“Арассыыйа бөдөҥ корпорацияларыгар технологическай идиэйэлэргин киллэр”, – диэн Стартап эспэдииссийэ саайтын сүрүн сирэйигэр суруллан турар. Сэтинньи саҥатыгар СӨ Инновация сайдыытын пуондатын көмөтүнэн “Б8 стартап эспэдииссийэ” диэн инновациялаах бырайыактары көрдүүр Арассыыйатааҕы куонкурус саҕаламмыта. Быйыл Эспэдииссийэ араас хампаанньалары уонна стартаптары Арассыыйа араас эрэгийиэннэриттэн түмнэ. Стартаптар уонна номнуо үлэлии сылдьар дьоҕус тэрилтэлэр бөдөҥ хампаанньалар кэккэ технологическай боппуруостарын быһаарарга үлэлэһиэхтээхтэр. “АЛРОСА” АХ уонна кини самалык тэрилтэтэ – “АЛРОСА ИТ” – бу тэрээһин партнера буолла.
“Б8 стартап эспэдииссийэ” улахан хампаанньалар технологическай сорудахтарын быһаарарга туһаайыллар инновациялаах бырайыактары өйүүргэ анаан тэрилиннэ. Тэрээһин соруга – саҥа экэниэмикэни тэрийии. Онуоха биисинэһи хамсатар сүрүн күүс инновация буолуохтаах. Профессионаллар уонна “АЛРОСА ИТ” эспиэрдэрэ кыттыылаах дьүүллүүр сүбэ бастыҥ бырайыактары уонна хамаандалары талла.
Хампаанньа интэриэһэ – массыына “хараҕар”, дааннай анаалыһыгар уонна автоматизацияҕа сыһыаннаах технологическай быһаарыылар.
Хампаанньаҕа иһитиннэрбиттэринэн, “АЛРОСА ИТ” хампаанньа араас үлэтигэр-хамнаһыгар сыһыаннаах ИТ-быһаарыыларга интэриэстээх: геология чинчийиилэриттэн, тутуулар туруктарын хонтуруоллааһынтан саҕалаан алмааһы наардааһыҥҥа, килийиэннэрдиин үлэҕэ тиийэ. Ол барыта олоххо киирэрин туһугар хампаанньа маннык хайысхаларга үлэлэһэр:
– эбийиэктэри билэр-быһаарар (идентификациялыыр) үстүрүмүөннэр;
– оборудование, дьиэ-уот, тутуу бүтүн буолуутун хонтуруоллааһын, ол үлэ автоматизацията;
– быһылаан тахсыбатын туһугар дааннайдары анаалыстааһын;
– үлэһиттэргэ көмөлөһөр чат-боттар;
– килийиэннэри кытта үлэ;
– этии ис хоһоонун өйдөөһүн;
– геология эрэспиэккэтигэр туһалаах буолуохтаах куосумастан түһэриллибит устуулары анаалыстааһын;
– үп-харчы эргииригэр, сырье наарданыытыгар-тыырыллыытыгар, о.д.а. хайысхаларга аномалиялары булуу.
Информационнай технология сайдыыта – олох ирдэбилэ
Күн бүгүн АЛРОСА аан дойдуга алмаас ырыынагар үлэлэһэр биир саамай сүрүн, тутаах хампаанньа. Хампаанньа 9 дойдуга уонна 2 кэнтиниэҥҥэ барыта 35 000 үлэһиттээх. Онон информационнай технология сайдыыта муоданы батыһыы буолбатах. Бу – олох ирдэбилэ. Хампаанньа алмаас эйгэтигэр бастыҥнар кэккэлэригэр сылдьар туһугар бэйэтэ уларыйар-тэлэрийэр, ИТ технологияны сайыннарар стратегиялаах. Ону олоххо киллэрэр 400 үлэһит баар. Оттон эһиил сыл бүтүөр диэри кинилэр ахсааннара 726 киһиэхэ тиийиэхтээх. Саха сиригэр 5 сиэрбис киинэ үлэлиир.
Кэлиҥҥи уон сылга хайа салаата хаһааҥҥытааҕар даҕаны сайда турар. Ити эйгэҕэ, этэргэ дылы, “бум” буолла. Оттон ол барыта информационнай технология сайдыытын кытта сибээстээх. Оҥорон таһаарыы процеһа уларыйар, роботизация күүһүрэр, салайыы автономнай тиһиктэрин оруола улаатар, о.д.а. Инновациялаах быһаарыылары көрдүүр туһугар, хампаанньа “Б8 стартап эспэдииссийэ” партнера буолбута.
