Сүүс сыл устата “Кыым” хаһыакка саха үгүс көлүөнэ өркөн өйдөөхтөрө, айар тылын маастардара, чулуу суруналыыстара үлэлээн ааспыттара... Бүгүҥҥү үбүлүөйдээх уонна бырааһынньыктааҕы нүөмэрбитигэр бүгүҥҥү “Кыым” суруналыыстарын, үлэһиттэрин санааларын таһаарабыт.
Владимир СТЕПАНОВ, “Ситим” медиа-бөлөх генеральнай дириэктэрэ, В.Никифоров-Күлүмнүүр аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата:
– Хаһыат оҥоруута – бүтүн кэлэктиип үлэтэ. Норуот бастакы хаһыатыгар 20-тэн тахса сыл үлэлээбит кэммэр “Кыымы” бөҕөргөтүүгэ, үйэтитиигэ кылааттарын киллэрбит дьону ахтан аһарыахпын баҕарабын. Кинилэр үгүстэрэ билигин да өрөспүүбүлүкэ бэчээтигэр, атын да эйгэлэргэ үлэлии сылдьаллар, ким эрэ биэнсийэҕэ олорор, ким эрэ биһиги кэккэбититтэн туораабыта.
Мин “Кыымҥа” 1999 с. сүрүн эрэдээктэр Федора Петровна Егорованы, эппиэттиир сэкирэтээр Аграфена Иванованы, машинистка Марфа Аржакованы, кэрэспэдьиэннэр Нина Герасимованы, Саргылаана Спиридованы, Валентина Павлованы, Лючия Сметанинаны, Туйаара Сергееваны, таҥааччы Евдокия Дьяконованы, Владимир Оросутцевы кытта үлэлээн барбытым.
2005 сылтан Мария Христофорова салайар “Ситим” медиа-бөлөҕөр киирэн, “Кыымы” туругурдууга үлэлэспит дьонтон менеджербитин Марфа Корнилованы, эдэр суруналыыстары Василина Попованы, Светлана Тимофееваны, суруйааччы, суруналыыс, уопсастыбанньык Уйбаан Ухханы, биллэр суруналыыстар Виталий Суру, Геннадий Бечеряковы, Туйаара Нутчинаны, ырыа аргыстаах Михаил Семенов-Мэхээһи, генеральнай дириэктэр солбуйааччытын Лена Павлованы махталынан саныыбыт. Ону сэргэ, олохтон туораабыт кэллиэгэлэрбитин Федора Егорованы, Альберт Степановы-Куорат Уолун, Владимир Оросутцевы курутуйа саныыбыт.
“Саха тыллаахха тыын – “Кыым” диэн Уйбаан Уххан тыллара бу сыллар усталарыгар норуоппут иннигэр сүдү иэһи толорорбутун санатан, күүспүтүгэр күүс, сэниэбитигэр сэниэ уган кэллилэр. Бу сыллар усталарыгар “Кыым” “РФ национальнай тылынан тахсар биир саамай элбэх тиражтаах хаһыат” диэн билиниллэн кэллэ. Ону РФ, СӨ таһымнаах улахан наҕараадаларбыт туоһулууллар. Тапталлаах “Кыым” хаһыаппыт” 100 сылын туоларынан, бииргэ үлэлээбит, үлэлии сылдьар бары кэллиэгэлэрбэр, ааҕааччыларбытыгар бөҕө доруобуйаны, дьолу-соргуну, ситиһиилэри баҕарабын!
Иван ГАВРИЛЬЕВ, “Кыым” сүрүн эрэдээктэрэ, СӨ үтүөлээх суруналыыһа:
– “Кыымҥа” 2005 с. күһүнүгэр, Саҥа дьыл иннинэ аҕай, киирбитим. Ол саҕана хаһыат икки эрэ кэбиниэтинэн тарҕанан олорор буолан, балай эмэ кэм устата олорор сирэ, остуола-устуула, көмпүүтэрэ суох сылдьыбыппын өйдүүбүн. Мин эрэ буолуо дуо, саҥа кэлээччилэр бары да оннук сылдьаллара.
