Киһи Орто дойдуга удьуор утумун тэнитэ, дьоһун олоҕу тутан үлэлии-хамсыы, айа-тута кэлэр. Итиннэ, биллэн турар, сүрэҕэ сытар идэтин таба тайанара улахан суолталаах. Нуучча биллиилээх суруйааччыта, бэйиэтэ Иван Бунин этэн турардаах: “Киһини үс суол дьоллоох оҥорор: таптал, сөбүлүүр идэҥ уонна сири-дойдуну көрөр кыаҕыҥ”. Онтон айар үлэни, кэрэ эйгэни кытта олоҕун ситимниэн баҕарар ыччакка туспа эйгэлээх үөрэх наадата өйдөнөр.
Оннук үөрэх кыһатынан айар куттаах ыччат биһигэ буолбут КУЛТУУРА УОННА УСКУУСТУБА АРКТИКАТААҔЫ ИНСТИТУТА буолар. Күн бүгүн институт дойдубут Уһук Илин өттүгэр уонна Арктика эргимтэтигэр култуура, ускуустуба уонна креативнай индустрия салаатыгар каадырдары бэлэмнииргэ сүрүн суолталаах, саҥа саҕахтары арыйан үүнэ-сайда турар үрдүк үөрэх кыһатынан сыаналанар.
Култуура уонна ускуустуба Арктикатааҕы институтун дьиэтэ Дьокуускай килбэйэр киинигэр Орджоникидзе болуоссатын кытта суолунан быысаһан турар. Түөрт этээстээх, аныгылыы моһуоннаах тутуу. Ааны аһан киирээккин кытта ырыа-тойук ньиргийэр, муусука үстүрүмүөнүн тыаһа дуорайар. Быһатын эттэххэ, туспа эйгэлээх үөрэх кыһатыгар үктэммитин тута биллэр.
Үйэ чиэппэрэ устуоруйалаах үрдүк үөрэх тэрилтэтэ тэриллиэҕиттэн сайдыы суолун тэлэн кэллэ. Саха сирин уопсастыбаннай суолталаах судаарыстыбаннай бырайыактарыгар (“Музыка для всех”, “Рисуем все” уо.д.а.), “Арктика норуоттарын култуурунай нэһилиэстибэлэрэ” түмэллэр сайдыыларын бырайыагар, “Иитии” ыччат арктикатааҕы пуорумугар, АГИКИ базатыгар тэриллибит талааннаах оҕолору дьарыктыыр оскуола үлэтигэр уо.д.а. быһаччы көхтөөхтүк кыттар. Өрөспүүбүлүкэ, дойду, норуоттар икки ардыларанааҕы таһымнаах бэстибээллэргэ, быыстапкаларга, олимпиадаларга, пуорумнарга мэлдьи инники күөҥҥэ сылдьар. Институт устудьуоннарын ыырдара киэҥ: сири-дойду кэрийэн, саха, хотугу норуоттар култуураларын киэҥ эйгэҕэ таһаараллар. Кинилэр ситиһиилэрин ааҕан бардахха, хаһыакка баппат элбэх суруллан тахсыыһы.
Күн бүгүн институкка 45 сүрүн үөрэх бырагырааматынан 23 хайысхаҕа 1145 устудьуон, аспиран үөрэнэр. Институт 9 кафедралаах: норуот уус-уран култуурата уонна социальнай-култуурунай үлэ; искусствоведение; муусука ускуустубата; тыйаатыр ускуустубата; культурология уонна Арктика норуоттарын култуураларын нэһилиэстибэлэрэ; живопись уонна графика; библиотечнай-информационнай үлэ уонна гуманитарнай дьиссипилиинэлэр; дизайн уонна Арктика норуоттарын декоративнай-прикладной ускуустубалара; информатика.
