Мин суруйааччылар төрөөбүт-үөскээбит сирдэриттэн – Чурапчы улууһун Болтоҥотуттан төрүттээхпин. Саха суругун-бичигин төрүттээбит Семен Новгородов сүүрбүт-көппүт алааһыгар оонньоон, Дьуон Дьаҥылы хоһоонугар хоһуйбут хатыҥ чараҥынан хааман, Күн Дьирибинэ кэрэхсээбит алаастарынан дьаарбайан, Болот Боотур сөтүөлээбит сөрүүн уулаах үрэҕэр суунан улааппытым. Бэйэбин айар куттаах киһинэн ааҕынабын.
Суруналыыстыка эйгэтигэр 22-с сылбын үлэлиибин. Күн аайы саҥаны арыйар, сонуну билэр, айар үлэ алыптаах эйгэтигэр сылдьарбыттан астынабын. Россия Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэбин. “Кыһыл көмүс бөрүө”, “Тиэмэҕэ бэриниитин иһин”, “Сыл таһаарыыта” диэн өрөспүүбүлүкэтээҕи Суруналыыстар сойуустарын бириэмийэлэрин лауреатабын. Ааспыт сайынтан “Кыым” норуот хаһыатыгар үлэлии сылдьабын.
Үлэм таһынан дьоро киэһэлэри иилээн-саҕалаан ыытар тамадабын. Анна Барашкова ырыаларын дьоҥҥо-норуокка тарҕатыынан дьарыктанабын. Кини туһунан элбэх ахсааннаах суруйуулар ааптардарабын.
Арыгылаах бакаал оннугар – чороонноох кымыһы!
Ааспыт күһүн дойдубар, Чурапчыга, арыгыта суох урууну ыытан турабын. Ити иннинэ 200 киһилээх арыгыта суох үбүлүөйү ыыппыттаахпын. Бэйэм улууска тамадалар уонна диджейдэр бөлөхтөрүн салайабын. Улуус баһылыга арыгыны утары ыытар бэлиитикэтин өйөөн, дьахтар сэбиэтин мунньаҕар арыгыта суох урууну ыытар ыалга тамада, аппараат өҥөтүн буор босхо оҥорорбутун биллэрбитим.
Бу ыҥырыыга Пермяковтар диэн эдэр ыал биллэн, атырдьах ыйын саҥата 180 киһилээх урууну ыыппыппыт. Арыгыта суох бырааһынньык уустуктардаах. Онон бары өттүн көрүөххэ наада этэ. Бастакы сорукпутунан уруу истиилин быһаарыы буолбута. Европа омуктарыттан киирбит арыгылаах бакаал оннугар ыалдьыттар тугу көтөҕүөхтэрэй? Онон бакаалы чороонноох кымыһынан солбуйарга диэн буолбута. Ол аата уруу уу сахалыы барыахтааҕа. Онон бука бары сахалыы таҥнарга быһаарбыппыт. 180 киһиэхэ орто чороону булууга түһүммүппүт. Урууга диэн анаан биэ ыанан, дьиҥнээх кымыһы бэлэмнээһин үлэтэ саҕаламмыта.
Киирээти кытта ыалдьыттары сахалыы утахтаах, алаадьылаах, көбүөрдээх лэппиэскэлээх остуол көрсүбүтэ. Хаҥас диэки сахалыы остуол оонньуулара тэлгэммиттэрэ. Уруу сиэрэ-туома алгыс, тойук, хомус арыаллаах дьиҥ сахалыы ыытыллыбыта. Ыалдьыттар сандалыга киирэн олорууларыгар 11 кыыс улахан чорооннорго кымыһы киллэриилэрэ олус долгутуулаах этэ. Уруу дьоно бука бары кымыстаах чороону көтөҕөн, сүһүөххэ туран эдэрдэргэ анаан уруй-айхал тылларын этиилэрэ ураты көстүүнэн буолбута. Бу күн сахалыы ырыа арааһа ылламмыта, Ырыа Саарын ырыатынан дьон оһуохайга кыттыспыта.
Марковтар урууларын биир уратытынан бу киэһэни тоҕус (!) тамада ыыппыта буолар. Бастаан утаа биллэрии ыытарбар доҕотторум улаханнык өйдөөбөтөхтөрө. Дьон көххө кыттыһар идэлээх. Бырайыак олоххо киирэр омооно көстөн истэҕин ахсын дьон элбээн, соруйан гыммыт курдук, тоҕус томтордоох Чурапчыга тоҕус тамада ыытар уруута ньиргийбитэ.
Соторутааҕыта Дьокуускай куоракка “Трезвый свадебный переполох” диэн бырайыак үлэтин саҕалаата. Маннык урууну ыыппыт уопутаахпынан, тэрийээччилэр бу үлэҕэ кыттыһарбар этэннэр, саха паарата кыайар түгэнигэр урууну ыытыы үлэтин салайыахтаахпын. Дьиҥ алгыс арыгыттан сүргэ көтөҕүллүүттэн буолбакка, чөл өйтөн, ыраас санааттан этиллэр. Онон урууну биир хаапыла арыгыта суох ыытыы Саха сиригэр киэҥник тэнийиэн наада. Чөл олохтоох, айыы сиэрдээх саха ыала элбээтин!
Оксана ЖИРКОВА.
