«SKILLS CAMP. Animation – 2024» бэстибээл ыытыллыбыта быйыл хайыы үйэ үһүс сыла буолла. Бу тухары өрөспүүбүлүкэ араас муннугуттан айар-тутар талааннаах оҕолор кэлэн, көхтөөхтүк кытталлар. Кинилэр анимациялаах ролигы айан-тутан таһааралларыгар аҕыйах күн бэриллэр. Тэрээһин СӨ Үүнэр көлүөнэ пуондатын нөҥүө алмаас хампаанньатын үбүлээһининэн ыытыллар.
АЛРОСА уонна Үүнэр көлүөнэ пуондата оҕолору эбии үөрэхтээһин эйгэтигэр бииргэ үлэлэһиилэрин түмүгэр маннык креативнай индустрия эйгэтин араас эгэлгэ тэрээһиннэрэ уонна бырайыактара олоххо киирэр кыахтаахтар. Онуоха оскуола үөрэнээччилэрэ айар-тутар идэлэргэ буор босхо үөрэнэллэр, билбэттэрин билэн, сайдан, үүнэн бараллар. Оннук бырайыактартан биирдэстэрэ – оҕо анимациятын «SKILLS CAMP. Animation – 2024» диэн бэстибээл.
Бу бэстибээл – Үүнэр көлүөнэ паарката, СӨ Билим дьоҕус академията уонна Москуба «talented» хампаанньата иилээн-саҕалаан ыытар үөрэтэр-бырайыактыыр лааҕырдарын түмүктүүр тэрээһинэ. Бу креативнай лааҕыр, үөһэ этиллибитин курдук, АЛРОСА Үүнэр көлүөнэ пуондатыгар аныыр үбүгэр тэриллэр. Инньэ гынан, манна сылдьар оҕолор кыраны да төлөөбөттөр. Бэстибээлгэ Саха сирин 7–10-с кылаастарын бүтэрбит үөрэнэээччилэрэ кыттар кыахтаахтар. Лааҕырга хапсар туһугар оҕолор айар талааннарын көрдөрөр ыйытыкка кытталлар, собеседованиены ааһаллар эбэтэр Үүнэр көлүөнэ паарката тэрийэр араас эгэлгэ куонкурустарыгар бириистээх миэстэни ылбыттар ыҥырыллаллар. Бу түһүмэх бэстибээл биир судургу түһүмэҕэ диэххэ сөп. Дьэ, ол кэнниттэн анимация, креатив эйгэтигэр оройунан түһүү, талааны көрдөрүү саҕаланар. Түмүгэр тустаах хайысхаҕа сыһыаннаах саҥа дьоһун билиини сомсон, сатабылга үөрэнэн бараллар. Ол курдук, оҕолор айымньылаах үлэҕэ ылсан, үөрэнэр бырагыраамаларыгар киллэриллибит квестэри, тимбилдиннэри ааһаллар, успуорт тэрээһиннэригэр уонна дьыалабыай оонньууларга кыттан сэргэхсийэллэр. Лааҕыр буолла да, аҥаардас сынньанаҕын диэн буолбатах, быар куустан олоруу диэн манна суох! Элбэххэ үөрэнэллэр, туһалаах билиини ылаллар.
Чурапчы гимназиятыттан кэлбит 15 саастаах, Динара Фомина:
– Скиллс Кэмп лааҕырыгар мин маскоттар уруһуйдарын куонкуруһугар кыттыбыт буолан кэлбитим. Айар-тутар дьоҕурдаахпын дии саныыбын, мэһийиинэн (лепка), быысыбайынан, графика дизайнынан анаан дьарыктанабын. Анимацияҕа холоммутум олус ыраата илик. Биһиги хамаандабыт M&M’s угуйугар үлэлэстэ. Кинилэр угуйуктара өрүү да уратылаах (креативнай) уонна киһи болҕомтотун, сэҥээриитин тардар үгэстээхтэр. Ол иһин кинилэр угуйуктарыгар маарыннатан, бэйэ киэнин оҥорорго быһаарбыппыт. Хамаандабар аниматор-уруһуйдьуппун. Манна сылдьан элбэх туһалааҕы биллибит. Оттон, сүрүнэ, бэйэбит саастыы, олус көхтөөх, уопсай интэриэстээх оҕолорго түбэстибит, саҥа доҕоттору булуннубут.
