Ааспыт үс сыл устатыгар биһиги АЛРОСА хампаанньа көмөтүнэн тэриллибит аныгы айар-тутар эйгэ хайысхаларыгар аналлаах сырдатар үөрэхтэр тустарынан балачча кэпсээбиппит. Ол иһигэр “КиноМАНиЯ”, “Медиахакатон”, “Архитон” уо.д.а. тэрээһиннэр тустарынан. Быйыл ити тэрээһиннэр үтүө түмүктэрин илэ көрдүбүт – бырайыак бастакы хараҥаччылара анал үөрэх кыһаларыгар туттарсан киирдилэр.
Кинилэртэн икки ыччаты кытта, Михаил Лукачевскайдыын уонна Кирилл Григорьевтыын, биһиги номнуо билсибиппит. Оттон бүгүн өссө биир эдэр киһи туһунан кэпсиибит. Кини – Айсен Соколов. Дьокуускай куорат 33-с №-дээх орто оскуолатын бүтэрэн баран, быйыл Москуба колледжыгар бүддьүөт миэстэтигэр туттарсан киирэн, билигин киинэ уонна тэлэбиидэнньэ эйгэтигэр туһаныллар аудиовизуальнай технологиялары үөрэтэ сылдьар.
Айсен хаартысканы уонна биидьийэни кытта хайдах үлэлииргэ аан бастаан тохсус кылааска сылдьан, “Медиа-школа” аҕыс ыйдаах кууруһугар үөрэнэр кэмигэр, билсибитэ. “Медиашкола” – эбии үөрэхтээһин ситимигэр киирэр кыһа. Онно оскуола оҕолоро дьиҥнээх сакаасчыттары кытта үлэлииргэ үөрэнэллэр, бастакы портфолиоларын оҥостоллор.
“Мин хаартыскаҕа түһэрии уонна биидьийэни устуу-оҥоруу сатабылыгар үөрэммитим. Ити бастакы холонуум этэ. Санаабар, сөпкө быһаарыммыт эбиппин. Бэйэм курдук көхтөөх ыччаттары кытта бииргэ үлэлиир да астыга. Даҕатан эттэххэ, “КиноМАНиЯҕа” кыттан көрөргө онно сырыттахпына этии киллэрбиттэрэ”, – диэн Айсен Соколов кэпсээтэ.
Эдэр киһи анал анкыатаны толорбут, онно номнуо бэлэм портфолиотун сыһыарбыт уонна “КиноМАНиЯ” үөрэҕим симиэнэтигэр кыттар сайаапкатын ыыппыт. Хоруйун өр көһүттэрбэтэхтэр, тута сүүмэрдиир түһүмэҕи ааспытын туһунан бигэргэтии кэлбит. Оттон киинэ эйгэтин үлэтигэр-хамнаһыгар уһуйуллуохтаах Билим дьоҕус академиятын модьоҕотун бастаан атыллаан киирэригэр, Айсен “оператор буолуом” диэн номнуо билэр, өйдүүр этэ. Кэлин кини өссө “Пламя таланта” диэн кылгас кэрчиктээх киинэ продюсерын быһыытынан эмиэ үлэлээбитэ.
Ол да буоллар, кэлин тиһэҕэр “Бастыҥ оператор” быһыытынан билиниллибитэ.
“КиноМАНиЯ” – саҥа саҕалыыр дьон дьиҥ-чахчы уопутурар үтүө түһүлгэлэрэ. Биһиги аҥаардас киинэ эйгэтин, кини хайдах оҥоһулларын-таҥылларын, үлэтэ-хамнаһа аттарылларын эрэ буолбакка, хамаанданан үлэлиир диэн тугун билбиппит. Биллэн турар, ону таһынан, интэриэһинэй дьоннуум алтыстым, доҕоттордоннум.
Биидьийэни сатаан устар, оҥорор-таҥар, чочуйар буолуон баҕалаах дьоҥҥо “КиноМАНиЯ” олус туһалаах кыһа. Аҥаардас үөрэххэ туттарсыан баҕалаах дьоҥҥо эрэ буолбатах. Тоҕо диэтэххэ, режиссура, биидьийэни устуу, монтажтааһын, сынаарыйы суруйуу, продюсердааһын эбэтэр артыыс сатабыла олоххо хаһан баҕарар наада буолуон сөп. Аныгы технология, сыыппара үйэтигэр олорорбутунан, контены оҥорор үөрүйэх бары эйгэҕэ ирдэнэр курдук. Онон, “КиноМАНиЯ” үөрэҕин көмөтүнэн киһи салгыы сайдар суоллара арыллаллар”, – диэн Айсен үөрэммит-иҥэриммит билиитин туһунан санаатын үллэһиннэ.
2023 сыллаахха Айсен өссө биир бырайыакка – “Медиахакатоҥҥа” – кыттар сайаапканы ыыппыт. Кини ити сыл номнуо үөрэх сүрүн төрүттэрин баһылаабыт буолан, бу сырыыга тута оператор уонна продюсер эбээһинэһин ылыммыт.
