Барыта этэҥҥэ буоллаҕына – бу сылга биһигини элбэх күүрээннээх күрэхтэһии күүтэр.
Хоруона хамсыга – өр сылларга үөрэммит успуорка халандаарбытын өрө-таҥнары бутуйда, “лиистэр” миэстэлэрин уларытта, сорохторун олох да “быһа-быһа” быраҕаттаата.
Холобур, тохсунньу тиһэх күннэригэр Красноярскайга көҥүл тустууга “Иван Ярыгин” аан дойдутааҕы турнир ыытылларыгар үөрэнэн хаалбыппыт. Бу күрэхтэһии ыам ыйын ортотугар көһөрүллүбүтэ. “Аан дойду аччыгый чөмпүйэнээтэ” диэн ааттыыр күрэхтэһиибит “ити кэмҥэ тэрилиннэҕинэ састааба мөлтөһүөр соҕус буолара буолуо” диэн сэрэйиэххэ эрэ сөп. Тоҕо диэтэххэ, ити ыйга Олимпиадаҕа сүүмэрдиир күрэхтэһиилэр ыытыллаллар. Хайа уонна бастыҥтан бастыҥнар Арассыыйа уонна Европа чөмпүйэнээттэригэр кыттан, күүстэрин-уохтарын хомуна туттан – Олимпиадаҕа бэлэмнэниилэрин эппиэттээх түһүмэҕэ саҕаланар буоллаҕа.
Былырыын күһүн Дьокуускайга “Дмитрий Коркин” турнир ыытыллыбатаҕа. Тоҕотун бары бэркэ билэбит. Аны быйыл да UWW (аан дойдутааҕы федерация) бу сыллааҕы халандаарыгар ити күрэхтэһии киллэриллибэтэх. Николай Тарскай кэриэһигэр өрөспүүбүлүкэ чөмпүйэнээтэ сэтинньигэ ыытыллара торумнаммыта.
Биир ый курдугунан, кулун тутар саҥатыгар, Дьокуускайга Роман Дмитриев кэриэһигэр уолаттарга аан дойдутааҕы турнир ыытыллыахтааҕа. СӨ успуорка миниистирэ Иннокентий Григорьев суруналыыстары кытта онлайн-көрсүһүүтүгэр: “Ити күрэхтэһии Москубаҕа ыытыллыаҕа”, – диэн иһитиннэрбитэ. Пандемия кэмигэр успуорт эйгэтин сонуннара бэрт түргэнник уларыйаллар-тэлэрийэллэр. Холобур, муус устарга Лондоҥҥа ыытыллыахтаах буоксаҕа сүүмэрдиир күрэхтэһии “атын дойдуга көстө” диэн буолла. Ити – олунньу 17 күнүгэр биирдэ чопчуланыахтаах.
Ааспыт нэдиэлэҕэ Хорватия Загреб куоратыгар фигурнай хаҥкылааһыҥҥа Европа чөмпүйэнээтэ ыытыллыахтааҕа. Ол бобуллубута. Билигин ити көрүҥ бэрэстэбиитэллэрэ: “Хата аан дойду чөмпүйэнээтин боппотулар, боппуттара буоллар – фигуристар эрэйдээхтэр сезоннара күппүлүү барыа этэ”, – диэн үөрэллэр.
Билигин да быһыы-майгы уустук, өрөспүүбүлүкэ да иһинээҕи сорох турнирдар тохтотуллаллара эбэтэр көһөрүллэллэрэ буолуо. Итини сабаҕалыырга ойуунумсуйар да, ичээнимсийэр да наадата суох – бүгүҥҥү быһыы-майгы оннук. Бэл аны сайын Токиоҕа Олимпийскай оонньуулар ыытыллаллара саарбахтарданна. Бүтэһиктээх быһаарыныыны кулун тутар тиһэх күннэригэр ылыныахтаахтар. Олимпиада кэнниттэн бэрт кыратык сойута түһэн баран – күүрээннээх күрэхтэһиилэр түһүлгэлэригэр Паралимпиада ыытыллыбытынан барааччы. Степанида Артахинова, Владимир Балынец курдук тумус туттар спортсменнардаах өрөспүүбүлүкэ Паралимпиаданы эмиэ эрэнэ кэтэһэбит. Ааспыт Паралимпиадаҕа Арассыыйа спортсменнарын киллэрбэтэхтэрэ, быйыл балаһыанньа арыый сымныыр чинчилээх. Бразилия Кашиас-ду-Сул диэн куоратыгар Сурдлимпиада ыытыллара торумнаммыта. Ол гынан баран тэрийээччилэр эмиэ сээбэҥнээн олороллор. Урукку өттүгэр Сурдлимпиада – Олимпиада уонна Паралимпиада ыытыллыбытын кэнниттэн нөҥүө сылыгар буолааччы. Онон бу улахан түһүлгэ эһиилгигэ көстөҕүнэ соһуйбаппыт.