Быйылгы лааҕырга өрөспүүбүлүкэ араас улуустарыттан, куораттарыттан уопсайа 96 үөрэнээччи сылдьан барда. Кинилэр анимацияҕа холоннулар, таарыйа араас туһалаах үөрүйэҕи, билиини ыллылар. Анимациялаах киинэни бэлэмнииллэригэр хамаандаларга арахсан баран оҥороллор. Түмүктүүр түһүмэххэ 8 ролик талыллан киирдэ. Тиэмэтэ – анимацияны туһанан бренд эбэтэр ас-үөл эрэкэлээмэтин оҥоруу.
«Бастаан утаа оҕолорго түөрүйэни билиһиннэрэбит, ол кэнниттэн “тирэҕин” оҥоробут: бырагыраамалар интерфейстэрин үөрэтэбит, анимация бириинсиптэрин билиһиннэрэбит, Сценарийы суруйуу уонна режиссёр маастарыстыбатын тутаах түгэннэрин билиһиннэрдибит. Оҕолор бу роликтарын бэлэмнииллэригэр баара эрэ үс күн бэриллибитэ. Бастакы күн оҕолордуун идиэйэлэри, сынаарыйы уонна каадырдарга араарыыны толкуйдаабыппыт. Хаалбыт икки күҥҥэ биидьийэни таҥыыга уонна анимация оҥорорго барбыта», – диэн, педагог по анимации «SKILLS CAMP. Animation – 2024» анимацияҕа педагога Юлия Мохвиченко кэпсиир.
«SKILLS CAMP.-2024» КЫАЙЫЫЛААХТАРА
Кылаан бирииһи (Гран-при) «Шоколадка Гигачад» диэн бырайыак ылла (Аэлина Тюкянова, Саргылаан Афанасьев) уонна «Якутия» авиа-хампаанньа (Арина Аргунова).
1-кы миэстэ – «M&M's» бырайыак (Динара Фомина, Юрий Сидоров).2-с миэстэ – «АЛРОСА» бырайыак (Елена Захарова, Владислав Дмитриев).3-с миэстэ – «Сопли СТОП» бырайыак (Лейла Мустафаева, Виолетта Ефремова).
«Talented» хампаанньа салайааччыта Жора Меджлумян Саха сирин оҕолоруттан сөхпүтүн-махтайбытын биллэрдэ. Оҕолор харахтара уоттанан туран дьарыктаналларын, чаҕылхайдарын, салгыы сайдар баҕалааахтарын бэлиэтээтэ. Оттон SKILLS CAMP бэстибээл эмиэ биир сиргэ турбат, ситиһиитэ улаатан, сайдыы суолунан барар.
Мэҥэ Хаҥалас Майатааҕы лиссиэйиттэн Айсен Устинов, 17 саастаах:
– Лааҕыр аһылларын туһунан Үүнэр көлүөнэ паарката телеграмм-ханаалыгар тахсыбыт биллэрииттэн аахпытым. Биидьийэ сибээһинэн собеседованиены ааспытым. Онно Медиахакатоҥҥа кыайбыппын, «Бастыҥ таҥыы (монтаж)» ааты ылбыппын эппитим. SKILLS CAMP лааҕырга бырагыраамата ымпыгар-чымпыгар диэри толкуйдаан оҥоһуллубутун сөбүлээтим. Хас биирдии мүнүүтэни туһалаахтык атаардыбыт. Итинник үчүгэй, бириэмэ былдьаһыгар сүрэҕэлдьиир да соло суох буолар,биир кэм үөрүйэххин, билиигин хаҥатар аатыгар сылдьыахха сөп. Бырайыакпыт – АЛРОСА авиа-хампаанньатын социальнай ролига этэ. Биһиги бу роликпытынан бу алмаас хостуур хампаанньа эрэ буолбатаҕын, сайдарга, тупсарга дьулуһарын көрдөрөргө дьулуспуппут. Ол туһанан бырайыак түмүгэр этиллэр.Хамаандабар биидьийэни таҥааччы режиссёр этим, ол эрээри бары биир сомоҕо буолан, бүттүүн хамаанданан үлэлэспиппит. Ол олус суолталаах, тоҕо диэтэххэ, маннык кыттыгас үлэ киһи сайдарыгар олук уурар, быһаччы сыаллаах-соруктаах үлэлииргэ көҕүлүүр.Инники олохпор биидьийэни таҥыынан салгыы ылсан дьарыктаныахпын эмиэ сөп. Ол эрээри билиҥҥитэ инженер идэтигэр туттарсарга суоттанабын.