2022 сылтан “Приоритет-20 30. Дальник Восток” улахан далааһыннаах бырагыраамаҕа ситиһиилээхтик кыттар. Институт саҥа бырагырааматын идиэйэтин толкуйдуулларыгар дойду, эрэгийиэн сүрүн стратегическай докумуоннарыгар тирэҕирбиттэрэ. Үрдүк үөрэх кыһатын сайдыытын билиҥҥи кэрдиис кэмин миссиятынан Уһук Илин хотугу эргимтэтигэр култуурунай эйгэни үөскэтии буолар.
2030 сылга диэри стратегическай сыала – эрэгийиэн креативнай экэниэмикэтин олохтуурга суолталаах, Уһук Илин хотугу эргимтэтин социальнай-экэнэмиичэскэй, култууратын сайдыытыгар сабыдыаллыыр креативнай кылаастары сайыннарыы.
Үөрэхтээһин бырагырааматыгар саҥа хайысхалардаах 3 кафедра үлэтин-хамнаһын сиһилии сырдатабыт. Сэргээҥ, сэҥээриҥ!
Саргылаана Игнатьева, Култуура уонна ускуустуба Арктикатааҕы институтун ректора:
– Култуура уонна ускуустуба Арктикатааҕы судаарыстыбаннай институтун сайдыытын стратегията Саха сирин, Уһук Илин уонна Арктика креативнай индустриятын сайыннарарга анал үөрэҕи баһылаабыт үлэһиттэри иитэн-үөрэтэн таһаарарга туһуланар. 2022 сылтан институт “Приоритет-2030. Дальний Восток” РФ Бырагырааматын экосистиэмитигэр киирэр. Күн бүгүн 1145 устудьуон үөрэнэр. Кэлиҥҥи сылларга устудьуоннары үөрэххэ ылыы улаата турар. Ол, биллэн турар, үөрэнэр устудьуон ахсааныгар сабыдыаллыыр. Холобур, 2020 сылы кытта тэҥнээтэххэ, устудьуон ахсаана 27,3 % улааппыта көстөр.
Култуура уонна ускуустуба Арктикатааҕы института үөрэх уонна билим институциятын быһыытынан бэйэтин эйгэтигэр, ол иһигэр тас дойдуттан эмиэ киэҥ сэҥээриини ылар. Ордук “арктическай компоненынан” уонна инновация технологиятын туһанан төрүт үгэһи аныгы көрүүгэ (формакка) тиэрдэринэн биһирэнэр.
Бүгүн институт “реальнай” экэниэмикэ, ол иһигэр креативнай экэниэмикэ, хайысхатыгар араас өрүттээх үөрэх бырагыраамаларын олоххо киллэрэр. Уһук Илиҥҥэ “Үлэ квартала” креативнай кластер резиденэ буолар. Манна “Культурный код Арктики: сохраняя наследие, создавая технологические завтра” стратегическай технологическай бырайыак чэрчитинэн устудьуоннар бырайыактыыр үлэлэригэр, быраактыка дьарыктарыгар аналлаах мастарыскыайдар бааллар.
Норуот уус-уран култууратын уонна социальнай-култуурунай үлэ кафедрата – айымньылаах үлэ үөһүгэр
Анастасия Сидорова, норуот уус-уран култууратын уонна социальнай-култуурунай үлэ кафедратын ыстаарсай преподавателэ, АГИКИ выпускнига:
– Норуот уус-уран култуурата уонна социальнай-култуурунай үлэ кафедратыгар былырыын 2 саҥа салаа арыллыбыта: этно-култуурунай бырайыактары салайыы уонна үҥкүүнү туруоруу, продюсердааһын.
Этно-култуурунай бырайыактары салайыы салааҕа ордук фольклорга күүстээх болҕомтобутун уурабыт. Саха уонна аҕыйах ахсааннаах хотугу норуоттар төрүт култуураларын дириҥэтэн үөрэтэбит. Хореография өттүгэр продюсердааһын, үҥкүүнү туруоруу диэн саҥа хайысхалары киллэрдибит. Саха сиригэр үҥкүүнү туруорууга кэккэ кыһалҕа баар, онно болҕомтону ууран үөрэхтээх исписэлиистэри бэлэмнээн таһаарар соруктаахпыт.
