Сатабыллаах суоппар, мындыр мэхээнньик, үлэҕэ саҥаны киллэрээччи-рационализатор Максим Егорович Петров АЛРОСА хос-тэрилтэтэ “Анаабыр алмаастара” АУо-ҕа үлэлээбитэ номнуо сүүрбэ сыла буолан эрэр. Бу сыллар усталаах туораларыгар тустаах идэтин толору баһылаабыт мэхээнньик, оҥорон таһаарыыны тэрийсээччи быһыытынан дьон-сэргэ махталын ылыан ыларын, үлэҕэ-хамнаска соруктарын туһунан бэчээккэ балай эмэ сурулунна. Соторутааҕыта Максим Егоровиһы көрсөн, олох-дьаһах, ону тэҥэ хоруона хамсыгын туһунан кэпсэтэ сырыттыбыт. Онно маннык кэпсээтэ:
– Бу үлэлээн кэлбит сүүрбэччэ сылым кыл түгэнэ кэриэтэ бэрт түргэнник элэстэнэн ааста. Урукку өттүгэр, арааһа, эдэрбэр да тэптэрэн буолуо, хайдах эрэ соччо-бачча кэм-кэрдии уонна олох эргиирин туһунан санаабат да курдугум. Наар үлэ сырсыыта буолара. Холобура диэн эттэххэ, санныбар түспүт, бу ытыспар ылбыт быйылгы хаарым быыкаа оҕо эрдэхпиттэн көрбүт маҥан хаарбыттан уратыта суох. Үрдүбэр көҕөрөр тунал халлааным, үрдүк мэҥэ халлааҥҥа турар күнүм да уруккуларын курдуктар, туох да уларыйбатах.
“Анаабыр алмаастара” хампаанньаҕа, этэргэ дылы, олоҕум үтүө-мааны күннэрин, сылларын анаатым. Олоҕум бэлиэ түгэннэрин бу манна көрсүтэлээтим. Тэрилтэбит хара ааныттан үлэһиттэрин доруобуйатын сыл аайы балыыһаҕа көрдөртөрөн бэрэбиэркэлэтэр, доруобуйаны көрүнүүгэ төһүү болҕомтону уурар, ону тутуһары кытаанахтык хонтуруоллуур. Билигин бу маннык сыһыаны биһириирим, хайгыырым сааһырдах аайы улаатан иһэр. Киһи ыарыыны эрдэ-сылла быһаартаран, доруобуйа айгырыы, баалыы илигинэ эрдэттэн саҕалаан көрдөрүнэн эмтэнэрэ, тупсарынара быдан туһалаах, көдьүүстээх эбит. Мин хааммар саахарым элбээбитэ биллэн, урут доруобуйабын аахайбат бэйэм билигин аспын-үөлбүн көрүнэр буоллум. Ыарыыттан сэрэнии бэрээдэгинэн, быраастар эппиттэрин, сүбэлээбиттэрин барытын кыаҕым тиийэринэн толорон иһэбин. Чөл олоххо тардыһарым да биллэ күүһүрдэ. Кырдьыга даҕаны, киһиэхэ сыччах биирдэ эрэ бэриллэр олоҕор хайдах олоруохтааҕый уонна хайдах олоробутуй диэн толкуй ыалдьыттыыр буолла. Тапталлаах кэргэммин, үс оҕом иһирэх ийэтин кытта Черногорье, Сингапур, Таиланд, Египет устун күүлэйдээн, сынньанан, бу олоххо араас да интэриэһинэй, сонун баарын илэ харахпынан көрөн, итэҕэйдим. Маннык сылдьар кыаҕы миэхэ үлэм биэрэр. Аны итиччэ сынньанан, дуоһуйан кэлбит киһи, бириискэ үлэтигэр саҥалыы күүһүнэн, сэниэнэн түһүнэрэ өйдөнөр. Бииргэ үлэлиир уолаттарбар, атастарбар, кэллиэгэлэрбэр махталым да, сарсыҥҥы күҥҥэ эрэлим да биллэ улаатар.
“Анаабыр алмаастара” тэрилтэ бэйэтин үлэһиттэригэр хоруона дьаҥын утары быһыыны хара ааныттан былааннаахтык бэрдэрэн барбыта, ыарыыттан сэрэнэр дьаһаллары ылыммыта. Онон үлэлиир сирбитигэр хамсык ыарыыта күөдьүйбэтэ. Ол гынан баран, аныгы интэриниэт, араас сибээс көмөтүнэн көрдөххө, бу ыарыы ыар тыына улам уодаһыннанан, охсуута улаатан иһэр курдук. Ол курдук, Мэҥэҕэ Хаҥаласка уонна Дьокуускайга баар тус билэттиир, балай эмэ олорон эриэх дьонум ити абааһы ыарыыттан сылтаан, олохтон туораабыттара олус харааһыннарар. Хомойуох иһин, билигин да “Ковид-19 утары вакцинаны ылбаппыт, таах сибиэ, туһата суох, өссө эбиитин куһаҕаны оҥорор” диэн санаалаахтар бааллара мэлдьэх буолбатах. Вакцина ылбыт ордук.
Билиҥҥи түргэн тэтимнээх, сайдыылаах үйэҕэ киһи үөйбэтэҕэ-ахтыбатаҕа, ол иһигэр үчүгэй да, куһаҕан да – барыта баар. Киһи итинтэн көмүс ортону булан, кэскиллээх сайдыыга кыттыһан, иннин диэки хардыылаан иһиэхтээх. Ким туох дьоҕурдааҕынан таһаарыылаахтык үлэлээн-хамнаан, чугас дьонун үөрдэн, киһи-хара буолбут дойдутун сайыннаран олороруттан ордук, ама, туох дьоло кэлиэй?! Доҕоттоор, оттон ону ситиһэргэ киһиэхэ, сүрүнэ, чэгиэн ДОРУОБУЙА эрэ наада. Биирдэ бэриллэр олохпутугар саамай күндүбүтүгэр – сыаналаах баайбытыгар, доруобуйабытыгар – харыстабыллаах сыһыан наадатын өйдөөн, оннук кыах тус бэйэбит илиибитигэр баарын туһанан, ыарыыттан сэрэхтээх буолар суолу тутуһуоҕуҥ. Атын дьоҥҥо сэлээннээмиэххэ.
Хамсык саҥалыы күөдьүйэн кэлэ турарын бохсор инниттэн бары күргүөмүнэн РЕВАКЦИНАЦИЯлатан, эт-хаан ыарыыны утары охсуһар күүһүн (иммунитеты) бөҕөргөтүнүөҕүҥ. Ол кэнниттэн таһаарыылаах үлэлээх, айымньылаах, уйгулаах олохпутун салгыаҕыҥ, кэскиллээх сайдыыга тутуспутунан кыттыаҕыҥ диэн ыҥырабын. Ыарыыны кыайыаҕыҥ. ДОМ!
Мичил Гурьев,
Молуода бириискэтэ, Булуҥ оройуона.
