна үп кыайан быһаарыллыбакка тохтоон хаалбыта.
Билигин ааҕааччыга сөбүлэппит айымньы нууччалыы тылбааһын үлэтэ бүттэ. Онон кинигэ быһыытынан бэчээттээн таһаарыы соруга турар. Нуучча тылын кыаҕын-ыырын туһанан, Саха сирин туһунан атын омук дьонугар уус-уран айымньы көмөтүнэн билиһиннэрэрбит өрөспүүбүлүкэбит сүүс сылыгар бэлиэ түгэн буолуоҕа.
Афанасий ГУРИНОВ-АРЧЫЛАН