Биһиэхэ кыра эрдэхтэриттэн үҥкүүнү, ырыаны-тойугу аргыс оҥостубут, чопчу сыаллаах-соруктаах, бэриниилээх оҕолор кэлэллэр. Култуура эйгэтигэр киирэннэр олус сайдаллар, аһыллаллар. Ол курдук, “Аар - Аартык” үҥкүү ансаамбыла ситиһиилээхтик үлэлиир. Искусствоведение дуоктара, бэрэпиэссэр, РФ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ А.Г. Лукина төрүттээбитэ. Италияҕа, Испанияҕа, Францияҕа, Норвегияҕа уо.д.а. ыытыллыбыт норуоттар икки ардыларынааҕы, Арассыыйатааҕы күрэхтэр лауреттара буолар.
Выпускниктарбыт үлэни уустуга суох булаллар. Үҥкүүгэ, фольклорга сыһыаннаах бэйэлэрэ устуудьуйа арыналлар. Талааннаах артыыс буолаллар. Холобур, Хотугу норуоттар тыйаатырдарыгар дириэктэр В.Р. Слепцовка тиийэ биһиги выпускниктарбыт айа-тута сылдьаллар. С.А. Зверев аатынан национальнай үҥкүү тыйаатырыгар, Олоҥхо тыйаатырыгар уо.д.а. бааллар. Саха сирин киинигэр эрэ мустан хаалбакка, тыа сиригэр, уһук хоту улуустарга да үлэлии-хамсыы барартан чаҕыйбаттар. Булуҥ, Өймөкөөн курдук хоту улуустартан саҕалаан Мииринэйгэ, Нерюнгрига тиийэ айымньылаах үлэ үөһүгэр сылдьаллар.
Үөрэхпит бырагырааматын биир уратытынан “Индивидуальная образовательная траектория” бырагыраама үлэлиир. Ол чэрчитинэн фольклорга үөрэнэр устудьуон менеджмент хайысхатын баһылыан баҕардаҕына, икки идэни тэҥҥэ дьүөрэлээн үөрэниэн сөп. Бүтэрэллэригэр икки дьупулуомнаах буолаллар.
Институппут атын дойду үрдүк үөрэҕин кыһаларын кытта ыкса сибээстээхтик үлэлиир, устудьуоннар хардарыта баран үөрэнэллэр. Сыалбыт – үөрэхтээһин хаачыстыбатын үрдэтии, институт рейтинин дойду, тас дойду таһымыгар таһаарыы. Сыл аайы 20-тэн тахса омук дойдутуттан 600 кэриҥэ устудьуон биһиэхэ кэлэн үөрэнэр.
Ольга Павлова, норуот уус-уран култууратын уонна социальнай-култуурунай үлэ кафедратын дассыана, тыл билимин кандидата:
– Былырыын кафедрабытыгар улахан уларыйыы буолбута, икки кафедраны холбообуттара. 300-чэ устудьуону үөрэтэр институт биир улахан кафедрата буолар. Култуура салаатыгар үөрэхтэрин үрдэтиниэн, үлэлиир хайысхаларын уларытыан баҕалаах элбэх буолан кафедрабыт кэтэхтэн үөрэтэр бырагыраамалаах. “Культурная и креативная индустрия Арктики” магистратуралаахпыт. Ити курдук, үөрэх бары ньыматын, хайысхатын хабан үлэлиибит.
Кэлэр үөрэх дьылыгар бакалавриакка 4 үөрэх бырагыраамата арыллар. Эппиппит курдук, норуот уус-уран култууратын салаатыгар этно-култуурунай бырайыактары салайыы, үҥкүүнү туруоруу, продюсердааһын, ону таһынан социальнай-култуурунай үлэ салаатыгар киинэни оҥорон таһаарыыны тэрийии уонна менеджмент.
