Бэҕэһээ «Россия 24» ханаалга Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин биһиги Ил Дархаммыт Айсен Николаевтыын көрсүһүүтүттэн быһа тардан көрдөрдүлэр. Дойду баһылыга Саха сиригэр сайдыы тэтимнээхтик баран иһэрин билэрин бэлиэтээтэ уонна Айсен Сергеевичкэ кэккэ ыйытыылары биэрдэ. Чуолаан, нэһилиэнньэ ахсаана улаатарын хайдах ситиспиттэрин, дьоҥҥо үлэ миэстэтин тэрийии хайдах барарын, баһаары сэрэтиигэ быйыл туох миэрэлэри ылбыттарын ыйыталаста.
Айсен Сергеевич Саха сирэ оҕо төрөөһүнүгэр Уһук Илиҥҥэ бастакы, оттон Арассыыйаҕа сэттис миэстэҕэ сылдьарын бэлиэтээтэ. Кини манна Владимир Владимирович оҕолоох дьону өйүүр бэлиитикэтэ улахан суолталааҕын уонна өрөспүүбүлүкэҕэ олохтоммут өйөбүл көмөлөөҕүн эттэ. Ил Дархан өссө Саха сирин устуоруйатыгар аан бастакытын олох орто кээмэйэ, дойду киэнин куоһаран, 72, 9 сааска тиийбитин ыйда.
Салгыы Ил Дархан Айсен Николаев бэрэсидьиэн Владимир Путин ыйытыыларыгар биэрбит хоруйдарыттан сүрүнүн таһаарабыт:
◦ Ийэ сылыгар өрөспүүбүлүкэҕэ олохтоммут 100 тыһ. солк. кээмэйдээх хапытаалы өссө биэс сылга уһаттыбыт.
◦ Медиктэрбит күүстээх буоланнар, ковидтан өлүүгэ дойду 85 регионуттан 81 миэстэҕэ сылдьабыт.
◦ Үлэ миэстэтин таһаарыыга инвестициялыыр компаниялар уонна бырамыысыланнай тэрилтэлэр үчүгэйдик ылсан үлэлииллэр. Ол түмүгэр, хас эмэ уонунан тыһыынча миэстэ үөскүүр. Ордук таас чоҕу хостуур компанияларга элбэх миэстэ тахсар.
◦ Таас чоҕу хостооһун кээмэйэ хас да төгүл улаатан, быйыл 39 мөл. туонна таас чох хостоммут. "Эльгауголь" бэйэтин үбүнэн массыына суолун, тимир суолу, уу пордун, аэродром тута сылдьар.
◦ 2030 сылга диэри олоххо киириэхтээх улахан бырайыактарынан Мииринэйгэ АЛРОСА "Мир. Глубокий" саҥа руднига, Росатом","Селигдар" уонна көмүс хостуур тэрилтэлэри кытта Хотугу муустаах муора аттыгар сир баайын хостуурга аналлаах баахта бөһүөлэгин, кыра кыамталаах атомнай станцияны, уу пордун тутуу буолаллар.
◦ Арктика бары оройуоннарыгар сотору кэминэн сибээс оптоволоконнай лиинийэтэ тардыллыаҕа.
◦ Баһаары сэрэтиигэ алҕастары көннөрдүбүт. Федеральнай үбүлээһин алта төгүл, олохтоох үбүлээһин үс төгүл улаатта. Рослесхоз көрөр-истэр сирин 20 мөл. гектарынан улаатыннардыбыт. Урут 40 мөл. буоллаҕына, быйыл 70 мөл.
◦ Штаты элбэтии түмүгэр, 2021 сылтан баһаар ахсаана уонна кээмэйэ 14 төгүл намтаата. Тиэхиньикэ, авиамаршрут ахсаана сэбиэскэй нуормаҕа чугаһаан эрэр. Авиамониторинг күүһүрдэ.
Бэйэ кэр.