Ол эрээри, үлэҕэ дьүккүөр сүрдээх этэ. Киирдэҕим утаатыгар “биир сыл иһигэр “Орто дойду” хаһыаты ситэбит, иккис сылга – “Саха сирин” диэн былаан туруорунарбытын өйдүүбүн. (Ол саҕана “Орто дойду” хаһыат сурутуута – 5,5 тыһ., “Саха сирэ” 19,5 тыһ. курдук этэ). Ол эрээри, сыыһа суоттаммыппытын кэлин өйдөөбүппүт. Сахалыы ааҕар дьон ахсаана хамсаабат буолан, ханнык эрэ саҥа хаһыат тираһа улаатан барда да, атыттар түспүтүнэн бараллар эбит этэ. Инньэ гынан, биһиги 2006 сылы быһа тигинэччи үлэлээн, сыл бүтүүтүгэр хаһыаппыт тираһын 15 тыһ. тиэрдибиппит, “Саха сирэ” хаһыаты ситэн ылбыппыт. Кинилэр – түһэн, биһиги – эбиллэн, тэҥнэһэн хаалбыт этибит. Онон, 2006 с. бүтүүтүгэр, “Кыым” тэриллибитэ 85 сылын “Саха сирэ” хаһыаты кытта тэбис-тэҥ тиражтаах былдьаһа-тарыһа үбүлүөйдээбиппит.
Ол саҕана “Кыымҥа” көҥүл суруналыыс Уйбаан Ухханы сэргэ, “Ил Түмэн” хаһыаттан – Виталий Сур, Мэхээс Сэмэнэп, “Киин куораттан” – Туйаара Нутчина, Татьяна Захарова, “Туймаада уоттарыттан” Арчылан үлэлии кэлбиттэрэ. Мин “Саха сириттэн” тиийбитим. Инньэ гынан, оччотооҕуга тахса турар сахалыы хаһыаттар уопуттарын барытын сиһилии билэр, үчүгэй үөрүйэҕи сүһэр кыахтаах састаап түмүллүбүтэ.
2006 с. сааһыгар бастакы улахан командировкабытыгар дьоҕус эрэдээксийэ дьоно икки бөлөххө хайдыһан, биир нэдиэлэ устата, Ньурбанан-Сунтаарынан сылдьыбыппыт. Аҥаардас ол сырыы түмүгэр тута 900-чэкэ сурутууну оҥорон үөрбүт-көппүт кэмнэрдээхпит. Ньурба-Сунтаар дьоно бүк итэҕэйэн, эрэнэн, бу иннинэ сабыллан хаалбыт “Кыым” хаһыакка итинник маассабайдык суруппуттарыгар махтанныбыт да этэ! Ол иннинэ бу улуустарга биир да сурутуу суоҕа. Дьэ ол кэнниттэн улуустарынан маассабай командировкалар саҕаламмыттара. Өрөбүлү ким да аахсыбат этэ.
Сурутуу менеджерэ Марфа Корнилованы кытта хас ый аайы кэлэр ыйга ханна барарбытын, тиражпытын хаска тиэрдэрбитин барытын сиһилии былаанныырбыт. Ол саҕана почталар ый 25-с чыыһылатын аайы хаһыаттар сурутуулара төһө буолбутун кумааҕыга түһэрэн ыытар үгэстээхтэрэ. Онон, мэлдьи 25-с чыыһыланы күүтэн тахсарбытын өйдүүбүн. 25-с чыыһылаҕа тиражпыт төһө буолбутун Красноярскай куорат аэропордугар утуйан олорон, Кыргызстаҥҥа “Достук” көстүүнэйгэ хоно сытан түһээбиппин өйдүүбүн. Тираж наар эбиллэ турар буолан, бастакы үс сылбытыгар 25-с чыыһыла мэлдьи бырааһынньык курдук ааһара.
Ити курдук үс сыл иһигэр сыралаһан, уопсай тиражпытын 35 тыһ. тиэрдэн, Арассыыйа национальнай тылынан тахсар хаһыаттарыгар бастакы күөҥҥэ тахсыбыппыт.
Ити кэмҥэ “Кыымҥа”, сатабыллаах салалта (генеральнай дириэктэр Мария Христофорова) көмөтүнэн, үчүгэй кэлэктиип, күүстээх пиар-реклама, үлэ тэрээһинэ уонна табыллыы биир кэмҥэ дьүөрэлэспиттэрэ.