Социальнай-култуурунай үлэ салаатын кылгастык сырдатыым. Манна, сүрүннээн, менеджменнэри, продюсердары бэлэмниибит. Ону таһынан киинэ индустриятыгар үлэлиир кыахтаах ыччаты бэлэмниир биир ураты салаабыт буолар. Устудьуоннары быраактыкаҕа күүскэ дьарыктыыбыт. Бастакы куурустан камераны, аппарааты туппутунан сылдьаллар, уоту-күөһү кытта үлэлииргэ үөрэнэллэр. Кылгас метражтаах, документальнай хас да киинэни устан көрөөччү дьүүлүгэр таһаардылар. Күрэхтэргэ, бэстибээллэргэ үгүс ситиһиилээхтэр.
Төһө да саҥа технология, оҥоһуу интеллект сайдыбытын үрдүнэн киһи бэйэтин сатабылынан, айар-тутар дьоҕурунан, илиитинэн тутан-хабан оҥорбут үлэлэрэ онно бэриммэттэр, толору тиэрдибэттэр. Холобур, ханнык эрэ идэлэри оҥоһуу интеллект солбуйуон сөп эбит буоллаҕына, айар үлэни кыайбат. Ол иһин кинилэр суолталара өссө улаатыаҕа, сыаналаныаҕа. Онон, биһиги үөрэтэр салааларбыт кэмтэн тутулуга суох хаһан баҕарар тоҕоостоохтор.
Идэлэригэр толору бэлэмнээх исписэлиистэри бэлэмниибит. Кинилэр, бастатан туран, билим дуоктардарыгар, баай уопуттаах уһуйааччыларга уһуйуллаллар. Иккиһинэн, быраактыкаҕа улахан болҕомтобутун уурабыт. Устудьуоннар норуоттар икки ардыларынааҕы үрдүк үөрэх кыһаларыгар үөрэнэллэр, үүнэн-сайдан төрүт атын киэҥ көрүүлээх кэлэллэр. Федеральнай таһымнаах үрдүк үөрэх кыһата буоларбыт быһыытынан истипиэндьийэлэрэ үрдүк, уопсай дьиэнэн хааччыллаллар. Онон, биһиги институппутугар үөрэммит оҕо элбэҕи туһанар.
Тыйаатыр ускуустубатын кафедрата уонна айар абылаҥ
Мария Маркова, Тыйаатыр ускуустубатын кафедратын дассыана, СӨ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ:
– Быйылгы 2025–2026 с. үөрэх дьылыгар тыйаатыр ускуустубатын кафедрата режиссёр идэтигэр талааннаах оҕолору талан ылабыт. Былырыын артыыс идэтигэр талан ылбыт буоллахпытына, быйыл – тыйаатыр режиссёрдарын. Институт тэриллиэҕиттэн артыыстары уонна режиссёрдары бэлэмниибит. “Тыйаатыр оскуолата” диэн олохтонно диэн этэр кыахтаахпыт.
Үөрэппит оҕолорбут Саха сирин тыйаатырдарыгар барыларыгар артыыһынан үлэлииллэр. Саха тыйаатырыгар, Олоҥхо тыйаатырыгар – биһиги выпускниктарбыт. Нерюнгри, Мииринэй, Ньурба тыйаатырдарыгар эмиэ ситиһиилээхтик үлэлииллэр. Гаврил Менкяровы, Валентин Макаровы, Анастасия Алексееваны, Наталья Корякинаны, Лена Оленованы, Мария Тастыгинаны, Дмитрий Хойутановы, Андрей Соловьеву, Серафим Олесовы, Дмитрий Алексеевы уо.д.а. киэн тутта ааттыыбыт. Үөрэппит оҕолорбут ситиһиилээх үлэлэрин-хамнастарын көрөн эттэххэ, үөрэхпит хаачыстыбата үчүгэй.