Хайа уонна футбол! Европа чөмпүйэнээтин финальнай чааһа! Ити улахан түһүлгэ эмиэ былырыын ыытыллыахтааҕа. Интэриэһинэйэ диэн Европа чөмпүйэнээтэ ыытылла да илигинэ – аан дойду чөмпүйэнээтигэр (Катар-2022) сүүмэрдиир оонньуулар кулун тутартан ыытыллыбытынан бараллар.
Дьэ, онон, кэтэһэбит, эрэнэбит, кыргыттарбытыгар уонна уолаттарбытыгар ыалдьабыт!
Олунньу
4-7. Кикбоксинг. Александр Иванов кэриэһигэр Уһук Илин чөмпүйэнээтэ. Дьокуускай.
5-7. Хапсаҕай. “Хаҥалас хапсаҕайа” өрөспүүбүлүкэтээҕи турнир. Покровскай.
5-7. ММА. Саха сирин чөмпүйэнээтэ. Үөһээ Бүлүү.
10-21. Биатлон. Аан дойду чөмпүйэнээтэ. Поклюка (Словения).
12-14. Сахалыы остуол оонньуулара. Андрей Донской кэриэһигэр Саха сирин чөмпүйэнээтэ. Дьокуускай.
23 – кулун тутар 7 күнэ. Хайыһар. Аан дойду чөмпүйэнээтэ. Оберстдорф (Германия).
24-28. Хотугу многоборье. Константин Туприн кэриэһигэр Саха сирин чөмпүйэнээтэ. Уус Таатта (Таатта).
27-28. Мас тардыһыы. Гаврил Десяткин-Күүстээх Дэһээккин кэриэһигэр биирдиилээн уонна хамаанданан бастыыр иһин СӨ чөмпүйэнээтэ. Дьокуускай.
Кулун тутар
5-7. Гиирэ успуорда. Иустин Кулачиков кэриэһигэр Саха сирин чөмпүйэнээтэ. Нам.
6-7. Национальнай многоборье. Саха сирин чөмпүйэнээтэ. Дьокуускай.
8-11. Көҥүл тустуу. 18-гар диэри саастаах эдэр бөҕөстөргө Арассыыйа күрэхтэһиитэ. Агинскай, Забайкалье кыраайа.
12-14. Көҥүл тустуу. Арассыыйа чөмпүйэнээтэ. Улан Удэ, Бурятия.
18-21. Көҥүл тустуу. Европа сүүмэрдиир турнира. Будапешт (Венгрия).
19-21. Мас тардыһыыта. Роман Дмитриев кэриэһигэр Бүтүн Арассыыйатааҕы күрэхтэһии. Москуба.
21-28. Хотугу многоборьеҕа Арассыыйа чөмпүйэнээтэ. Петропавловскай-Камчатскай.
22-28. Фигурнай хаҥкылааһын. Аан дойду чөмпүйэнээтэ. Стокгольм (Швеция).
24. Футбол. ЧМ-2022. Мальта – Арассыыйа.
27. Футбол. ЧМ-2022. Арассыыйа – Словения.
30. Футбол. ЧМ-2022. Словакия – Арассыыйа.
Муус устар
1-4. Хапсаҕай. Петр Алексеев кэриэһигэр өрөспүүбүлүкэ чөмпүйэнээтэ. Ньурба.
2-4. Көҥүл тустуу. Африка сүүмэрдиир турнира. Эль-Джадида (Марокко).
3. Чэпчэки атлетика. Марафон. Арассыыйа чөмпүйэнээтэ. Сочи.
9-11. Көҥүл тустуу. 21-гэр диэри саастаах эдэр бөҕөстөргө Арассыыйа күрэхтэһиитэ (первенство). Иркутскай.
9-11. Көҥүл тустуу. Азия сүүмэрдиир турнира. Алматы (Казахстан).
12-17. Көҥүл тустуу. Азия чөмпүйэнээтэ. Алматы (Казахстан).
19-25. Көҥүл тустуу. Европа чөмпүйэнээтэ. Варшава (Польша).
22-26. Буокса. Европа сүүмэрдиир турнира. Былаан быһыытынан Лондоҥҥа (Англия) ыытыллыахтааҕа. Ол гынан баран ити дойдуга хоруона хамсыгын саҥа көрүҥэ тарҕаммытынан – турнир атын дойдуга көһүөхтээх. Ити туһунан чопчу иһитиннэриини олунньу 17 күнүгэр күүтэбит.
Ыам ыйа
6-9. Көҥүл тустуу. Аан дойду сүүмэрдиир турнира. София (Болгария).
10-16. Буокса. ССРС Дьоруойа Константин Коротков кэриэһигэр аан дойдутааҕы турнир. Хабаровскай.
16-23. Буокса. “Санкт-Петербург губернаторын Куубага” аан дойдутааҕы турнир. Санкт-Петербург.
27-30. Көҥүл тустуу. Панамерика чөмпүйэнээтэ. Рио-де-Жанейро (Бразилия).