“Медиахакатоҥҥа” биһиги Урутаан бэлэмнээһин киинигэр (ЦОПП) анаан биидьийэ-ролигы устубуппут. Кылгас кэрчиктээх биидьийиэҕэ оскуола уонна Киин үөрэҕин дьүөрэлиир, ону сэргэ үлэлээн эбии харчылаһар үөрэнээччи биир күннээҕи олоҕун көрдөрбүппүт.
Олус тэтимнээхтик, тыын ылар бокуойа суох, үлэлээбиппит – барытыгар баара-суоҕа икки эрэ күннээх этибит. Ол гынан баран, олус астык этэ. Атын оҕолору кытта алтыһыахпытын, кыттыһан тугу эрэ оҥоруохпутун ыраланан, ити эйгэҕэ олох күнүстэри-түүннэри сылдьыахпытын баҕарбыппыт. Уопсайынан, илэ харахпытынан көрбүппүтүн, өйбүтүнэн-сүрэхпитинэн ылыммыппытын барытын тылынан сатаан тиэрдиэ суох курдукпун. Ол гынан баран, ити эйгэҕэ үлэлээбит, уопуттаах дьон миигин өйдүөхтэрэ дии саныыбын”, – диэн Айсен “Медиахакатон” туһунан сырдатта.
Интэриэһинэйэ, киһи сонургуу истэрэ диэн, Айсен олоҕо ол роликка уһуллубут үөрэнэ-үөрэнэ үлэлиир оҕо олоҕор эмиэ майгынныыр. Тоҕо диэтэххэ, ролиги уһулар кэмнэригэр кини бэйэтэ оскуолаҕа үөрэнэрэ, “Медиахакатоҥҥа” эбии дьарыкка сылдьара уонна өрөспүүбүлүкэ биир информационнай таһаарыытыгар араас тэрээһини, бырааһынньыгы хаартыскаҕа түһэрэн, репортажтары оҥорон эбии харчылаһара.
“Медиахакатоҥҥа”, “КиноМАНиЯҕа” үөрэммитим, киинэ уонна кылгас кэрчиктээх биидьийэ диэн тугун өйдүүр буолбутум, биллэн турар, Москубаҕа “11-с №-дээх урбаан колледжыгар” киирэрбэр улаханнык көмөлөспүтэ. Үөрэххэ киирэр тургутар кэпсэтиигэ тутар хамыыһыйаҕа портфолиобун көрдөрбүтүм, ханна, тугу үлэлээбиппин-үөрэммиппин кэпсээбитим. Ол түмүгэр, бүддьүөт миэстэтигэр ылбыттара.
Билигин мин ис сүрэхпиттэн сөбүлүүр идэбэр үөрэнэ сылдьабын. “КиноМАНиЯҕа” сылдьан тирэх буолар сүрүн билиини иҥэриммитим билигин үөрэтэр биридимиэттэрбин түргэнник өйдүүрбэр көмөлөһөр. Иллэҥ кэммэр доҕотторбун, биир бөлөххө үөрэнэр ыччаттарбын кытта араас биидьийэлэри устабыт, хаартыскаҕа түһэрэбит. Бу соторутааҕыта биһигини кытта “Никита Михалков уонна Константин Хабенскай” көрсүһэ кэлэллэр үһү диэн кэпсээтилэр. Астык буолбатах дуо?! Уопсайынан, ити курдук биллэр-көстөр, улахан таһымнаах дьон манна үөрэнэрбит тухары кэлэн барыахтаахтар. Биһиги үлэ-хамнас туһунан чахчы үлэлии сылдьар, улахан уопуттаах дьонтон истиэхтээхпит. Онон мин АЛРОСА хампаанньа Саха сиригэр оскуола оҕолоругар олох суолун арыйар үтүө уонна туһалаах бырайыактары өйүүрүн, олоххо киллэрэргэ көмөлөһөрүн иһин улахан махталбын тиэрдэбин, олус үөрэбин”, – диэтэ Айсен.
Бүгүҥҥү дьоруойбут Айсен Соколов эппитинэн, сотору кэминэн устудьуоннар колледжтарын иһигэр салгыы үөрэнэр идэлэрин хайысхатын талыахтаахтар. Оттон кини билигин биири чопчу билэр – олоҕун хайаан даҕаны киинэ эйгэтин кытта ситимниир, саха киинэтин сайдыытыгар кылаатын киллэрэр баҕалаах. Айсен аныгы айар-тутар индустрияны сэргиир-сэҥээрэр ыччакка “СӨ Үүнэр көлүөнэ тус сыаллаах пуондатын уонна АЛРОСА хампаанньа өйөбүллэринэн тэриллэр тэрээһиннэргэ кыттыҥ” диэн сүбэлиир.
“Көхтөөх буолуҥ. Ис сүрэххититтэн кыһаллан үөрэниҥ, үлэлээҥ, айыҥ-тутуҥ! Оччоҕуна эрэ киһи ис кыаҕа арыллар, тугу эрэ ситиһэр. Олох кыбыстымаҥ, бары кыаҕы таһана сатааҥ. Итинник тэрээһин олус элбэх”, – диэн Айсен Соколов кэпсээнин түмүктээтэ.