Үөрэнэргэ олус интэриэһинэй. Устудьуоннар тиһигин быспакка араас бэстибээлгэ кытталлар, атын эрэгийиэннэр үөрэхтэрин кыһатын кытта билсэллэр. Ол курдук, Москубаҕа, Ярославльга, Казаҥҥа, Уфаҕа, Луганскайга, Барнаулга бэстибээллэргэ кыттан үчүгэй сыанабылы ылаллар.
Режиссура хайысхатын туһаайан этэр буоллахха, добуочча бэлэмнээх выпусктары олох киэҥ аартыгар үктэннэрэбит. Выпускникпыт Антон Ботаков испэктээкилэ “Көмүс мааскаҕа” номинацияланан, испэктээгин Москубаҕа көрдөрөөрү сылдьаллар. Роман Дорофеев, Гаврил Менкяров, Павел Колесов эмиэ кэскиллээх режиссёрдар үүнэн-сайдан эрэллэр.
Тыйаатыр ускуустубата олус сэргэх, кэрэхсэбиллээх, киэҥ хабааннаах эйгэ. Устудьуоннар киэһэ хойукка диэри бииргэ тутуспутунан үөрэнэллэр. Ол эрээри олус сылаалаах буолбатах, айар үлэ буолан сөбүлүүр эйгэлэригэр сылдьаллар, сөбүгэр көрөн дьарыктаналлар. Бүтэрдэхтэринэ, бары бииргэ тутуспутунан тыйаатырга үлэлии киирэллэр. Онон, бу эдэр дьон биир эйгэҕэ сылдьан үүнэн-сайдан тахсаллар.
Былырыын М.С. Щепкин аатынан тыйаатыр училищетын кыһыл көмүс выпуһа бүтэрбитэ 50 сылын бэлиэтээбитэ. Ити кэккэҕэ киирэр А.С. Борисов, С.И. Борисова, Е.Н. Степанов – биһиги ытыктанар учууталларбыт. Бары тутуспутунан үйэ аҥаара бииргэ айымньылаахтык үлэлээн кэллилэр. Оҕолорбутугар ити суолу тутуһуннарарга, көлүөнэ утумун салҕаттарарга дьулуһабыт.
Биһиэхэ үөрэнэ кэлиэхтэрин баҕарар оҕолор нуучча тылыгар, литэрэтиирэтигэр СКЭ туттараллара наада. Онтон орто үөрэх кэннэ кэлээччилэр үгэс буолбут ньыманан институкка бэйэтигэр кэлэн айар эксээмэни ааһаллар. Режиссура салаатыгар туттарсааччылар үс туурдаах эксээмэни туттарыахтаахтар: бастакы туурга – экспликация. Иккис туурга аастахтарына, прозаттан кэпсээн, хоһоон, үгэ, монолог, ырыа, үҥкүү, этюд көрдөрөллөр. Муусука үстүрүмүөннэригэр эмиэ оонньуохтарын сөп. Режиссёр идэтигэр туттарсааччылар хайаан даҕаны драмтургияттан биир айымньыны суругунан ырыталлар. Үһүс туурга тыйаатыр, киинэ сайдыытын туһунан ыйыталаһабыт. Ыам ыйыгар айар эксээмэҥҥэ хайдах бэлэмнэнэргэ аналлаах очнай консультацияны ыытабыт.
Кафедрабыт сибээһэ улаатан, ыыра кэҥээн турар. Атын эрэгийиэн үөрэхтэрин кыһаларыттан преподавателлэр эмиэ лиэксийэ ааҕаллар. Арассыыйаҕа биллэр үөрэх кыһатын – ГИТИС – кытта үлэлэһэбит, тыйаатыр оскуолатын үлэлэппиппит. Былырыын “ГИТИС-фест” бэстибээлгэ кыттыбыппыт, быйыл эмиэ ыҥырыы туттубут. Элбэх интэриэһинэй бырайыактаахпыт. Биһиги выпускниктарбыт тыйаатырга эрэ буолбакка, киинэ, продюсердааһын эйгэтигэр ситиһиилээхтик үлэлииллэр. Онон, тыйаатыр эйгэтин дириҥник билиэн-көрүөн баҕалаах айар куттаах оҕолору ыҥырабыт!