Хаһыакка үлэлиир киһи быһыытынан, “үлэттэн дьоллонууга” сыһыаннаах сурук, ыстатыйа бөҕөтүн өрө-таҥнары сыымайдыыбын. Онон, билэр тиэмэм. Өскөтүн миигиттэн ким эмэ ыйытара буоллар, кыратык да саарбахтаабакка, “үлэттэн саамай муҥутуур дьолломмут кэмим – “Кыым” хаһыакка үлэлээбит бастакы 3 сылым!” диэм этэ.
Альберт КАПРЫНОВ, “Кыым” хаһыат эппиэттиир сэкирэтээрэ, СӨ Ыччакка бэлиитикэтин туйгуна:
–“Кыым” айаннара – бэйэтэ туһунан кэпсээн. Хаһыат 2005 с. саҥалыы тыыннанан тахсыаҕыттан, тохтообокко айан-сырыы саҕаламмыта. Күн бүгүн өрөспүүбүлүкэҕэ “Кыым” тиийбэтэх бөһүөлэгэ диэн ордубатаҕын тэҥэ. Уонча эрэ кый ыраах нэһилиэк хаалбыт буолуохтаах.
Сурутуу хампаанньата саҕаланна да, нэдиэлэ үс бастакы күнүгэр хаһыаппытын таһааран баран, сэрэдэ киэһэттэн өрөбүл киэһэтигэр диэри улуустарга барарбыт. Төһө кыалларынан, элбэх сири хаба сатыырбыт. Оннук сырыыга, ортотунан, уончалыы бөһүөлэги хабан кэлэҕин. Ити курдук ый, балтараа ый курдук тохтоло суох сылдьарбыт да, ким да “эһинним-быһынным” диирин өйдөөбөппүн.
Айаммыт мэлдьи көр-күлүү, ырыа-тойук аргыстаах ааһара. Сахалыы былыргы ырыалары таптаан ыллыырбыт. Биирдэ, бэл, Сунтаартан Дьокуускайга диэри тохтообокко, биири да хатылаабакка ыллаан кэлбиттээхпит.
Биллэн турар, айан кэмигэр хаһыаты эрэ билиһиннэриинэн муҥурдаммакка, нэһилиэктэр араас кыһалҕаларын сиһилии билсэн, бэчээккэ таһаарарбыт. Ол суруйууларбыт, холобур, Сунтаарга, Тааттаҕа, Аммаҕа, Уус Алдаҥҥа, о.д.а. оскуола-уһуйаан кыһалҕаларын быһаарыыга, Бүлүү сүнньүгэр иһэр уу боппуруоһа көтөҕүллүүтүгэр көмө буолбуттара. Красноярскай кыраайга Дьэһиэй сахалара, 2009 с. генеральнай дириэктэрбит М.Н. Христофорова бара сылдьан туруорсубутун түмүгэр, олохтоох эбэҥкилэри кытта тэҥ чэпчэтиининэн туһанар буолбуттара. Бүттүүн Арассыыйа үрдүнэн сурутууга “III зона” диэн өйдөбүл суох буолбута.
Уопсайынан, айан-сырыы – хаһыат хаһыат буолуутун биир тутаах, сүрүн суола. Айаннаабакка хонтуораҕа бүгэн олордоҕуна, суруналыыс олохтон, ааҕааччыттан тэйэр, билиитэ-көрүүтэ кыарыыр. Ол да иһин “Кыым” суруналыыстара Саха сирин, Арассыыйа, аан дойду бары муннуктарыгар тиийтэлии, сонуну-нуомаһы биллэрэ, дьону-сэргэни сырдата сырыттахтара.
Татьяна Захарова-ЛО¤УУРА, Бэчээт уонна Тыа хаһаайыстыбатын туйгуна:
– “Киин куорат” хаһыакка 5 сыл үлэлээн баран, 2007 с. “Кыым” хаһыакка көспүтүм. 2012 сылтан “Кыым” кылаабынай эрэдээктэрин солбуйааччы этим. Билигин т/х-тын сүрүннүүбүн.
Ол саҕана сүүйүүлээх сурутуу бирииһигэр, реклама суотугар, тыраахтырга, массыынаҕа тиийэ туруорарбыт. Оччолорго бары биир хоско олорон үлэлиирбит, биир көмпүүтэри хаһыа да буолан уларса сылдьан бэчээттиирбит. Ону ол диэбэккэ, биһиги саҕа дьоллоох дьон суоҕа. Мэлдьи биир дьиэ кэргэн курдук өйөһөн-убаһан сылдьарбыт. Үлэҕэ, сынньалаҥҥа, барытыгар. Генеральнай дириэктэрбит Мария Христофорова кыһамньытынан, сыыйа усулуобуйабыт тупсан барбыта.