Бэстибээлгэ барыта ыгым, кылгас кэм иһинэн оҥоһуллар, түргэн-тарҕан туттунуу ирдэнэр. Үс күн иһигэр оҕолоро роликтарын сынаарыйын суруйа, персонажтарын, фонун, биридимиэттэри уруһуйдуу охсон, толору анимациялаах гына бэлэмниир сорудахтаахтар. Бу дьарыктара ураты сыаллаах-соруктаах: эдэркээн аниматордар ролик көмөтүнэн кылгас, дьоҥҥо өйдөнүмтүө уонна чаҕылхай, чуолкай уобарастары айан, толкуйдаан таһаарыахтаахтар.
Дьокуускай 39-с №-дээх орто оскуолатыттан Күндүүнэ Петрова, 15 саастаах:
– Бэйэм оҕо эрдэхпиттэн уруһуйдуубун. 2022 сылтан анимациянан дьарыктаммытым, ол иһин миэхэ SKILLS CAMP улаханнык көмөлөстө: каадырдарга араарарга (раскадровка) үөрүйэхтэнним, урут билбэт тэхиниичэскэй ньымаларбын уонна фишкалары баһылаатым. Сүрүнэ, барытын бэрт кылгас кэм – икки күн иһигэр – оҥоруохтаах этибит. Оттон мин дьиҥ олоххо бүтүн ый да устата оҥоруохпун сөп. Ол иһин сып-сап хамсанан, этиллибит болдьох иһигэр оҥорор гына кыһаллыахха, оннукка суоттаныахха наада.Мин кэнэҕэһин ааттаах-суоллаах устуудьуйаҕа эбэтэр оонньуу оҥорор хампаанньаҕа дизайнерынан үлэлиэхпин баҕарабын. Ханнык да түгэҥҥэ диджитал уруһуйдьут буолуохпун сөп буоллаҕа.
SKILLS CAMP бренд салгыы сайдан иһиэ, күүһүрүө, киэҥник тарҕаныа, оттон таһымнаах преподавателлэр кэнэҕэһин да хаачыстыбалаах билиинэн оҕолору хадаҕалыы, үүннэрэ туруо диэн бүк эрэниэххэ сөп. Үүнэр көлүөнэ тус сыаллаах пуондатын генеральнай дириэктэрэ Владимир Егоров эппитин курдук, Пуонда үлэтэ-хамнаһа киһи хапытаалын урутаан сайыннарыыга ананар, онуоха сүрүн болҕомто туох хайа иннинэ оҕолорго уонна ыччакка туһуланар. Ол үлэ-хамнас биһиги өрөспүүбүлүкэҕэ креативнай индустрияны сайыннарыыны кытта тэҥинэн барар. Ити курдук, судаарыстыба, уопсастыба уонна биисинэс күүстэрин түмэн үлэлииллэр. Биһиги өрөспүүбүлүкэҕэ ол АЛРОСА хампаанньаны кытта ыкса сибээстээх. Тоҕо диэтэххэ, Пуонда туһалаах бырайыактарыгар сүрүн инбэстииссийэни угааччы – АЛРОСА алмаас тэрилтэтэ.
Андрей Шилов матырыйаалыттан тылбаас.