21 – бэс ыйын 6 күнэ. Хоккей. Аан дойду чөмпүйэнээтэ. Рига (Латвия). Барыллаан түһүмэххэ икки бөлөххө аҕыстыы хамаанда оонньуур. Арассыыйа хамаандатын бөлөҕөр бааллар – Швеция, Чехия, Швейцария, Словакия, Дания, Белоруссия, Великобритания.
21-24. Мас тардыһыы. Арассыыйа чөмпүйэнээтэ. Казань.
29. Футбол. УЕФА. Чөмпүйүөннэр лиигаларын финала. Стамбул (Турция).
29-30. Атах оонньуулара. Василий Николаев кэриэһигэр өрөспүүбүлүкэ чөмпүйэнээтэ. Бүлүү.
Буокса. Панамерика сүүмэрдиир турнира. Ыам ыйыгар торумнаммыт күрэхтэһии ыытыллар күннэрэ чопчулана иликтэр. Буэнос-Айрес (Аргентина).
Көҥүл тустуу. “Иван Ярыгин” турнир. Олохсуйбут үгэс быһыытынан тохсунньуга ыытыллар күрэхтэһии ыам ыйын ортотугар көһөрүллүбүтэ. Красноярскай.
Бэс ыйа
Буокса. Аан дойду сүүмэрдиир турнира. Бэс ыйыгар торумнаммыт күрэхтэһии ыытыллар күннэрэ чопчулана иликтэр. Париж (Франция).
11 – от ыйын 11 күнэ. Футбол. Европа чөмпүйэнээтэ. Бу улахан күрэхтэһии араас дойду 12 куоратыгар ыытыллар (Амстердам, Баку, Бильбао, Будапешт, Бухарест, Глазго, Дублин, Копенгаген, Лондон, Мюнхен, Рим, Санкт-Петербург). Санкт-Петербурга бастакы түһүмэх үс оонньуута ыытыллар: Бельгия – Арассыыйа (бэс ыйын 12 күнэ); Финляндия – Арассыыйа (бэс ыйын 16 күнэ), Финляндия – Бельгия (бэс ыйын 21 күнэ). Итини таһынан Хотугу Пальмираҕа биир финал чиэппэрин оонньуута (от ыйын 2 күнүгэр) ыытыллара торумнанан турар.
18-20. “Олоҥхо ыһыаҕа-2021”. Успуорт төрүт көрүҥнэригэр күрэхтэһиилэр. Өлүөхүмэ.
26-27. Туймаада ыһыаҕар (Үс Хатыҥҥа) – “Дыгын оонньуулара”.
От ыйа
5-11. Буокса. Уһук Илин чөмпүйэнээтэ. Хабаровскай.
6-11. “Манчаары оонньуулара”. Успуорт төрүт көрүҥнэригэр XXI Спартакиада. Бэрдьигэстээх.
23 – атырдьах ыйын 8 күнэ. Сайыҥҥы Олимпийскай оонньуулар. Токио (Япония). Олимпиадаҕа барыта 339 наҕараада кэмпилиэгэ оонньонуохтаах. Бу – рекорд! Олимпиада бырагырааматыгар саҥа көрүҥнэр – карате, хайаҕа ыттыы, скейтбординг. Итини сэргэ төнүннэриллибит көрүҥнэр бааллар – бейсбол уонна софтбол.
Атырдьах ыйа
23-29. Буокса. Чечня бэрэсидьиэнэ, Арассыыйа Дьоруойа Ахмат-Хаджи Кадыров кэриэһигэр аан дойдутааҕы турнир. Грознай.
24 – балаҕан ыйын 5 күнэ. XVI Паралимпийскай оонньуулар. Токио.
Балаҕан ыйа
1. Футбол. ЧМ-2022. Арассыыйа – Хорватия.
4. Футбол. ЧМ-2022. Кипр – Арассыыйа.
7. Футбол. ЧМ-2022. Арассыыйа – Мальта.
Алтынньы
1-3. Көҥүл тустуу. 24 саастарыгар диэри саастаах эдэр бөҕөстөргө Арассыыйа күрэхтэһиитэ (первенство). Кызыл, Тыва.
8. Футбол. ЧМ-2022. Арассыыйа – Словакия.
11. Футбол. ЧМ-2022. Словения – Арассыыйа.
Сэтинньи
11. Футбол. ЧМ-2022. Арассыыйа – Кипр.
14. Футбол. ЧМ-2022. Хорватия – Арассыыйа.
26-30. Көҥүл тустуу. Арассыыйа Куубага. Ыытыллар миэстэтэ чопчулана илик.
Ахсынньы
Буокса. Нефть хостонор дойдуларын Куубага. Ыытыллар күннэрэ чопчулана иликтэр. Нижневартовскай.
3-5. Мас тардыһыы. Федерация Куубага. Дьокуускай.
10-12. Атах оонньуута. Федерация Куубага. Ыытыллар миэстэтэ чопчулана илик.
10-12. Хапсаҕай. Федерация Куубага. Ытык Күөл (Таатта).
Федор РАХЛЕЕВ.
