Хас биирдии киһиэхэ дьиэ-уот боппуруоһа саамай суолталаах. Өскөтүн бас билэр дьиэҥ суох буоллаҕына, куортамнаһарга күһэллэҕин. Дьокуускайга уонна улуустарга дьиэ, куортам сыаната төһө буолбутун билиэҕиҥ.
Дьокуускайга
Биир хостоох
Биир хостоох дьиэ сыаната, ортотунан, 3 мөл. солк. буолар. Биллэн турар, дьиэ туругуттан, кээмэйиттэн уонна ханна турарыттан ордук тутулуктаах. Эргэ уонна кээмэйэ кыра буоллаҕына, 2 мөл. 300 тыһ. солк. саҕалаан булуохха сөп. Үлэҕэ киирээри турар кырыллыбытынан саҥа дьиэ 2 мөл. 500 тыһ. солк. кэриҥэ эбит. Оттон күүттэриилээх биир хостоох кыбартыыралар 2 мөл. солк. саҕаланаллар. Холобур, 30,4 кв. иэннээх 2009 сыллааҕы дьиэҕэ биир хостоох кыбартыыра сыаната 2 мөл. 450 тыһ. солк. Бу дьиэ куорат кииниттэн чугас.
Мас дьиэ туһунан эттэххэ, үс хостоох дьиэ сыаната, ортотунан, 1 мөл. 800 солк. буолар.
Кыбартыыра-устуудьуйа
Кыбартыыра-устуудьуйа сыаната эмиэ араастаах. Үксүгэр сыана 1 мөл. 800 тыһ. солк. 3 мөл. солк. диэри халбаҥныыр.
Икки хостоох
Икки хостоох кыбартыыра 3,5 мөл. солк. саҕаланар. Холобур, куорат кииниттэн тэйиччи 2013 с. тутуу, 66,2 кв. иэннээх дьиэни 4 мөл. 200 тыһ. солк. атыылаһыахха сөп. Оттон киин уулуссаҕа турар 49 кв. иэннээх сабыс-саҥа өрөмүөннээх кыбартыыра 4 мөл. 400 тыһ. солк. эбит. Онтон күүттэриилээх кыбартыыралар 2 мөл. 800 тыһ. солк. саҕаланаллар.
Үс хостоох
Үс хостоох куорат киинигэр турар дьиэҕэ 80,5 кв. иэннээх, 112-с сиэрийэлээх кыбартыыра сыана 5 мөл. 200 тыһ. солк. Оттон кырыллыбытынан саҥа, өрөмүөннээх 70, 2 кв. иэннээх кыбартыыра 7 мөл. 900 тыһ.солк. Күүттэриилээх кыбартыыра 4,5 мөл. солк. саҕаланар.
Дьиэ-уот атыылыыр тустаах үлэһиттэр бигэргэтэллэринэн, кыбартыыраларга сыана наһаа үрдүү илик эбит. Арай саҥа сокуон киирдэҕинэ, дьиэҕэ-уокка хамсааһын тахсыан сөп дииллэр. Билиҥҥи туругунан, ипотеканан дьиэ ылааччы күн-түүн элбии турар. Атыыга кыбартыыра-устуудьуйалар уонна биир хостоох кыбартыыралар хамаҕатык бараллар эбит.
Дьокуускайга куортам сыаната
Куорат киинигэр икки хостоох кыбартыыраҕа хос сыаната 12 тыһ. солк. онно эбии хомунаалынай өҥө киирэр. Ол эбэтэр ыйга 14-15 тыһ. солк. буолан тахсар. Онтон биир хостоох кыбартыыра 19-25 тыһ. солк. диэри. Икки хостоох кыбартыыра 30 тыһ. солк. Бэлиэтээн эттэххэ, эргэ өрөмүөннээх кыбартыыралар сыаналара арыый чэпчэки. Холобур, куорат кииниттэн чугас турар толору хааччыллыылаах, икки хостоох кыбартыыра ыйга быһа холоон 18 тыһ. солк. буолар.
Алексей Сергеев, юрист идэлээх:
– Мин “Аэропорт” түөлбэтигэр 18 тыһ. солк. икки хостоох дьиэни куортамнаһабын. Бэйэм массыыналаах буоламмын, кэлэргэ-барарга ыарырҕаппаппын. Биллэн турар, ипотека туһунан саныыбын эрээри, хабалаҕа киириэхпин баҕарбаппын. Баҕар, сотору кэминэн Дьокуускайтан көһүөм дии.
Алена Николаева, эдэр ийэ:
– Мин үһүс сылбын биир хостоох кыбартыыраны куортамнаһан олоробун. Ыйга 19 тыһ. солк. төлүүбүн. Биллэн турар, дьон хармааныгар ый аайы харчы төлүүр куһаҕан. Аны туран, кирэдьииттээхпин. Онон ый ахсын хамнаһым 80 %-на куортамҥа уонна кирэдьииккэ барар. Барыта этэҥҥэ буоллаҕына, эһиил ипотекаҕа киириэхтээхпин.
