Го – биһиги кэммитигэр диэри кэлбит кытай былыргы оонньуута. Кытайга, Кореяҕа, Японияҕа күүскэ сайдыбыт. Бастаан дьоппуон императордара, аристократтар оонньообуттар. ГО – өйдөөн-дьүүллээн ылыстахха, хайа да саастаах киһи үлүһүйэн ылсар чаҕылхай көрүҥэ. Кини кистэлэҥин, ис кыаҕын төһө да өр оонньоотоххо, толору билэр, баһылыыр кыаллыбат. Оннук муҥура биллибэт киэҥ. Киһиэхэ иҥэрэр хаачыстыбатын, кыаҕын ааҕан сиппэккин.
Саха сиригэр бу оонньууга биир дойдулаахтарбыт ылсан, улахан түһүлгэлэргэ кыттыыны ылаллар. Ахсынньы 9-10 күннэригэр Екатеринбург куоракка Го интеллектуальнай оонньууларыгар “Полиметалл” IX куубага” диэн турнир ыытылынна. Уралга бу Го саамай улахан турнира буолар. Барыта 90-ча оонньооччу кытынна. Го Свердловскай уобаластааҕы федерациятын бэрэсидьиэнэ Илья Турнилин этэринэн, өтөр буолбатах элбэх кыттааччы мустубут. Ол курдук, Свердловскай, Московскай уобаластартан, Казаньтан, Новосибирскайтан, Тюменьтан, Челябинскайтан, Пермьтан, Ижевскайтан, Дьокуускайтан кэлбиттэр.
Саха сириттэн 8 оҕо кытынна. Кинилэри Го Саха сиринээҕи федерациятын кылаабынай тириэньэрэ Дмитрий Анатольевич Корнев уонна Чурапчы тириэньэрэ Надежда Гаврильевна Захарова арыаллаан илдьэ сырыттылар. Хамаандаҕа Чурапчы уонна Дьокуускай куорат оскуолаларын үөрэнээччилэрэ кыттыыны ыллылар. Чурапчытааҕы С.А.Новгородов аатынан орто оскуола 10 кылааһын үөрэнээччитэ Ньургун Оконешников бастыҥ көрдөрүүнү ситиһэн, эриэйтинин биллэрдик үрдэттэ. Бу турнир Саха сирин хамаандатыгар 2024 сылга Дьокуускайга ыытыллар “Азия оҕолоро” норуоттар икки ардыларынааҕы спортивнай оонньууларга бэлэмнэнии быһыытынан ылыныллар.
Тэрийээччилэр ирдэбиллэринэн, күрэхтэһиигэ саҥа оонньооччулар киирбэтилэр. Ол эбэтэр 500-тэн үрдүк көрдөрүүлээх Арассыыйа эриэйтиннээх эрэ спортсменнар кытыннылар. ГО-ҕа сааһынан, уол-кыыс, эр киһи-дьахтар диэн араарыы суох. Ким баҕарар кимниин баҕарар оонньуон сөп. Арай уопут эрэ оруолу ылар. Турнирга Арассыыйа уонна Дьобуруопа хас да төгүллээх чөмпүйүөнэ Илья Шикшин кыттыыны ылбыта таһымы үрдэттэ. Куубак хаһаайынынан кини буолла.
Салгыы ахсынньы 16-17 күннэригэр Дьокуускайга Мак-Магон систиэмэтинэн ГО интеллектуальнай оонньуута ыытылынна. Күрэхтэһии 5-6 туурунан 13х13 уонна 19х19 дуоскаларга барда. Барыта 47 киһи кыттыыны ылла. Күүстээхтэр лигаларыгар ити иннинэ Екатеринбург куоракка ыытыллыбыт турнир кыттыылаахтара, Чурапчыттан Ньургун Оконешников, Мичил Алексеев, Айсен Оконешников оонньоотулар. Күрэхтэһии тэрийээччитэ уонна сүрүн судьуйата А.С.Федоров кыттааччылар маастарыстыбалара биллэрдик үрдээбитин бэлиэтээтэ. СӨ Го федерацията Чурапчы тириэньэрэ Н.Г.Захароваҕа улууска Го оонньуутун тарҕатыыга, сайыннарыыга кылаатын иһин Махтал суругу туттарда. Ити курдук, Го оонньуута сыллата таһыма үрдүүр, кыттааччыта элбиир.
Бэйэ кэр.
