Киир

Киир

Мииринэй оройуонугар гаас уонна ньиэп хостуур биир тэрилтэтэ «Саха сирин тыыннаах алмаастара» зоопарка сиригэр баай сырьены булла.

Ньиэп дуу, дьон сынньанар сирэ дуу?

08 20150501 mirniy 1731

Былаастар бырамыысалыннас өттүгэр иэҕиллэн эрэллэр. Бу айылҕа маанылаабыт муннуга Мииринэй куоратыттан 12 биэрэстэ ыраах, Оччугуй Ботуобуйа салаалара – Чуоналыыр уонна Күөллээх үрэхтэр ыксаларыгар 32.105 гектаардаах сиргэ баар. Саха сирин айылҕа харыстабылын министиэристибэтэ уонна «АЛРОСА» хампаанньа кыттыыһан 2009 сыллаахха зоопарка тэриллэн турар. Паарка сирэ-уота күөх суугун тыалаах, мырааннардаах кэрэ сир.Эмиэ да кылыгырыы сүүрдэр таас үрэхтэрдээх, тымныы уулаах сиэннэрдээх, быччыкы уонна мунду сэмсиир күөллээх. Урут бу эргин тайах ньирэйдэнэр систэрэ бааллара. Арыт бу диэкинэн кыыл таба тэлэкэчийэн ааhааччы. Паарканы анаан-минээн кичэйэн оҥорбуттара. Таас-Yрэхтэн арыый обургутуйбут овцебыктары аҕалан олохсуппуттара. Күрүөлэрин-хаһааларын тутаттаабыттара.Билигин овцебыктары, кулааhайдары, Приморье табатын («Пятнистый олень»), дьиэ табатын, сылгыны, биир ягы, дьиэ табатын, үс эhэни, улардары, холууптары, бэл павлиннары – барыта сэттэ уонча кэриҥэ кыыллары уонна көтөрдөрү туталлар.«Саха сирин тыыннаах алмаастара» паарка, дьон маассабайдык сынньанар сирдэрин – Чуоналыыр күөлүн, « Олоҥхо дойдута» ландшафтнай-этнографическэй Киини, «Алмазная долина» хайыhар баазатын кытары сэргэстэhэ сытар.

Алдьархай эмискэччи кэллэ. Бу айылҕа көрүөхтэн кэрэ бэйэлээх ытык сирэ ньиэп туһугар кэхтэр дьылҕаланна. Хомойуох иһин, олохтоох чыыннаах-хааннаах чунуобунньуктарбыт ньиэп-гаас тэрилтэлэригэр күттүөннээх утарсыыны оҥорботулар. Биhиги, Мииринэй олохтоохторо, соҕотох кэрэ-бэлиэ, сынньанар сирбититтэн көрбүтүнэн матан эрэбит.

Мииринэй куораты иhэр уунан хааччыйар Иирэлээх үрэх хаһан эбит уолан хаалар кутталын тоҕо учуоттаабатылар? Оччоҕотугар иһэр уубут суос-соҕотох, абыраллаах саппааһа – Чуоналыыр күөлүн уута, чугас скважиналары хастахтарына, араас сүлүһүн тоҕуннаҕына, ол сыккыстарынан сүүртэҕинэ туруга хайдах буолаахтыыр? 2013 сыллааха Чуоналыыртан Иирэлээх уолбут элгээнигэр, ыраас ууну турбанан хачайдаан быыhаммыттарын мииринэйдэр бэлиэр умнубуттар. Иһэр уубут саппаастаах сирэ ньиэп-гаас бырамыысалыннаһын билиэнигэр түбэhэр кутталланна. Инникини, кэскиллээҕи толкуйдуу да барбатылар!

13 20150501 mirniy 1771

Былаас «Саха сирин тыыннаах алмаастара» паарканы, ньиэп-гаас тэрилтэлэрин үтүрүйүүлэриттэн атын сиргэ көhөрөн илдьэригэр нэһилиэнньэ сөбүлэҥин ылыахтаах этэ.

Былаастар Мииринэйтэн Ленскэй диэки (35 биэрэстэ) эбэтэр Чернышевскай диэки (70 биэрэстэ) зоопарка турар сирин уларытар, былааны ырыппыта буолаллар. Оннук ыраах сиргэ айылҕа паарката кимиэхэ нааданый? Аны хос тутулларыгар төһө улахан ороскуот барыай?

Станислав Алексеев, Мииринэй куорат.

Блогер Сергей Доля («SergeiDolia Liveinnernet») хаартыскалара.

Санааҕын суруй

Бүтэһик сонуннар