Бэҕэһээ, муус устар 12 күнүгэр, Хаҥалас улууһун Чапаево сэлиэнньэтигэр Саха сирин наукатын Аччыгый академиятын саҥа үөрэнэр-лабораторнай дьиэтин үөрүүлээх аһыллыыта буолла. Үөрэх кыһата Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар анаан тутуллубут 100 суолталаах эбийиэк ахсааныгар киирэр.
Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ Ил Дархан Айсен Николаев уонна «Роскосмос» Госкорпорация статс-сэкирэтээрэ, генеральнай дириэктэр солбуйааччыта Сергей Дубик кытыннылар.
Ыраахтан кэлбит улахан ыалдьыт, тэрилтэтин аатыттан эҕэрдэлээн туран, өрөспүүбүлүкэ оҕолоругар «Союз МС-11» хараабыл таска тахсар аппаратын бэлэхтээтэ. Бу аппарат 2019 сыл бэс ыйын 25 күнүгэр космонавт Олег Кононенконы уонна атыттары кытта космоска сылдьан баран, Казахстан сиригэр кэлэн түспүтэ. «Cаха сирин оҕолоро бу бэлэҕи тутан, үрдүк ситиһиилэргэ тардыһыылара өссө улаатыа диэн эрэнэбин. Оччоҕо, баҕар, саха космонавтара үүнэн тахсыахтара», – диэн Сергей Дубик үтүө тыллары анаата.
Ил Дархан Айсен Николаев бу үлэҕэ киирбит саҥа дьиэ үөрэнэр эрэ куорпус буолбакка, ханна да суох, ураты үөрэх киинэ буоларын, бу үөрэх кыһатын бүтэрээччилэр билиилэрэ университет таһымнаах буолуо диэн тоһоҕолоон эттэ. Кини Академияҕа 100 ахсааннаах уус-уран литэрэтиирэ кинигэтин атыылаһарга сэртипикээт бэлэхтээтэ.
7 тыһ кв.м. иэннээх үс этээстээх саҥа дьиэ 150 миэстэлээх үөрэнэр уонна 100 миэстэлээх олорор икки блоктан турар. Манна араас хайысхалаах лабораториялар тэриллибиттэр: аэрокосмической инженерия, сири тэйиччиттэн зондируйдааһын, биотехнология, молекулярной биология, геномнай чинчийии, палеонтология уонна археология, криоландшафтнай моделирование, криолитозона физиката, Арктика матырыйаалын үөрэтии, робототехника, оҥоһуу интеллект уонна информационнай технологиялар. Ону сэргэ, альтернативнай энэргиэтикэ, климатология уонна климат уларыйыытын, марсианскай диэн үөрэнэр полигоннар, «Роснефть» полигона тэриллибиттэр.
Биллэн турар, оҕолор көхтөөхтүк уонна чуумпутук сынньанар, спордунан дьарыктанар, кэпсэтэр уонна үлэлиир усулуобуйалара эмиэ учуоттаммыт. Манна IT-киин, ФабЛаб, коворкинг, аактабай саала, ааҕар саалалаах бибилэтиэкэ, тэлэбиидэнньэ уонна тыаһы уһулуу устуудьуйалара, илбийэн эмтээһин кэбиниэтэ, спорт уонна эрчиллии саалалара бааллар.
Академия космическай полигонугар уонна лабораторияларыгар үөрэнээччилэр космоһы наука аныгы ньымаларынан чинчийэр бырайыактарынан дьарыктаныахтара.
Бу эбийиэк СӨ бырабыыталыстыбатын уонна «Роснефть» хампаанньа икки ардынааҕы сөбүлэҥинэн СӨ Үүнэр көлүөнэтин тус сыаллаах пуондатын үбүлээһининэн тутуллубута. Сүрүн бэдирээччик: «Силим» ООО («Адгезия» ООО алын хампаанньата).
