Уонтан тахса хонуктааҕыта Арассыыйа байыаннай кэрэспэдьиэннэрин телеграм-ханаалларыгар “Сунтаар” диэн ыҥырар ааттаах муора пехотинеһа соҕотоҕун өстөөх саллааттарын бөлөҕүн кытта сэриилэһэн кыайбытын туһунан видео тарҕаммыта. Омуга, аата суоҕа эрээри, “Сунтаар” диэн тылтан хорсун буойун саха буоларын сэрэйбиппит.
Өрөбүл күн Киин тэлэбиидэнньэнэн РФ оборуонатын миниистирэ Саха сирин хорсун буойуна Дмитрий Николаевич Егоровка Арассыыйа Дьоруойун үрдүк аатын (өлбүтүн кэннэ) иҥэрэр туһунан докумуоҥҥа илии баттаабытын туһунан кэпсээбиттэрэ. Хорсун быһыыта уһуллубут видеотын бүтүн Арассыыйаҕа көрдөрбүттэрэ. Алтынньы 9 күнүгэр Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин 763ө-дээх Ыйааҕынан Чуумпу акыйаан флотун Жуков уордьаннаах 155-с гвардейскай туспа муора пехотатын биригээдэтин рядовойа Дмитрий Егоровка (өлбүтүн кэннэ) Арассыыйа Дьоруойун үрдүк аатын иҥэрэр Ыйааҕа таҕыста.
Арассыыйа Дьоруойа Дмитрий Николаевич Егоров 1975 с. тохсунньу 27 күнүгэр Сунтаар улууһун Тойбохойугар Егоровтар дьиэ кэргэннэригэр үһүс оҕонон төрөөбүт. 1991 с. Арыылаах орто оскуолатын бүтэрэн баран, икки сыл Чита уобалаһын Борзя ыстаансыйатыгар тааҥка сэриилэригэр сулууспалаабыт. Икки уол оҕолоох. 2023 с. һЗа укрепление боевого содружестваһ диэн мэтээлинэн наҕараадаламмыт.
***
Дмитрий быйыл олунньуга байыаннай сулууспаҕа хантараакка көҥүл өттүнэн илии баттаһан, Украинаҕа барбыт. Сулууспалыыр кэмигэр эппиэтинэстээх, сатабыллаах, булугас өйдөөх, хорсун буойун буоларын көрдөрбүт. Бу сэриигэ сылдьан, бэс, атырдьах, балаҕан ыйдарыгар ураты хорсун быһыылары көрдөрбүт.
Ол курдук, наҕараадалыыр лииһигэр суруллубутунан, кини атырдьах ыйын 15 күнүгэр Новомайорскай диэн дэриэбинэ аттыгар балаһыанньаны уонна сир хайдаҕын таба көрөн, аптамаатынан трассирующай буулдьаларынан ытыалаан, өстөөх кистии сыппыт уоту аһар туочукаларын иннилэригэр баар хаппыт оту уматан, ханан баалларын арыйан биэрбит. Биһиги байыастарбыт ол туочукалары бөдөҥ халыыбырдаах бүлүмүөтүнэн ытыалаан суох гыммыттар.
Балаҕан ыйын 7 күнүгэр рядовой Дмитрий Егоров Новомайорскай аттыгар баар ойуурдаах “Тэтиҥ” диэн өстөөх тирэх пуунун штурмалааһыҥҥа кыттыбыт. Өстөөх ахсаан өттүнэн төһө да сабырыйдар, артылыарыйанан ытыалаатар да, окуопаларга бастакынан ыстанан киирбит. Түөрт өстөөх саллаатын суох гыммыт, буойун хорсун быһыытыттан уолуйбут өстөөхтөр позицияларын быраҕан куоппуттар.
Гвардия рядовойа Егоров дьоруойдуу кыргыһан, өстөөх тирэх пууна биһиги өттүбүтүттэн сүтүгэ суох ылыллыбыт. Сүрүн күүстэр кэлиэхтэригэр диэри төһө да артылыарыйанан ытыалааталлар, позицияларын тутан сыппыттар.
