Ил Дархан эбээһинэһин быстах кэмҥэ толорооччу Айсен Николаев Үөһээ уонна Орто Халыма улуустарын баһылыктарын кытары суһал мунньаҕы ыытта. Маны таһынан, миэстэтигэр олохтоохтору кытары көрсүстэ.
Айсен Николаев салайааччылаах оробуочай бөлөх билигин Орто Халыма куоратыгар сылдьар. Онно олохтоохтору кытары көрсүһүү буолбут. Маны таһынан Зырянкаҕа суһал мунньах ыытыллыбыт. Сотору кэминэн оробуочай бөлөх Черскэйгэ көтүөҕэ. Халыма улуустарыгар үлэлээбит оробуочай бөлөх халаан уутун туоратыыга туох дьаһал ылыллыаҕын биир кэлим боротокуолга киллэриэҕэ.
Зырянкаҕа буолбут мунньахха билигин улууска буола турар быһыыны-майгыны дьүүллэспиттэр. Улууска туох буола турарын улуус баһылыгын э.т. Леонид Лысенко, Зырянка бөһүөлэгин баһылыга Сергей Долгов уонна СӨ Нэһилиэнньэ олоҕор куттал суоһаабатын хааччыйар судаарыстыбаннай кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Юрий Зайцев иһитиннэрдилэр. Айсен Николаев кинилэртэн быстах кэмҥэ олорор пууҥҥа балаһыанньа хайдаҕын. Выпускниктар эксээмэннэрэ хайдах тэриллибитин, сыананы үрдэтии тахсыбытын уо.д.а. боппуруостары биэрдэ. Улууска 401 хаарбах дьиэ ууга барбыт, олору чөлүгэр түһэрэр туһата суох. Арай биир кыстыгы туораталыан сөп, салгыы атын дьаһал ылыллара наада. Онуоха Айсен Николев эмсэҕэлээбит дьиэлэргэ чөлүгэр түһэрэр үлэ күүскэ ыытыллыахтааҕын, кыстыгы этэҥҥэ туоруулларын курдук дьаһайыахтаахтарын эттэ.
СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччыта Алексей Колождезников бырабыыталыстыба резервнэй пуондатыттан эмсэҕэлээбит улуустарга тутар этэрээттэри ыытаргы үп көрүллүбүтүн эттэ. Айсен Николаев билигин саамай сүрүнэ федеральнай көмөнү көрөллөрүн ситиһиэхтээхпит диэтэ. Инньэ гынан, хоромньуну ааҕыыны түргэтитэргэ эттэ.