Сүрүн үлэбит таһынан, уопсастыбаннай үлэҕэ көхтөөхтүк кыттарбыт. Ыһыах кэмигэр оҥоһуллубут 4 – Аан дойдутааҕы, биир Арассыыйа Гиннеһин рекордарынан киэн туттабыт. Орджоникидзе болуоссатыгар тыыннаах сибэкки истиэндэтин эмиэ “Ситим” медиа-бөлөх аан бастаан туруорбута. Ону киэһэ хаһыаппытын туттаран баран, түүн баран оҥорбуппутун күн бэҕэһээ курдук саныыбын. “Города и люди” норуоттар икки ардыларынааҕы кэмпириэнсийэлэри тэрийсибиппит.
Хамсык туруон иннинэ ааҕааччыларбытыгар анаан сыл аайы Өктөөп кэнсиэрин тэрийэрбит, бэлэх-туһах туттарарбыт.
Араас тиэмэҕэ, о.и. т/х-гар, төрүт дьарыкка, култуураҕа, духуобунаска, тылга, успуорка (таарыйбатах эйгэбит суох) сыһыаннаах, аата-ахсаана суох элбэх төгүрүк остуоллары тэрийэбит. Саха сиринэн эрэ муҥурдаммакка, уруулуу тыллаах омуктарбыт дойдуларыгар, Арассыыйа куораттарыгар элбэх командировкаларга сылдьабыт.
Кэллиэгэлэрбин, ааҕааччылары үбүлүөйдээх сылбытынан ис сүрэхпиттэн эҕэрдэлиибин! Сүрүнэ, хара тыа чиргэл тиитин, бөҕө-таҕа алмаас таас курдук чэгиэн доруобуйаны, дьоллоох олоҕу баҕарабын!
Аграфена ИВАНОВА, 20 сыл устата “Кыым” эппиэттиир сэкирэтээрэ, Бэчээт туйгуна:
– Саха норуотун «суруллубут суоруллубат устуоруйатын» туоһута буолан, 100 сыл устата сөҕүрүйбэккэ үлэлээн кэлбит “Кыым” хаһыакка 20 сыл устата эппиэттиир сэкирэтээринэн үлэлээбиппинэн киэн туттабын.
Туйаара СИККИЭР, Бэчээт туйгуна:
– “Кыым” хаһыакка 20 сыл үлэлээтим. Аан бастаан 1999 с. өссө Федора Петровна Егорова баарына кэлбитим. Оччолорго Бэчээт дьиэтигэр биир хоско кыбыллан олорбуппут.
Чааһынай хаһыат буолан, үөһэттэн өйөбүл суоҕа. “Кыыммытын” “хомуньуустар хаһыаттара”, “былыргы олох хаалынньаҥа” диэн көйгөлөөһүн кытаанаҕа этэ. Оччолорго бэрт эдэр киһи ону наһаа күүскэ өйдөөн хаалбыппын. Ил Түмэн дьокутааттара Вячеслав Филатов, Георгий Артемьев, Филипп Охлопков уо.д.а. көмөлөрүнэн бүддьүөккэ туспа строканан киирэр этибит.
Бэчээт дьиэтигэр “уоран” олорор курдук этибит, субу-субу үүрэ сатыыллара. Ама да ааспытын иһин, ону саныырга ыарахан. Мин саныахпар, аҥаардас “Кыым” диэн ытык, сахаҕа күндү ааппыт иһин киһилии сыһыаннаһыахтарын сөп этэ. Кэлин Сөдүөт Тумууһап өйөөн, көмөлөһөн, атын сиргэ көспүппүт, көмпүүтэр, принтер ылыммыппыт. Ол эрээри быыбарга Ф.Тумусовы өйөөбүппүт кэнниттэн бүддьүөттэн үбүлээһини тохтотон кэбиспиттэрэ. Федора Петровна барахсан хара өлүөр диэри “Кыымы” бүддьүөккэ киллэртэрэ сатаабыта да, оччотооҕу салалта чугаһаппатаҕа. Ф.П. Егорова олохтон туораабытын кэннэ, сир-халлаан икки ардыгар туран хаалбыппыт.
