Кэнники сылларга тыа сиригэр улахан уларыйыылар таҕыстылар, өссө да тахсаары тураллар. Ол курдук, тыа сириттэн кииҥҥэ көһүү күүһүрэн, онно эбии хамсык туран, нэһилиэктэргэ олорор киһи да, оҕо да ахсаана биллэрдик аҕыйаата. Маны таһынан, аны күһүҥҥүттэн олохтоох бэйэни салайыныыга улахан уларытыылары киллэрэр хабааннаах Клишас-Крашенинников сокуонун бырайыага Госдумаҕа иккис ааҕыыны ааһыахтаах. Онон бу боппуруостарга уопсастыбаннас өйүн-санаатын түмэр кэм кэллэ. Ол иһин, уопсастыбаннай түмсүүлэр ыҥырыыларынан, Дьокуускай куоракка от ыйын 1 күнүгэр «Тыа сирэ – омук дьылҕата» диэн пуорум ыытыллыаҕа.
Пуорум түһүлгэтэ уопсастыбаннас, ситэриилээх уонна сокуону оҥорор былаас бэрэстэбиитэллэрэ атах тэпсэн олорон сүбэлэһэр, көдьүүстээх этиилэри киллэрэр былаһаакката буоларын ситиһиэхпитин наада. Маны таһынан пуорумҥа нэһилиэктэр Сүбэлэрэ хайдах быһыылаахтык тэриллиэхтэрин уонна үлэлиэхтэрин сөбүн дьүүллэһиллиэҕэ.
Пуорум түөрт сиэксийэнэн барыаҕа:
1 СИЭКСИЙЭ. ОЛОХ УСУЛУОБУЙАТЫН ТУПСАРЫЫ. Нэһилиэк олохтоохторугар, исписэлиистэргэ, эдэр ыалларга толору хааччыллыылаах дьиэни тутуу боппуруоһугар туох экэнэмиичэскэй, социальнай, хаһаайыстыбаннай мэхэньиисимнэр баар буолуохтарын сөбүй? Оскуола, уһуйаан, суол тутуута, кииннэммит ититии, күөх төлөнү тардыы, баанньыгынан хааччыллыы. Нэһилиэк Сүбэтэ бу хайысхаҕа тугу үлэлиэн сөбүй?
2 СИЭКСИЙЭ. ОҤОРОН ТАҺААРЫЫНЫ САЙЫННАРЫЫ. Сүөһү, сылгы, сир оҥоһуутун субсидиялааһын мэхэньиисимнэрин дьүүллэһии. Нэһилиэккэ эти, үүтү уо.д.а. оҥорон таһаарыыны сайыннарыы, атын көрүҥнэрин киллэрии. Нэһилиэккэ тыа хаһаайыстыбатын үлэтин тэрийии правовой боппуруостара. Кээпэрээссийэлээһин уустуктара. Нэһилиэк Сүбэтэ бу хайысхаҕа хайдах үлэлиэн сөбүй?
3 СИЭКСИЙЭ. НЭҺИЛИЭК ӨЙӨ-САНААТА. Нэһилиэк оҕото, ыччата, олохтооҕо төрөөбүт нэһилиэгэр тардыһыылаах, дойдутун устуоруйатынан киэн туттар дойдумсах буоларын иитии үлэтэ. Нэһилиэк былыргы уонна аныгы устуоруйатын, чулуу дьонун олоҕун бар дьон билиитигэр таһаарыы. Кулууп үлэтин күүһүрдүү, ыал элбииригэр үлэни ыытыы. Оскуола, уһуйаан үлэтин хаачыстыбатын таһымнаах оҥоруу. Нэһилиэк Сүбэтэ хайдах тэриллиэҕин сөбүн уонна үлэтин ис хоһоонун арыйыы.
4 СИЭКСИЙЭ. НЭҺИЛИЭК ТУТУЛА. Олохтоох бэйэни салайыныыны көмүскээһин боппуруостара. Арктическай улуустар кыһалҕаларын дьүүллэһии. Кырыы нэһилиэктэри дууһанан үбүлээһинтэн хайдах төлөрүтэбит? Тыа сирин учууталынан, эмчитинэн, култуура үлэһитинэн хааччыйар наадатыгар орто уонна үрдүк үөрэх кыһаларыгар аадырыстаах тус сыаллаах миэстэлэри киллэрии кыаллыа дуо? Куораттан, улуус кииниттэн дьону көһөрөн таһаарыы суолларын тобулуу. Нэһилиэк сирин туһаныы туох бириинсиптэргэ олоҕуруохтааҕый? Нэһилиэк Сүбэтэ бу хайысхаҕа тугу үлэлиэн сөбүй?
Кыттыы боппуруоһунан билсэр төл: 8914-223-33-92, 8914-111-57-25.
Буолар миэстэтин, саҕаланар бириэмэтин эбии биллэриэхпит.
Тэрийэр бөлөх.
Хаартыска: gid.cz