Айна Сергеева, устудьуон:
– Иккис сылбын уопсайга тиксибэккэ сылдьабын, ол иһин хос куортамнаһарга күһэллэбин. Хата, 202-с түөлбэҕэ биир баабыскалыын олоробун. Киниэхэ күн ахсын аһын-үөлүн атыылаһабын, дьиэтин сууйабын. Ол иһин ыйга 8 тыһ. солк. төлүүбүн. Дьиҥэр, бастаан 12 тыһ. солк. дуогабардаспыппыт.
Николай Свершников, эдэр исписэлиис:
– Мин бу сайын ипотекаҕа киирбитим. Лермонтов аатынан уулуссаҕа турар саҥа дьиэҕэ биир хостоох кыбартыыра хаһаайына буоллум. Ипотекаҕа киириэм иннинэ харчы ууруммутум. Ол курдук, 3 мөл. 200 тыһ. солк. сыанаттан, 800 тыһ. солк. уу харчынан ууран биэрбитим. Билигин ыйга 20-тэн тахса тыһ. солк. кирэдьииккэ ыытабын. Хата, бэйэлээх бэйэм дьиэбэр төлүүбүн диэн астынабын. Бу иннинэ 6 сыл куортамҥа олорбутум.
Улууска дьиэ-уот сыаната
Мииринэйгэ биир хостоох мас дьиэ сыаната 1,5 мөл. солк. Мас дьиэҕэ ипотека көрүллүбэт. Онтон биир хостоох таас дьиэ сыаната 2,5 мөл. солк. Сыанаҕа дьиэ туругар ордук болҕомто ууруллар. Холобур, 21,5 кв. иэннээх биир хостоох кыбартыыра сыаната 2 мөл. солк. Куортам туһунан эттэххэ, толору хааччыллыылаах уопсайга хос 12 тыһ. солк. саҕаланар. Биир хостоох кыбартыыра куортама уһун болдьоххо 15 тыһ. саҕаланар.
Улуус киинигэр – Аммаҕа толору хааччыллыылаах кыбартыыра куортама ыйга 15-20 тыһ. солк., чааһынай дьиэ 10-15 тыһ. солк. онтон тутуута барыта баар чааһынай дьиэ сыаната 1 мөл. 200 тыһ. солк. саҕаланар. Сир сыаната 800 тыһ. солк. саҕалаан 1,5 мөл. солк. тиийэ.
Улуус киинигэр – Сунтаарга сыана Сунтаарга куораттан туох да уратыта суох. Холобур, биир хостоох кыбартыыра сыаната 2-3 мөл. солк. кэриҥэ. Чааһынай дьиэ эмиэ 1,5 мөл. саҕаланар. Дэриэбинэлэргэ чааһынай дьиэ 700 тыһ. солк. буолар. Куортам ыйга, ортотунан, 15 тыһ. солк.
Улуус киинигэр – Таатта Ытык Күөлүгэр биир хостоох толору хааччыллыылаах кыбартыыра сыаната 1,5 мөл. солк. кэриҥэ. Бу сыана халбаҥныан сөп. Онтон 2-3 хостоох кыбартыыралар 2 мөл. тахса буолаллар. Уһаайба сыаната 200-500 солк. тиийэ. Чааһынай дьиэ сыаната 600 тыһ. солк. саҕаланар. Куортам сыаната – 10 тыһ. солк. саҕалаан.
Өймөкөөн бөһүөлэгэ Томторго чааһынай дьиэ сыаната 500 тыһ. солк. саҕаланар. Бу сыана дьиэ тутуутуттан уонна иэниттэн тутулуктаах. Холобур, сабыс-саҥа, икки этээстээх дьиэ сыаната 1 мөл. солк. буолуон сөп. Онтон толору хааччыллыылаах кыбартыыра сыаната, ортотунан, эмиэ 1,5 мөл. солк. буолар. Куортам сыаната 8-15 тыһ. солк.
Хаҥалас киинигэр – Покровскайга сабыс-саҥа биир хостоох кыбартыыра 1,5-1,7 мөл. солк. буолар. Икки хостоох кыбартыыра – 2,5 мөл.солк. Уһаайбалаах, тутуулаах чааһынай дьиэ – 2,2 мөл. солк. Биир ыйга кыбартыыра сыана 15-18 тыһ. солк. саҕаланар.
Түмүк
Уопсайынан, дьиэ сыаната куоракка да буоллун, улууска да буоллун, халбаҥныы турар. Бас билэр дьиэтэ суох дьон хамнастарыттан 12 тыһ. солк. кэриҥин куортамҥа ыыталлар эбит диэн өйдүөххэ сөп.
Дьиэ-уот сыанатын үөрэттэ
Екатерина АФАНАСЬЕВА.
