Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин «Электроэнергетика туһунан» федеральнай сокуоҥҥа уларытыы киллэрэргэ илии баттаабытын түмүгэр, от ыйын 1 күнүттэн дойду олохтоохторо 15 кВт уокка холбонор иһин 550 солк. оннугар 75 тыһ.солк. тиийэ төлүүр буоллулар.
Бэс ыйын 30 күнүгэр РФ Бырабыыталыстыбатын уурааҕынан уокка холбонуу сыаната үс сыл иһигэр хайдах үрдүөхтээҕэ чопчуланна. Маны сэргэ, уокка холбонуу сыанатын алын уонна үрүт кээмэйэ олохтонно. Ол быһыытынан, 2022 сыл от ыйын 1 күнүттэн 1 кВт уокка холбонуу сыанатын алын кээмэйэ 3 тыһ.солк. буолла, онтон 2023 сыл от ыйын 1 күнүттэн - 4 тыс. солк., 2024 сыл от ыйын 1 күнүттэн - 5 тыһ. солк. буолуохтаах. 1 кВт уокка холбонуу сыанатын үрүт кээмэйэ 10 тыһ. солк. буолбут. Ол эрээри регионнар, уокка холбуур хампаанньалар ороскуоттарын учуоттаан, ити кээмэйтэн өссө үрдэтэр бырааптаахтар диэн этиллэр.
Чэпчэтиилээх араҥаҕа 1 кВт уокка холбонуу иһин 1 тыһ. солк. тарыыбы бигэргэппиттэр. Манна региоҥҥа олохтоммут дохуот орто кээмэйиттэн намыһах дохуоттаах ыаллар, бэтэрээннэр, инбэлииттэр, элбэх оҕолоох ыаллар уонна Чернобыль саахалын туоратыыга сылдьыбыт дьон хапсаллар. Онон, чэпчэтиилээх да араҥаҕа киирээччилэр 15 тыһ. солк. кырата суох харчыны төлөөн уокка холбонуохтара.
Холобура, 2015 c. Хатаска уот ситимэ тардыллыбыт сиригэр биэнсийэлээх үлэ бэтэрээнэ уокка босхо кэриэтэ холбоммут буоллаҕына, от ыйын 1 күнүттэн кини курдук киһи кырата биир ыйдааҕы биэнсийэтин - 15 тыһ.солк. ууран биэрэргэ тиийэр. Оттон Хатас эдэр ыаллара уот ситимиттэн тэйиччи сиргэ сыана үрдүөн иннинэ, кыл мүччү, 40 тыһ.солк. төлөөн холбоммут буоллахтарына, атыттар саҥа тарыыбынан төһөнү төлүөхтэрэ биллибэт. Өскөтүн куорат сиригэр дьиэ уот ситимиттэн 300 км тэйиччи, оттон тыа сиригэр 500 км тэйиччи турар буоллаҕына, онно өссө үрдүк туспа тарыыбынан ааҕыахтара.
Уокка холбонуу сыанатын РФ Энэргиэтикэтин министиэристибэтэ үрдэтэ сатаабыта ыраатта. Нэһилиэнньэ уокка «босхо» кэриэтэ холбоноруттан сылтаан, уот ситимин хампаанньалара уон сыл иһигэр 55 млрд.солк. үбү-харчыны сүтэрбиттэр үһү. Ол да иһин, «уот ситимин алдьаныыта-кээһэниитэ элбэхтик тахсар» бадахтаах. Онон, министиэристибэ уокка холбонуу сыаната үрдээтэҕинэ, уот ситимин хаачыстыбата биллэрдик тупсуо диэн этэр. Тоҕо диэтэххэ, «уокка холбонууттан киирбит харчы эргэрбит ситимнэри саҥардыыга барыах кэриҥнээх».
Дьэ, ол гынан баран, дойдуга уот ситимин хаачыстыбата тупсубутуттан боростуой дьон олоҕо тупсуо дуо? Сахабыт киэҥ иэннээх, тыйыс айылҕалаах, мөлтөх суоллаах-иистээх сиригэр уокка холбонуу сыаната маннык балысханнык үрдүүрэ төһө сөптөөҕүй?
Бу соһуччу сонунтан үгүс дьон хараҕар тымтыгынан, көмүлүөк уотунан сырдатынар былыргы үйэтээҕи олохпутугар төннүү көстөн кэлэр. Онуоха, өрөспүүбүлүкэбит салалтата уокка холбонуу кыһалҕатын чэпчэтэргэ атын суоллары, ньымалары тобулуо дуо? Саарбах.
Ону кэтэһэн, күнү-дьылы, үбү-харчыны барыах кэриэтэ, учуонай Чомчоев айбыт кыра кыамталаах атомнай станциятын олоххо киллэрбиппит бары өттүнэн барыстаах уонна табыгастаах буолаарай?
Бэйэ кэр.
