1735 сыл от ыйын 30 күнүгэр «Якуцкъ» хараабылы, Дьокуускайтан Хотугу муустаах акыйааҥҥа диэри тиэрдэр соруктаах, Өлүөнэҕэ түһэрбиттэрэ. Бу устар аалынан Василий Прончищев, Харитон Лаптев, Семён Челюскин Өлүөнэ өрүс эҥэрдэригэр уонна Лаптев байҕалыгар аан маҥнайгы чинчийиини ыыппыттара.
Улуу эспэдииссийэ туһунан Саха сирин норуодунай суруйааччыта Владимир Федоров суруйбут «Созвездие Марии» пьесатынан «Первые» диэн киинэ уһуллубута. Онно анаан, Карелия устар ааллары тутар верфэтигэр XVIII-с үйэттэн ордон хаалбыт чертежтарынан 2016 c. «Якуцкъ» дубель-шлюпка копиятын туппуттара. Петрозаводскайдааҕы Муора түмэлин аттыгар аһаҕас кытылга биэс сылы быһа турбут «Якуцкъ» хараабыл копията аҕыйах хонуктааҕыта Дьокуускайы булла.
Емельян Ярославскай аатынан Хотугу норуоттар устуоруйаларын уонна култуураларын холбоһуктаах судаарыстыбаннай түмэлин дириэктэрин административнай-хаһаайыстыбаннай үлэҕэ солбуйааччы Александр Ховров экспонат дьон көрүүтүгэр хаһан тахсыаҕын эттэ:
Устар аал биир ыйы быһа аллараа суолунан айаннаан, Арассыыйа куоратын барытын кэриэтэ кэрийэн, этэҥҥэ кэлэн туруохтаах сирин булла. Тиэйэн аҕалыы ороскуотун СӨ Култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга министиэристибэтэ уйунна. Өҥөнү «Невское» тырааныспар тэрилтэтэ оҥордо. Хараабыл инники «Сахафильм» бас билиитэ этэ, аны биһиэнэ буолар. Билигин устар аалга элбэх саҥардар үлэ ирдэнэр, ону Дьокуускай куорат күнүгэр диэри бүтэрэн, экспонаты бар дьоҥҥо көрдөрүөхпүтүн баҕарабыт.
Дьэ, онон, сатаннаҕына, балаҕан ыйыгар куорат олохтоохторо уонна ыалдьыттара, XVIII-с үйэтээҕи эспэдииссийэни билиһиннэрэр саҥа сэдэх экспонаты көрөммүт, харахпытын сымнатыахпыт, санаабытыгар киэҥ ыырдаах байҕалынан айаҥҥа тиийиэхпит, аттыгар туран хаартыскаҕа түһүөхпүт.
Бэйэ кэр.