Кэлин аныгылыы өйдөөх-санаалаах, сытыы-хотуу Мария Христофорова кэлэн эстэн хаалбыт “Кыымы” иккис тыыннаабыта. Дьэ ол кэнниттэн олохпут-дьаһахпыт, үлэбит-хамнаспыт өрө тигинии түспүтэ. Айан-сырыы, кэлии-барыы бөҕө саҕаламмыта. Командировкаларбытын барытын менеджербит Марфа Корнилова дьаһайара. Ити курдук ыйтан ый, сылтан сыл хаһыаппыт тираһа доруоһалаах тиэстэ үллэрин курдук бара турбута.
Оксана ЖИРКОВА, Бэчээт туйгуна:
– “Кыымы” буукубаны билэр буолуохпуттан аахпыт оҕолортон биирдэстэрэбин.
Кэлин Чурапчы улууһун хаһыатыгар суруналыыстыы сылдьан, “Кыымҥа” үлэлиир кэллиэгэлэрбэр ымсыыра саныырым. Биһиги улуус таһымынан, чопчу ыйыллыбыт эрэ тиэмэҕэ суруйар эбит буоллахпытына, “кыымнар” суруйар көҥүл тиэмэлэрэ элбэҕэ, киэҥэ сөхтөрөрө. “Манна ураты дьоллоох, баартаах дьон үлэлээн эрдэхтэрэ” диэн испэр саныырым. “Кыым” үлэһитэ буолуу миэхэ туолбат ыра санаа курдуга.
“Кыымҥа” үлэлии кэлиэхпиттэн тыҥабар ыраас салгыны толору эҕирийбит курдук сананабын. Икки кынатынан дэлэйдик, киэҥник сапсынан ыраахха көтөр кыахтаммыт, сылдьыахтаах ыырдарым өссө кэҥээбит курдук ылынабын. Айар киһиэхэ хааччаҕа суох киэҥник, холкутук, көҥүллүк суруйуу – үрдүк дьол! Айан-сырыы, нэдиэлэ аайы араас дьоруойдары, биллиилээх, сэргэх дьону кытта алтыһыы, араас тэрээһиннэргэ сылдьыы, үлэ атын көрүҥнэригэр холонуу, үйэлээх хаһыат устуоруйатын салҕааһын – олус интэриэһинэй.
“Кыым” хаһыакка биир үйэ тухары төһөлөөх элбэх суруналыыс үлэлээн-хамсаан ааспыта буолуой?! Олортон биирдэстэрэ мин буолан сылдьарым, хаһыат 100 сыллаах үбүлүөйүгэр үлэлии-хамсыы сылдьан түбэһиим – улахан табыллыым.
Саргылаана БАГЫНАНОВА, РФ суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ:
– Эрэдээксийэбитигэр саамай элбэх 5 оҕолоох ыал ийэтэ буоламмын буолуо, ордук социальнай хабааннаах, элбэх оҕолоох ыал олоҕун-дьаһаҕын, кыһалҕаларын табыллан суруйабын. Сыл түмүгүнэн мин суруйуум биир эмэ кыаммат эбэтэр элбэх оҕолоох дьиэ кэргэҥҥэ күүс-көмө буолан үтүө түмүктэннэҕинэ – астынабын, сүөм үрдүүбүн. Хаһыакка суруллубут суоруллубат, ирдэбилэ, эппиэтэ суох хаалбат. Онон биһиги, суруналыыстар, дьоммут-сэргэбит олоххо көрсөр ыарахаттарын, кыһалҕаларын билсэн, кэпсэтэн, ону хаһыат нөҥүө киэҥ араҥаҕа тиэрдэр, иһитиннэрэр ытык иэстээхпит.
Бэйэм анал суруйар идэлээх киһи буолбатахпын. Испэр, дууһабар бэриллибит суруйар талааммын, дьоҕурбун тапталлаах “Кыым” хаһыатым нөҥүө олоххо киллэрэн үлэлии-хамныы сылдьарбынан киэн туттабын, үөрэбин.