Култуура уонна ускуустуба Арктикатааҕы институтун научнай-айар, үөрэхтээһинин, каадырын базата тэриллэригэр Арассыыйа бөдөҥ үрдүк үөрэҕин кыһалара сүрүн төрүт буолбуттара. Ол курдук, А.П. Чехов аатынан МХАТ иһинэн тэриллибит В.И. Немирович-Данченко аатынан устуудьуйа-оскуола, М.П. Мусоргскай аатынан Урааллааҕы судаарыстыбаннай консерватория, Красноярскайдааҕы судаарыстыбаннай художественнай институт уонна Култуура, ускуустуба Илин Сибиирдээҕи судаарыстыбаннай академията улахан суолталаахтар.
Айар куттаах ыччаты түмэр үрдүк үөрэх кыһатын тэрийээччинэн ЯАССР уонна РФ ускуустубатын үтүҕлээх диэйэтэлэ, СӨ судаарыстыбаннай сүбэһитэ, биллиилээх режиссёр Андрей Саввич Борисов буолар. Кини күн бүгүнүгэр диэри устудьуоннары, преподавателлэри кытта ыкса ситимин быспат, айымньылаах үлэ үөһүгэр сылдьар.
Прикладной информатика – аныгы кэм ирдэбилэ
Ольга Готовцева, информатика кафедратын сэбиэдиссэйин солбуйааччы, педагогика билимин кандидата, дассыан:
– Ханнык да култуура, ускуустуба институтугар тэхиниичэскэй идэҕэ уһуйбаттар. Биһиэхэ прикладной информатика салаата институппут тэриллиэҕиттэн баар. Былырыыҥҥа диэри кафедрабыт прикладной информатика диэн биир эрэ салаалааҕа (профильбыт “прикладная информатика в социально-культурной сфере” диэн этэ).
Креативнай индустрияны сайыннарар туһуттан уонна үөрэх бырагырааматыгар саҥаны киллэрэр сыалы-соругу туруорунан, “Приоритет-2030” улахан федеральнай бырагыраамаҕа киирбиппит. Ааспыт сылтан “прикладная информатика в креативных индустриях” диэн саҥа салаа үлэлээтэ. Сетевой бырагыраама буолар. Уһук Хоту федеральнай университеты (Владивосток к.) кытта кыттыгас үөрэҕи тэрийэбит. Бу салааны бүтэрбит оҕолор түөрт сылынан көмпүүтэр оонньуутун айааччылар буолан тахсыахтара.
Биһиги оҕолорбут ханнык баҕарар эйгэҕэ, тэрилтэҕэ үлэлиир кыахтаахтар. Цифровизация билигин бары эйгэҕэ балысханнык бара турар. Бааҥҥа, полиция, үөрэхтээһин тэрилтэлэригэр уо.д.а. үлэлиир выпускниктардаахпыт. Тэрилтэ үлэтэ интэриниэтинэн салайыллар буолла, “база данных”, саайт уо.д.а барыларыгар баар. Биһиги үөрэхпитин бүтэрбит эдэр үлэһиттэр көмпүүтэри кыайа-хото өрөмүөннүүллэр, хайдах тутуллаах оҥоһуллубутун, үлэ хайдах барарын эндэппэккэ билэллэр, “база данных”, чат-бот, саайт уод.а. бэйэлэрэ оҥороллор. Билигин тэрилтэлэр анал үөрэхтээх, сатабыллаах үлэһиккэ олус наадыйар буоланнар, выпускниктарбыт үлэни түргэнник булаллар. Холобур, былырыын 15 оҕо бүтэрбититтэн бары ситиһиилээхтик үлэлии-хамсыы сылдьаллар. Сыл иһигэр отделение начаалынньыгар тиийэ үүннүлэр. Ити – үчүгэй көрдөрүү.
