Ил Дархан Айсен Николаев саха төрүт үгэһин чөл тутар, тыа хаһаайыстыбатын аһын-үөлүн дэлэтэр уонна тыа хаһаайыстыбатын үлэһитин суолтатын үрдэтэр туһуттан 2018 сыл сэтинньи 6 күнүгэр ыам ыйын 22 күнүгэр сыл ахсын бэлиэтиир туһунан анал ыйааҕа тахсыбыта. Онон быйыл алтыс сылбытын Сайылык күнүн бэлиэтиибит.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин тыатын хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтин уонна тус бэйэм ааппыттан Саха сирин бары олохтоохторун, чуолаан тыа хаһаайыстыбатын эйгэтигэр үлэлии, сыралаһа сылдьар күндү дьоммутун Сайылык күнүнэн, самаан сайыммыт салаллар, салама ыйыыр үтүөкэн күммүтүнэн ис сүрэхпититтэн эҕэрдэлиибин!
Бу күн өбүгэлэрбит өйдөбүллэринэн, Сахабыт сиригэр Саҥа сыл саҕаланар. Былыр да, быйыл даҕаны саха киһитигэр сайылыкка көһүү – дьоһун суолталаах, туһунан сиэрдээх-туомнаах, бэлиэ түгэн. Иитэр сүөһүбүт кыстыгы этэҥҥэ туораан, күөххэ үктэнэр үөрүүтэ барыбытын сомоҕолуур. Мантан саҕалаан, биир күн бүтүн дьылы аһатарын өйдөөн-санаан туран, күүрээннээх үлэҕэ турунабыт.
Сайылыкка тахсыыны Сэбиэскэй былаас көдьүүстээхтик туһаммыта. Холкуос, сопхуос саҕана сүөһү барыта сайылыктарга таһаарылларын түмүгэр, үүтү ыаһыҥҥа итиэннэ ыччат сүөһүнү төлөһүтүүгэ чыпчаал көрдөрүүлэр ситиһиллибиттэрэ. Инньэ гынан, бу бырааһынньык чуолаан тыа хаһаайыстыбатыгар үлэлиир дьоҥҥо-сэргэҕэ туһуланар эрээри, бүтүн саха омугар суолталаах, оруоллаах.
Икки үйэ алтыһар кирбиитигэр сайылыктары, сайылык хаһаайыстыбаларын тэрийиигэ анаммыт «Сайылык туһунан» Саха Өрөспүүбүлүкэтин сокуона оҥоһуллан, 2003 сыл от ыйын 10 күнүгэр бигэргэммитэ. Бу сокуон чэрчитинэн сайылыктары саҥардыы, технологическай тэриллэринэн толору хааччыйыы хамсааһына 2006 сылтан саҕаламмыта. Бүддьүөттэн үп көрүллэн, онно нэһилиэктэрдээҕи кирэдьииттиир кэпэрэтииптэр үптэрэ, тустаах хаһаайыстыбалар харчылара эбиллэн, өрөспүүбүлүкэҕэ типовой сайылыктар тутуллубуттара, эргэ сайылыктар саҥардыллыбыттара, ынаҕы ыыр аппарааттарынан итиэннэ үүтү сойутар тэриллэринэн хааччыллыбыттара.
Күн бүгүн өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 309 сайылык үлэлиир. Итинтэн үүт хайысхалаах ыанньык турар сайылыга – 285. Ону таһынан 24 сайылык сүөһүнү төлөһүтүүгэ үлэлиир.
Быйыл уопсайа өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 35 040 хороҕор муостааҕа сайылыкка тахсыаҕа. Манна 1546 үлэһит сайылыкка тахсан сайын устата өлгөм үүтү ыырга, төрүөҕү төлөрүтэргэ үлэлиэҕэ.
Биһиги хаһаайыстыбаларбытыгар Сайылык үрүҥ үүтү үрүлэтиигэ биир сүрүн тирэҕинэн буолар. Онон сайылыкка ыччат сүөһүлэри төлөһүтэн, дохуот оҥостор биир саамай эппиэтинэстээх кэмҥэ тыа хаһаайыстыбатын салаатын үлэһиттэрэ ылыммыт былааннарын толорор соруктаахтар.
Бүгүҥҥү үөрүүлээх күҥҥэ өрөспүүбүлүкэ тыа хаһаайыстыбатын үлэһиттэригэр барыларыгар истиҥ махтал тылларын этиэхпин баҕарабын.
Тыа хаһаайыстыбатын салаатын үлэһиттэригэр сайыҥҥы кэмҥэ өлгөм үүтү ыан, эмис эт төрүтүн дэлэтэн, сири-уоту, мэччирэҥи табыгастаахтык туһанан тыа хаһаайыстыбатыгар олохтоох оҥорон таһаарыыбытын үрдэтэн иһиэҕиҥ диэн баҕа санаабын тиэрдэбин.
Күүтүүлээх самаан сайыммыт үчүгэй үүнүүнү, үтүө түмүктэри, быйаҥы аҕаллын!
СӨ тыатын хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин миниистирэ Артем Александров.