4-с кылаастан саҕалаан “Бэлэм буол” уонна оройуонум “Коммунизм сардаҥата” хаһыаттарыгар суруйарым. Ол эбэтэр, хаһыакка суруйар буолбутум 40-тан тахса сыл буолбут. Онтон Узбекистаҥҥа олорбут 10 сылбар, олорор уобалаһым “Сирдарё хакикати” (Сырдарьинская правда”) диэн хаһыакка узбектыы ыстатыйа суруйан, уопсастыбаннай кэрэспэдьиэнниирим. Онон суруксуттуурун сөбүлүүр киһи ханна да олорбутун, омугуттан, тылыттан тутулуга суох, син биир айар-тутар буолар эбит. Билигин саха норуотун тапталлаах хаһыатыгар үлэлии киириэхпиттэн, эйгэм ыыра кэҥээбититтэн, дьиэ кэргэним, оҕолорум төрөөбүт тылларынан утаппыттыы сэҥээрэн ааҕалларын көрдөхпүнэ, үлэм хайысхатын сөпкө тутуспут эбиппин диэн үөрэбин.
Дмитрий ИВАНОВ, “Ситим” медиа-бөлөх дьыалаларын сүрүннээччи:
– “Кыымҥа” 2014 с. Хайалаах Алтаай университетыгар магистратураны бүтэрэн баран соһуччу баҕайытык үлэлии кэлбитим. Эһиилигэр Саха сирин эдэр суруналыыстарыгар Хайалаах Алтаайынан, Новосибирскайынан пресс-десант тэрийбитим. Ол кэннэ Арассыыйа араас муннуктарынан сылга хастыыта да айанныыр буолбутум. Үлэбинэн тас дойдуга иккитэ – Кытайга, Турцияҕа – сылдьыбытым, матырыйаал хомуйбутум. Үөрэҕин саҥа бүтэрэн кэлбит эдэр киһини итэҕэйэн, “үүннүн-сайыннын” диэн ыыталларыгар махтана саныырым. Чахчы, суруналыыс хонтуораҕа хорҕойон олорбокко, араас сиргэ сырыттаҕына биирдэ сайдар, билиитэ-көрүүтэ хаҥыыр, дьону-сэргэни кытта билсэр, биир идэлээхтэриниин сибээһи олохтуур.
Тус бэйэм РФ национальнай өрөспүүбүлүкэлэригэр барыларыгар кэриэтэ сырыттым. Хотугу Кавказка, Тываҕа, Хакасияҕа, Татарстаҥҥа, Калмыкияҕа, Камчаткаҕа. Аҥаардас Татарстаҥҥа түөртэ сырыттым.
Уопсайынан, “Кыым” Саха сиринэн эрэ муҥурдаммакка, араас дойдулары тилийэ көтө сылдьан ааҕааччыларга билиһиннэрэрэ – хаһыат таһымын көрдөрөр.
Диана КЛЕПАНДИНА, РФ Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ:
– Ааҕааччы – хаһыат сүрүн тыына. Ааҕааччыларбыт тустарыгар үлэлиибит, айабыт-тутабыт. Кинилэри кытта сибээһи тутуу – хаһыаппыт устуоруйатын уһатыы, байытыы уонна таһымын үрдэтии.
Биһиги “орто ааҕааччыбыт” – тыа сириттэн силистээх-мутуктаах, үтүө-сэмэй майгылаах, “Ситим” тэриллиэҕиттэн, “Кыым” саҥалыы тыыннаныаҕыттан биир да сылы көтүппэккэ сурута олорор дьон (үгүстэрэ – сэбиэскэй кэмтэн). “Ааҕааччыларбытыгар табыгастаах буоллун” диэн кэнники сылларга онлайн, мобильнай баанынан уонна куар-кодунан сурутууну ыытабыт. Сурутуу декадатын кэмигэр төлөпүөммүт тохтоло суох өрө оргуйа олорор. Бэл, чэй иһэн олоро түһэр кыаҕы да биэрбэт. “Ааҕааччыларбыт чэпчэтиилээх сыананан суруттаран хааллыннар” диэн төгүрүк суукканы быһа төлөпүөммүтүн илиибититтэн араарбаппыт.
Биһиги ааҕааччыларбыт үгүстэрэ – саастаах дьон. Онон төһө кыахпыт тиийэринэн сиһилии быһаарабыт, наллаан кэпсэтэбит. Билиҥҥи эбэлэр, эһэлэр – аныгы үйэ эбэлэрэ, эһэлэрэ. Хата, мобильнай баан, онлайн-төлөбүр, онлайн-квитанцияны барытын бэркэ билэллэр.
Түгэни туһанан, “Кыым” хаһыат өрөгөйдөөх 100 сылынан тапталлаах ааҕааччыларбытыгар истиҥник махтанабыт. Эһиги бааргыт, ааҕаргыт тухары – “Кыым” баар буолуоҕа. “Кыымҥытын” ааҕыҥ, сурутуҥ!
