Ил Түмэн спикеринэн ким буолуон сөбүй?

Балаҕан ыйын 9 күнүгэр Ил Түмэн ыҥырыылаах мунньаҕар саҥа састаабы талыахпыт. Бу өрөбүлгэ “Биир ньыгыл Арассыыйа” баартыйа барыллаан куоластааһыны (праймериз) ыытыаҕа. Праймериз кэннэ, Ил Түмэҥҥэ дьокутаатынан киирсиигэ сүрүн кандидаттар биллиэхтэрэ.  Балаҕан ыйыгар диэри өссө да уһун кэм баар, онуоха диэри бэйэ баҕатынан өссө ким-ким дьокутаакка турунара биллибэт.

Норуот итэҕэлин ылбыт Ил Түмэн дьокутааттара саҥа бэрэссэдээтэли талыахтаахтар. 

Москубаҕа Саха сирин бастайааннай бэрэстэбиитэлистибэтин салайааччы – Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба дьаһалтатын салайааччытын солбуйааччы, праймериз кыттыылааҕа Юрий Куприянов “Генерал буолуон баҕарбат саллаат суох буолуохтаах. Ил Түмэн спикерин дуоһунаһа удьуордааһынынан бэриллибэт, кинини саҥа састаап талар” диэбиттээх.

Дьэ, “удьуорунан бэриллибэт” спикер дуоһунаһыгар өссө хайа “генерал” киирсиэн сөбүй? Юрий Куприянов этиититтэн сиэттэрэн, “Бу дьон дьокутаат буоллахтарына, хайалара Ил Түмэн спикерэ буолуон сөбүй?” диэн норуот куоластааһынын биллэрэбит.

Матвей  Николаевич Евсеев. Сахалартан бырамыысыланнаска бастакы нүөмэрдээх сатабыллаах салайааччы. Ил Түмэн хас да төгүллээх дьокутаата. Бэлиитикэҕэ урукку өттүгэр тураары гыммыта кыаллыбатаҕа.2014 с. “Биир ньыгыл Арассыыйаттан” тахсан Ил Дархан быыбарыгар КПРФ-тан тураары гыммыта кыаллыбатаҕа. 2016 с. Госдума быыбарыгар “Сиэрдээх Арассыыйаны” өйөөбүттээх. Быйылгы Ил Түмэҥҥэ саҥа тэрилтэтин салайааччылара “Биир Ньыгыл Арассыыйа” праймериһыгар кытталлар. Суолун-ииһин итинник бутуйан баран, сайын дьокутаакка туран хааллаҕына көҥүлэ.

Эрнст Борисович Березкин. Урукку СӨ үбүн миниистирэ, Ил Түмэн дьокутаата. Урут былааска маанылатар буоллаҕына, билигин  оппозиция биир муҥутуур  тойоно.  2014 с. Ил Дархан быыбарыгар 30-ча бырыһыаны ылан иккистээбитэ. Киһини түҥнэри көтөн холуобунайдана сылдьыбыта да, дьыалата сабыллыбыта. Быйылгы Ил Түмэн быыбарыгар тураары тыылла-хабылла сылдьара иһиллэр.

Александр Александрович  Саввинов. Сан Саныч-1. Хомсомуол саҕаттан салайар үлэ алын таһымнаах чэбэр-ыраас дуоһунастарыгар туруктаахтык эриэ-дэхси үлэлээн куорат Дууматын бэрэссэдээтэлигэр диэри үүнэн кэллэ. Ил Түмэн бу быыбарыгар суола арылыннаҕына, “турдарбын халлааҥҥа тиийиэм этэ” диэбит курдук карьератын муҥутуур чыпчаалыгар – спикер кириэһилэтигэр – олорор кыахтаах. Улахаҥҥа тардыһыы айдааннаах буолар, кыра кыралаан “хара пиар” ытырталыах курдук.

Александр Александрович  Ноговицын. Сан Саныч-2. Кинини былаас “светофор күөх уотун” уматан хас да сыл үүннэрэ сатаата да, бэлиитикэ чыпчаала тоҕо эрэ “чээн” диэн чугаһаппат. Кини аата дьоҥҥо улаханнык иллэрээ сыл “АЛРОСА-Ньурба” аахсыйатын норуокка биллэрбэккэ атыылыы сатааччылар ортолоругар ааттанан биллибитэ. Ити аахсыйа харчытын сороҕо кини салайар кэмигэр моҥкурууттуу сыспыт “ГУП “ЖКХ” иэһин сабыыга барыахтаах этэ. Билигин “Биир ньыгыл Арассыыйа” Саха сиринээҕи салаатын салайааччыта диэн дорҕоонноох дуоһунастаах...

 Чиэһинэйэ суох эбиллибит куолас сотуллар.

Куоластааһын төһө кырдьыктаах баран иһэрин бэрэбиэркэлээһин түмүгэр, сорох кыттааччыларга биир IP аадырыстан уонна көмпүүтэртэн, уо.д.а. тэрилтэн биллибэт дьон куолас эбэ олороллоро билиннэ. Ол иһин бүгүн, муус устар 3 күнүттэн куоластааһын чиэһинэй буоларын туһугар кытаанахтык бэрэбиэркэлэниэ. Эбиллибит куолас ыраастаныа.

Саайка куолас ааҕыытын статистиката мунньуллар. Мөккүөрдээх түгэн үөскүүр түгэнигэр, көрдөрөргө статистика толору куоппуйаланан хаалларылынна.

Куоластааһын муус устар 17 күнүгэр диэри, күнүс 12 чааска диэри ыытыллар.