Балаҕан ыйын 9 күнүгэр өстөөҕү аһарбакка сэриилэһэ сылдьан, гвардия рядовойа Дмитрий Егоров хорсуннар өлүүлэринэн охтубут.
***
Ил Дархан Айсен Николаев алтынньы 10 күнүгэр Суорун Омоллоон аатынан Опера уонна балет тыйаатырыгар Арассыыйа Дьоруойа Дмитрий Егоровы кытта бырастыылаһыы сиэригэр-туомугар сылдьан, төрөппүт аҕатыгар, аймахтарыгар дириҥ кутурҕанын биллэрдэ.
Бырастыылаһыыга анаан кэлбит Чуумпу далай флотун командующайын бастакы солбуйааччы вице-адмирал Сергей Рекиш буойун төрөппүт аҕатыгар уонна аймахтарыгар Арассыыйа Дьоруойун “Кыһыл Көмүс Сулус” мэтээлин туттарда.
Дьоруой аҕата Николай Алексеевич Егоров уолун туһунан: “Биһиги уолбутунан киэн туттабыт. Кини бойобуой киирсиигэ көҥүл өттүнэн барбыта. Сэриигэ тоҕо барарын ыйыппыппытыгар, Дима: “Онно 18–20 саастаах, ыал да буола илик уолаттар сэриилэһэ сылдьаллар. Оттон мин кэннибэр хаалар уолаттардаахпын” диэбитэ”. Николай Алексеевич: “Мин кэргэммэр, Дима ийэтигэр, уолаттарын атахтарыгар туруоруом диэн тылбын биэрбитим, ону толоруом. Оҕолоро оскуолаҕа үөрэнэ сылдьаллар”, – диэн салгыы кэпсээбит.
***
Бу иннинэ “Известия” хаһыакка биэрбит интервьютугар аҕата Дмитрий оҕо эрдэҕиттэн хорсун уонна кытаанах майгылааҕын, ханнык баҕарар быһыыттан кыайыылаах тахсарын, онон дьоруойдуу быһыыны оҥоруо диэн күүппүтүн эппит. Аармыйаҕа сулууспалыы сырыттаҕына, командование “хорсун буойуну ииппиккит иһин” диэн Махтал суруга кэлбит эбит.
Дмитрийи дьоно ийэтин аттыгар көмүөхпүт диэбиттэр. Ийэтэ барахсан, уола өлбүтүн истэн, сүрэҕинэн быстыбыт.
***
Бу түгэҥҥэ Дмитрийдиин бииргэ сылдьыбыт, кыргыспыт, эмиэ дьоруойдуу охтубут “Ронин” диэн ыҥырыллар ааттаах Чурапчы Мырылатыттан төрүттээх, Нам олохтооҕун Николай Николаевич Романовы ахтыбакка ааһар хайдах да табыллыбат.
Бассаапка Дмитрий, Николай үс буолан матасыыкылынан айаннаан иһэр видеоларын элбэх киһи көрбүтэ буолуо. Бииргэ түспүт хаартыскалара элбэх. Балаҕан ыйын 7 күнүгэр Дмитрий, Николай уонна өссө икки байыас буолан, ити үөһэ ааттаммыт өстөөх тирэх пуунун ылбыттар. Дмитрий дьоруойдуу быһыыны оҥорбут кыргыһыытыгар табаарыһа Николай РПГ-7 илии гранатомётунан өстөөхтөр десаннаах бронетранспортёрдарын үлтү ыппыт. Дмитрий Егоров хорсун быһыытын көрдөрөр видеоҕа окуопа уһугар алдьаммыт бронетранспортёр турара көстөр. Баҕар, ити Николай үлтүрүппүт тиэхиньикэтэ буолуон сөп.
***
Дмитрий Николаевич Егоров Саха сириттэн төрдүһүн Арассыыйа Дьоруойа үрдүк аатын ылла. Хорсун буойун аата норуотун киэн туттуута буолан, үйэлэргэ хаалыаҕа.
Владимир Степанов.