Мария САННИКОВА, корректор, РФ суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ:
– 2012 сыллаахха бэс ыйыгар “Ситим” медиа-бөлөххө үлэлии киирбитим. Эрэдээксийэҕэ үлэ күөстүү оргуйар этэ. Ыһыахха бэлэмнэнии, Гиннесс рекордугар сүүрүү-көтүү, омук ыалдьыттарын көрсүү. Кэлэктиип сахалыы тыыннаах, иллээх-эйэлээх, биир сыаллаах-соруктаах диэн тута бэлиэтии көрбүтүм уонна сөбүлээбитим.
Хаһыат – үгүс киһи сыралаах үлэтин түмүгэ. Суруналыыстар нэдиэлэ аайы саҥаттан саҥа дьону кытта билсэн, кэпсэтэн матырыйаал бэлэмнииллэр. “Ааҕааччыны интэриэһиргэтэр, тардар гына суруйуу – туспа талаан” дии саныыбын. Онтон литературнай эрэдээктэр тылын-өһүн көннөрөн, сааһылаан ыыппытын верстальщиктар Евдокия Дьяконова, Мария Петухова хаһыакка таҥаллар. Ханнык хаартыска, заголовок уо.д.а. ханна турарын бэрээдэктииллэр. Дьэ, ол кэннэ корректура ааҕыллар. Хаһыат бэчээккэ барарга бэлэм буоллаҕына, ПДФ диэн тахсар. Ону эрэдээксийэнэн көрөн көннөрөн, чочуйан баран типографияҕа ыытабыт. Онон “Кыымҥа” үлэлиэхпиттэн сэрэдэ миэхэ нэдиэлэ саамай долгутуулаах уонна күүтүүлээх күнэ. Хаһыакка үлэлиир уонна үлэлии сылдьыбыт дьон бары итини кытта сөбүлэһиэхтэрэ дии саныыбын.
Еремей ШЕЛОМОВ, саҥардыллыбыт “Кыымҥа” саамай уһуннук үлэлээбит суоппар:
– “Кыым” хаһыакка суоппардаабытым уонча сыл буолла. Мин иннибинэ бу тэрилтэ будулҕаннаах тигинэс үлэтин тулуйбакка, суоппардар баран иһэллэр эбит этэ. Бу үлэлиирим тухары “кыымнары” кытары 20-ччэ улууһу, аата-ахсаана биллибэт бөһүөлэги кэрийдим. Сүрүннээн, эрэдээктэр Уйбаан Гаврильев, менеджер Марфа Корнилова, суруналыыстар Альберт Капрынов, Катя Афанасьева уо.д.а. буолан, ардыгар тоҥуулаах-хатыылаах, ардыгар буһуулаах айаннарга сылдьан ааҕааччылары кытары көрсүһэн кэллибит. Ол айаммыт былаһын тухары барыта ырыа-тойук, күлүү-салыы, кэпсээн-ипсээн буолар. Суол былаһын тухары саха устуоруйатыттан саҕалаан улуу истиэп олохтоохторун, аан дойду норуоттарын олохторо-дьаһахтара, үгэстэрэ барыта ырытыллар. Уопсайынан, “кыымнар” массыынаҕа олордулар даҕаны ырыа диэттэххэ ырыа, хоһоон диэтэххэ хоһоон бөҕө дьон. Онон ыраах да айан олус бэһиэлэйдик ааһар, суолу билбэккэ да хаалаҕын.
Ханна тиийбит сирбитигэр менеджердэрбит түргэн баҕайытык сылаас гараас, хонук сир була охсон биэрэллэр. Суоппар киһи онно төбөм ыалдьыбат. “Кыымҥа” үлэлиир киһи, бэйэлэрэ этэллэринэн, “барытыгар универсал” буолар. Ааҕааччылары кытары көрсүһүү кэмигэр кинигэ атыылыыбын, сурутуу квитанциятын толоробун... Көрөн турбаппын.
Куоракка сылдьар кэммэр, хаһыат күннээҕи сүгэр-көтөҕөр, илдьэр-аҕалар түбүктээх үлэтэ хаһан да бүппэт. “Кыымнары” кытта эҥээрдэһэн үлэлии сылдьарбын олоҕум биир саамай табыллыбыт кэминэн ылынабын.
