Киир

Киир

   Ээдьик Дьокуускайга бараары оҥостуу бөҕөтө. Онно төрөппүт аҕата, аймахтара бааллар. Бэйэтэ саҥардыы олоҕун оҥостон, олохтоох нуучча кыыһын кэргэн ылан, киһиҥ өссө саахсаланан, Орто дойдуга кини саҕа дьоллоох ким да суоҕун курдук туттуталаан ылар. Ийэтэ мантан чугас олорор, ый баһыгар-атаҕар хайаан да киирэн, уоллаах кийиитин билсэн барар, таарыйа таба этин киллэрэн үөрдүтэлиир.
 
 
   Интэриэһинэй баҕайы, ийэтэ уол кэнники «паапатыгар» дьиҥнээх эстэрээппэ кэриэтэ түбүгүрэн тахсара: ас бэлэмниирин, дьиэни-уоту көрөрүн таһынан дэлби тараҥнатара. Үчүгэй аҕай, ол тойон эбиэтигэр кэлэн, дьыбааҥҥа ырҕаллан, тэлэбиисэр көрөн олордоҕуна, ийэтэ кутугунайан кэлэн таапачыкатын кэтэрдэ охсоро уонна өссө тугунан манньытабын диэбиттии, эргиччи көрүтэлиирэ. Аҕалаах ийэтэ Ээдьиги ис сүрэхтэриттэн сөбүлүүр эрээри, дьэ, тоҕо арахсыбыттара буолла? Үһүөн эйэ дэмнээхтик олоруох этилэр эбээт!
   Быһайын Ээдьик үөрэххэ туттарса кэлэн баран, бырабааллаан хаалбыта, эбиитин харчыта бүтэн, дойдулуур да кыаҕа суоҕа. Аҕата бырайыастыан иһин, үбү-харчыны ойоҕо бас билэр быһыылааҕа. Хата, улаханнык моһуогуруох киһини тастыҥ эдьиийэ Эльвира абыраабыта. Куорат биир улахан тэрилтэтин оппуохалыах, кырааскалыах буолан дуогабардаспыт этэ. Ээдьиги сонно көмөҕө ыҥырбыта. Дьэ, үлэ киэнэ кирдээҕэ, быыллааҕа манна баара. Хойуккааҥҥа диэри үлэлииллэрэ, сороҕор оптуобус сырыыта тохтоон, чаастан ордук хааман, түүннэри дьиэлэригэр кэлэллэрэ. Үчүгэйэ диэн, чугас-чугас дьиэлээхтэрэ. Эльвираҕа хоно сылдьыаҕын эдьиийэ дьонун ааҕы кытта сүр кыараҕастык олороллоро. Ол оннугар, хата, ас чааһыгар баҕас сурдьугар тугу да харыстаабат этэ. Алаадьыта, бэрэскитэ, ол-бу салаата толору буолара.
   Ыйы кыайбат кэм иһигэр ити курдук сыралаһан өрөмүөннэрин бүтэрбиттэрэ, хамнастара да син тос курдук буолан тахсыбыта. Инньэ гынан Ээдьик бырайыаһын булунан, эбиитин ийэтигэр быыкаа кэһии оҕолоох киһи тиийбитэ. Оо, онно Эльвираны кытта бэркэ да сылдьыбыттара!
   Ээдьик Анютатыгар эдьиийин туһунан, түгэн эрэ көһүннэр, ирэ-хоро кэпсиирэ. Дьокуускайга тиийдэхпитинэ, Эльвира дьиэтигэр хайаан да ыалдьыттатыаҕа, онон кэһиибитин маны бэлэх гыныахпыт диэн, күндү таастаах ытарҕа атыыласпыттара. Эдьиийэ кыахтаах киһиэхэ эргэ тахсыбыт, дьиэлээх-уоттаах, массыыналаах, даачалаах үһүлэр. Хата, аҕатын аахха буолбакка, тута Эльвиралаахха тиийиэхтэрэ. Куораты кэрийэн, ону-маны, наадаларын атыылаһан баран, дойдуларыгар төннүөхтэрэ буоллаҕа дии. Аҕатыгар тиийиэхтэрин били дьахтара, хотун ойоҕо, тыбыс-тымныынан дьэбидиччи көрүтэлиэ баар. Онон, кэбиис-кэбис, кинилэргэ буолбакка, эдьиийин аахха – Эльвиралаахха тиийиэхтэрэ. Ээдьик уруккута буолбатах, билигин барыны-бары сатыыр. Даачаларыгар тиийэн күтүөтүгэр көмөлөһүө, уһанан үөрдүө, уу турбатын тардарга, сыбааркаҕа да уолуҥ – эргиччи маастар! Оттон Анюта саҕа оҕуруотчуту, ама, хантан булуоҥуй?! Көр, бу түөрт бааҥка араас салааты кэһии гынан илдьэн эрэллэр. Кэргэнэ өссө сибиинньэ төбөтүттэн бэртээхэй рулеты астаабытын амсатыахтара!
   Төрөппүттэрэ – ийэлээх аҕата аах – бииргэ да олоруохтарын! Хайа-хайалара, төһө да атын дьону кытта ыал буолан олорбуттарын иһин, бэрдэ суох олохтоохторо сонно биллэр.
 
* * *
   Ээдьик эдьиийигэр бачча чааска көтөн тиийиэхпит диэн смс ыыппыта да, пуорка ким да көрсүбэтэҕэ. Үлэтигэр сылдьар, онон солото суох буоллаҕа дии санаан, 4-с оптуобуһунан сүрдээх уһуннук айаннаан, онтон чаас аҥаарын курдук сатыы хааман Эльвира дьиэтигэр тиийбиттэрэ.
Хайыы, сыалай дыбарыас эбит дии, тугун сүрэй! Олбуордара үрдүүк да үрдүк, өссө субонуоктуур эбиккин. Ээдьик сэрэнэ соҕус туттан кунуопканы баттаабытыгар бэрээндэҕэ сырдык баттахтаах сааһырбыт толуу киһини кытта эдьиийэ Эльвира көһүннүлэр. Сөбүлээбэтэх курдук туттан, бу хааман кэлбиттэригэр Ээдьик сүрэххэ ыттарбыт курдук буолан хаалла.
   Ок-сиэ, киһи уларыйара түргэн да буолар эбит! Дьонун сирэйдэригэр «эһиги эмиэ тоҕо кэлэн эбии-сабыы буоллугут?!» диэн ырылыччы сурулла сылдьар курдуга...
 
БУТУКАЙ.

Санааҕын суруй