Дьокуускай куорат «Столичнай» ырыынагар сылдьыбатаххыт төһө ыраатта? Ырааппыт буоллаҕына, хайаан да бара сылдьыҥ. Манна киин куорат маҕаһыыннарыгар атыыланар сыаналаах таҥас-сап, мал-сал икки-үс төгүл чэпчэки сыанаҕа атыыланар.
Ону сэргэ саха төрүт таҥаһын, киэргэлин, иһитин-хомуоһун, дьиэҕэ-уокка туттар тэрилин, быһата, аныгы материальнай баайбыт куоппуйаларын булуоххут. Биллэн турар, бэйэбит урбаанньыттарбыт киэннэригэр тэҥнээтэххэ, итэҕэһэ-быһаҕаһа элбэх буолуо эрээри, кыра дохуоттаах киһиэхэ сыаната чэпчэкитинэн абыраллаах буолуо. Холобура, ыһыахтыыр таҥаһа суох дьахтар Үс Хатыҥҥа баран иһэн туруору таҥнан баран кыахтаах.
Ол эрээри бу кытайдар куоппуйалара саха култууратыгар, олохтоох оҥорон таһаарыыга төһө охсуулааҕын ким да билбэт. Бастатан туран, ити атыылыы турар кытайдарбыт төлүүр аппараты туһамматтар, барытын уу харчынан эбэтэр мобильнай төлөпүөнүнэн төлөтөллөр. Ол эбэтэр төһөнү атыылаабыттарын ким да кыайан хонтуруоллаабат, киирбит дохуоттан нолуок төлөөбөттөр. Иккиһинэн, Кытайга тигиллибит халадаайбытын, илин-кэлин кэбиһэрбитин, иһиппитин-хомуоспутун атын дойдуларга ыытан атыылыы сылдьар да буоллахтарына, биһиги ону билбэт буолуохпутун сөп.
Оннооҕор соторутааҕыта «Таҥас» диэн Саха сиригэр төрүттэммит бренд таҥаспытын Кытайга ырыынакка атыылыы туралларын туһунан видео тарҕаммыта эбээт. Оттон бу таҥаһы Саха сиригэр баҕалаах эрэ барыта ылан кэппэт, сыаната ботуччу. Хата, бэйэбит дьоммут Кытайга тиийэн атыылаһан кэтэр дьолломмуттар. Онон, сахалар патент, сокуон, быраап өттүнэн көмүскэлэ суохпутун улуу кытай омуга кыайа-хото туһана сылдьарын истэн эрэ кэбиһэргэ тиийэбит. Миллиардынан ахсааннаах кытайы кытта сууттаһан ситиһэр кыаллыбата буолуо.
Оччотугар тугу гынабыт? Кытайдар дойдуларыгар олорон саха урбаанньыттарын сакааһынан эбэтэр Саха сиригэр кэлэн бэйэлэрэ оҥорон таһааралларын бобор сыыһа буолуо. Ол бэйэбит урбаанньыттарбытыгар уонна кыра дохуоттаах дьоммутугар охсуулаах буолуо. Арай Роспатент саха быһаҕын көмүскээбит НМПТ (наименование места происхождения) ньыматын туһанар кыаллыах курдук. Дьэ, оччоҕо саха төрүт таҥаһын, киэргэлин, тэрилин талбытынан куоппуйалыыр эбэтэр олохтоох бренд аатын туһана сылдьар биирдиилээн оҥорон таһаарааччылары, тэрилтэлэри суукка биэрэн тохтотор кыахтаныахпыт.
Мантан сиэттэрэн, Дьокуускай ырыынагын кытайдарыгар ким усулуобуйа оҥороруй диэн ыйытыы үөскүүр. Онуоха, «Столичнай ырыынак» устуоруйата барыта биир киһи – Ил Түмэн дьокутаата Виктор Федоров аатын кытта ситимнээх. Кинини кытта өссө биир кыраныысса таһыгар олорор киһи бас билэр диэн кэпсииллэр. Федоров дьокутаатытан талыллыар диэри «Столичнай» атыы-эргиэн киинин генеральнай дириэктэрэ диэн биллэр эбит буоллаҕына, кэнники тэрилтэлэрин аатын хаста эмэ уларытан киһи чопчу «бу» диэн кыайан эппэт буолбут.
Салгыы эһиги болҕомтоҕутугар Дьокуускай «Столичнай» ырыынагар түһэрбит хаартыскаларбытын көрүҥ. Билигин манна 50 кэриҥэ сахалыы табаар кытайдыы куопуйата атыылана турар.
Нарынай удьуора КҮНДЭЛИ
Хаартыска: Андрей Шилов