“Биһиги атын хампаанньалары кытта саҥа билсэн эрэбит. Бастыҥ быһаарыыны, этиини көрдүүр туһугар биһиги Саха сирин хампаанньаларын эмиэ көрөр былааннаахпыт. Ону таһынан, бэлиэтээн эттэххэ, “Стартап эспэдииссийэ” диэн биирдэ эрэ буолар тэрээһин буоллаҕына, биһиги сыыппаралаах лабаратыарыйабыт ити курдук инновациялаах быһаарыылары күннэтэ көрдүүр, олоххо киллэрэр. Биһиги ырыынагы мэлдьи кэтээн көрөбүт, кыһалҕабытын толуйар дьоҕус даҕаны быһаарыылары өйүөхпүтүн сөп. “Б8 стартап эспэдииссийэттэн” биһиги интэриэһинэй этиилэри, бырайыактары, бииргэ үлэлэһиэхпитин сөптөөх хампаанньалары күүтэбит”, – диэн “Кыымҥа” “АЛРОСА ИТ” үлэһиттэрэ кэпсииллэр.
“АЛРОСА ИТ” “Б8 стартап эспэдииссийэ” трегин финалистара
“АЛРОСА ИТ” хампаанньа кэлин технологическай садаачалары быһаарарга бииргэ үлэлэһиэхтээх бырайыактарын онлайн быһаарда. “Б8 стартап эспэдииссийэ” Арассыыйатааҕы куонкуруска “АЛРОСА ИТ” хампаанньа трегэр саамай элбэх сайаапка киирбитэ. Ол курдук, уопсайа 83 сайаапка киирбититтэн, финал питс-сиэссийэтигэр 20 бырайыак сүүмэрдэммитэ, онтон финалга сэттэтэ ааста.
Финалга маннык бырайыактар киирдилэр: «Алмазоискатель» (Иркутскай куорат) – күндү таастары уонна металлары көрдүүр уонна сыаналыыр ПО; BaseTracK (Москуба куорат) – пилота суох технологиялары оҥоруу; «Digit платформа» (Новосибирскай куорат) – эрэгийиэн сыыппаралаах ресурсаларын көдьүүстээхтик салайарга аналлаах платформа; «Loginom» (Рязань куорат) – аналитика процестарын олоххо киллэрэргэ аналлаах платформа; «MONQ Digital Lab» (Москуба куорат) – ИИ улахан даннайдарын анаалыһыгар олоҕурар процестары салайар өйдөөх платформа; «Диспетчеризация систиэмэтэ» (Тула куорат); «Оҥорон таһаарыы көдьүүһүн улаатыннарар информационнай-аналитическай тиһик» (Москуба куорат).
“Аны технологиялары уонна быһаарыылары талыыга бу биһиги бастакы уопуппут. Билигин биһиги түмүктүүр треккэ киирбит хампаанньалары кытта хайдах үлэлиирбитин билэбит, биисинэс-кейстэрбит бэлэмнэр”, – диэн “АЛРОСА” АХ ПАУо инновациялаах технологияҕа дириэктэрэ Максим Каданцев кэпсээтэ.
“Lienda” уонна «Оҥорон таһаарыы көдьүүһүн улаатыннарар информационнай-аналитическай тиһик» бырайыактар хамаандалара “Б8” акселератор сүүмэрдээһинин саҥа түһүмэҕэр таҕыстылар. Оттон “Bootman.one”, “BaseTracK” уонна “Loginom” бырайыактары Уһук Илин үрдүкү технологияҕа пуондата бииргэ үлэлэһэргэ ыҥырда.
“Бу трек биһиэхэ олус улахан суолталаах. Саха сирэ “АЛРОСА” хампаанньа аахсыйалааҕа, Кэтээн көрөр сүбэтигэр киирэр. Хампаанньа өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн ботуччу өлүүтүн хааччыйар. Онон биһиги “АЛРОСА” үүнэ, сайда туруон, күүһүрүөн баҕарабыт. Биһиги онно кыттыахпытын сөп. Биһиги өрөспүүбүлүкэбит сир баайынан эрэ буолбакка, соруктарынан эмиэ баай. Бүгүн биһиги ИТ эйгэбитин 100-тэн тахса хампаанньа “чочуйар”. Биһиги олор кэккэлэригэр “АЛРОСА” курдук бөдөҥ хампаанньа баарыттан, биһиги ИТ хампаанньаларбыт кинини кытта үлэлэһэр кыахтаахтарыттан астынабыт. Саха сиригэр үлэлиир – барытыгар үлэлиир. Ол ИТ өҥөтүн ырыынагар эмиэ сыһыаннаах”, – диэн СӨ Инновацияҕа, сыыппаралаах сайдыыга уонна инфокоммуникация технологиятыгар миниистирэ Анатолий Семенов кэпсээтэ.
Быйыл аан дойдуга үөскээбит уустук быһыынан-майгынан сибээстээн, “Б8 стартап эспэдииссийэни” онлайн тэрийдилэр. Оттон ол биир үтүө өрүтэ – уруккуттан быдан элбэх киһи кытынна – Арассыыйа 34 эрэгийиэнин 40 куоратыттан сайаапка киирдэ. Бастакы “Стартап эспэдииссийэ” 2019 сыллаахха алтынньы-ахсынньы ыйдарга ыытыллыбыта.