Үөрүүлээх сонуннаахпыт: 2020 сылга диэри үөрэхпит төлөбүрдээх эбит буоллаҕына, анал бырагыраама өйөбүлүнэн 2021 сылтан босхо миэстэлэр тахсыбыттара. Маҥнай 15 босхо миэстэлээх эбит буоллахпытына, былырыын 27 миэстэҕэ диэри элбээбитэ. Быйыл төлөбүрэ суох миэстэҕэ 17 оҕону ылар былааннаахпыт.
“Приоритет-2030” бырагыраамаҕа кыттан материальнай-тэхиниичэскэй базабыт биллэрдик сайынна. Култуурунай нэһилиэстибэни цифровизациялааһыҥҥа билим чинчийиитин ыытарга Сыыппаранан сайдыы лабаратыарыйата баар буолла. Бу лабаратыарайаҕа виртуальнай түмэллэри, ЗD моделированиены оҥоробут. Уопсайынан, түмэллэри кытта бу хайысхаҕа ыкса үлэлэһэбит.
Институппут 4-с этээһигэр искусствоведение дуоктара, бэрэпиэссэр Юрий Шейин дьаныһан муспут матырыйаалларынан Хотугу Азия омуктарын үстүрүмүөннэрин түмэлэ үлэлиир. Үстүрүмүөннэри муспутун сэргэ норуот ырыаларын хомуйбута. Устудьуоннар сорох үстүрүмүөн 3D моделированиетын оҥоро сылдьаллар. 3D сканерынан, ол кыайан устубатаҕына, анал бырагыраама көмөтүнэн үкчү оннук түһэрэн уруһуйдууллар. Инньэ гынан аан дойду ханнык баҕарар муннугар олорор омук киһитэ биһиги түмэлбит эспэнээттэрин көрөр кыахтанар. “База данных” оҥоһулла турар.
Институкка 4 кэбиниэтинэн үөрэх, дьарык хаамыытын тэрийэбит. Дизайнердары цифровизацияҕа үөрэтэргэ саҥа тэриллэри ыллыбыт. Информатика кафедратыгар бэйэтин оҕолорбут, ол эбэтэр информатика хайысхатын талбыт устудьуоннар эрэ буолбакка, институт атын салаатын устудьуоннара эмиэ үөрэнэллэр. Холобур, “Бибилэтиэкэ үлэтэ-хамнаһа” салааҕа “Цифровые технологии в библиотечной информационной деятельности” диэн цифровой хайысхалаахтар. Муусука салаатыгар цифровой технология дьарыктарын арыйан эрэллэр. Быйыл оҥоһуу интеллект лабаратыарыйата тэрилиннэ. Онон, култуура, ускуустуба уонна креативнай индустрия эйгэтигэр цифровизацияны киллэрэр, онно бэлэмнээх каадырдары бэлмэниир улахан сыаллаахпыт-соруктаахпыт. Кэми кытта тэҥҥэ хардыылаан өссө үүнэ-сайда туруохпут.
Ити курдук быйыл тэриллибитэ 25 сылын бэлиэтиир КУЛТУУРА УОННА УСКУУСТУБА АРКТИКАТААҔЫ ИНСТИТУТА сайдыы саҥа саҕахтарын арыйан билиҥҥи кэмҥэ тоҕоостоох, наадалаах идэлэргэ киэҥ билиилээх-көрүүлээх каадырдары бэлэмниир. Бу үрдүк үөрэх кыһатын бүтэрбит эдэр дьон дьоһун ситиһиилэрэ – харахпыт далыгар!
Бэлэмнээтэ Диана КЛЕПАНДИНА.
