Чурапчы улууһун 84 саастаах олохтооҕо бэйэтин суотугар былыргы миэлиҥсэни сөргүттэ.
Кини бу үтүө дьыаланы түөрт ый иһигэр уолун, сиэннэрин уонна нэһилиэк олохтоохторун кытта оҥорбут.
Чурапчы улууһун олохтооҕо, сотору 85 сааһын туолаары сылдьар Василий Дьячковскай бэйэтин суотугар диэн ууну эргитэр тутууну - «Сигиир» миэлиҥсэни Кытаанах нэһилиэгэр туруорбутун туһунан улуус дьаһалтатын пресс-киинэ иһитиннэрэр.
Кытаах – Уһун Күөл нэһилиэгиттэн үс килэмиэтир тэйиччи сытар алаас.
«Бу «Сиигир» Кытаах диэн кини төрөөбүт алааһыгар баар, Василий Николаевич сэрии иннинээҕи уонна сэрии кэннинээҕи сылларын олус үчүгэйдик өйдүүр», - диэн устуоруйа уонна этнография түмэлин дириэктэрэ Юрий Толстоухов кэпсиир.
Бу эргэ тутууну 1940 сыллаахха оҕуруоту тупсарыыга анаан агрономнар, Павловскайтан сылдьар Михаил Егоров уонна Сталинградскай уобаластан кэлбит Семен Нихаев туппуттар.
Василий Дьячковскай төрөппүт уолун, сиэннэрин уонна нэһилиэк олохтоохторун кытта түөрт ый устатын тухары миэлиҥсэни тутууга үлэлээбиттэр. Пааматынньыгы үөрүүлээхтик аһыы балаҕан ыйыгар буолбут, ааспыт нэдиэлэҕэ Василий Дьячковскайга улуус дьаһалтатын аатыттан махтал сурук уонна Арассыыйатааҕы пааматынньыктары харыстыыр уонна саҥардан оҥорор уопсастыбатыттан грамотаны туттардылар.
Хайдах баарынан оҥоһуллубут тутуу алта миэтэрэ усталаах, биэс миэтэрэ туоралаах эбит.
Улахан көлүөһэ диаметра – 2,5 миэтэрэ, оттон кыра көлүөһэ – 1,5 миэтэрэ, эргитэр барабаанын киэнэ – 70 сантиметр.
