Арассыыйа алмааһы хостооһуҥҥа лиидэрэ АЛРОСА хампаанньа бырамыысыланнас тэрилтэлэригэр Саха сирин олохтоохторун үлэнэн хааччыйыыга өрөспүүбүлүкэ бырагырааматынан үлэтин салгыыр. 2022 сыл аҥаарыгар Саха сиригэр олохсуйан олорор 2093 киһини үлэ миэстэтинэн хааччыйда. 2018 сылтан АЛРОСА хампаанньаҕа уопсайа 10-тан тахса киһи үлэ булунан, үлэлии-хамсыы сылдьар.
Сыл аҥаарыгар үлэ булбут дьонтон 1357-тэ – ыччат саастаах, үлэлиир-хамсыыр өрөгөй сааска сылдьар дьон. 611 киһи тыа сирин улуустарыттан кэлэн, бырамыысыланнас идэлэригэр уһуйуллаллар.
АЛРОСА хампаанньа уонна кини аннынан баар “Анаабыр алмаастара” аахсыйалаах уопсастыба СӨ Нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун судаарыстыбаннай кэмитиэтин кытта 2018 сыллаахха дуогабарга илии баттаабыттара. Кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Елена Калашникова бэлиэтииринэн, өрөспүүбүлүкэ бырамыысыланнаска тэрилтэлэригэр билигин даҕаны үлэһит илии тиийбэт.
“Олохтоох каадыры – бырамыысыланнаска” бырагыраама 2017 сыллаахха үлэһит илии тиийбэт кыһалҕатын быһаарар, үлэтэ суох дьон ахсаанын кыччатар, ону тэҥэ үлэ тэтимин күүһүрдэр, иэнин кэҥэтэр туһуттан толкуйдаммыта. Бу бырагыраама билигин даҕаны үлэлиир. Онуоха Саха сирин хас биирдии олохтооҕо кыттар кыахтаах. Бырамыысыланнаска үлэлиир хампаанньалар бу бырагыраамаҕа улахан интэриэстээхтэр, биһигини кытта мэлдьи сибээһи туталлар уонна бэйэлэригэр наадалаах идэлэргэ дьону үөрэттэрэргэ баҕалаахтар. Бөдөҥ хампаанньалар бэйэлэрэ үөрэтэр кииннэрдээхтэр. АЛРОСА үөрэтэр хампаанньата корпоративнай университет аатын сиэрдээхтик тутар”, – диэн кини сырдатар.
АЛРОСА ыччат дьону үлэҕэ хото ылар, кинилэргэ идэнэн, үлэнэн үүнэр-сайдар кыаҕы биэрэр. Ыччаттар оробуочайтан саҕалаан, инженернэй-тэхиниичэскэй идэлэргэ үөрэнэллэр. Квалификациятын үрдэтиэн баҕалаах үлэһит АЛРОСА Корпоративнай университетыгар эбии үөрэниэн сөп. Эдэр үлэһиттэргэ настаабынньыктааһын бырагыраамата киэҥник уонна олохтоохтук үлэлиир.
Кэлин хайа бырамыысыланнаһыгар олохтоох оҕолор кэлиилэрэ элбээтэ. Үчүгэйэ диэн, кинилэр бу салааҕа салгыы хаалан, идэлэринэн сайдаллар, тэнийэллэр. Ол курдук, ааспыт сылга Булуҥ улууһугар баар “Молодо” бириискэҕэ 240 киһи үлэ миэстэтин булла. Сыл бастакы аҥаарыгар 598 эдэр киһи уонна олохтоох дьон “Анаабыр алмаастара” АУо үлэһитэ буоллулар.
Алгыс Дегтярев “Анаабыр алмаастара” АУо хапытаалынай тутууга салаатын салайааччытынан 2018 сылтан үлэлиир.
“33 саастаахпын. ХИФУ инженернэй-тэхиниичэскэй факультетын бүтэрбитим. Кэргэннээхпин, икки оҕолоохпун. Мин үлэлиир салаам хампаанньа хапытаалынай тутууларын хааччыйар, өрөмүөннүүр үлэҕэ ылсар. Үлэбин сөбүлүүбүн, ис сүрэхпиттэн баҕаран, кыһаллан туран үлэлиибин. Наар тугу эрэ толкуйдуу, була-тала, сүүрэ-көтө сылдьарбын сөбүлүүбүн. Холкутаан, олорон хаалбакка, суолталаах түмүк туһугар үлэлиибин. Биһиги уустук сорудахтары быһаарабыт, ыарахан түгэннэри мүччү түһэбит, түмүктэнэбит уонна сайдабыт. Ол сырабытын толуйар үчүгэй хамнастаахпыт”, – диэн Алгыс үлэтин туһунан кэпсиир.
АЛРОСА персоналы кытта үлэлиир киинин салайааччыта Алина Пацианская хас да сыл уларыйбакка турар бигэ кэлэктииптээҕин туоһулуур:
“Биһиги кэлэктииппитигэр 50-тан тахса сыл үлэлээбит биирдиилээн дьон, дьиэ кэргэттэр да бааллар. Бүтүн бырамыысыланнаска баар каадыр сыҕарыйыытыгар тэҥнээтэххэ, биһиэхэ кэлии-баар суоҕун тэҥэ. Дьон биир сиргэ өр үлэлээтэхтэринэ, профессионал буолаллар. Биһиги үлэбит хайаны кытта ситимнээх ураты ис эйгэлээх. Хайа производствотыгар үлэлии-хамсыы сылдьар дьон Арассыыйа үлэҕэ ырыынагар улаханнык сыаналаналлар. Үлэ чааһыгар ыараханынан уонна сайдыылааҕынан биһиги бэйэбит сиэктэрбитигэр чулуулар ахсааннарыгар сылдьабыт”.
Билигин геологическай комплекс исписэлиистэрэ, геодезистар, минералогтар, гидрогеологтар, геофизиктар идэлэрэ олус суолталаах. Ити эппит идэлэри баһылаабыт эдэр дьон АЛРОСА хампаанньаҕа үлэни булар кыахтаахтар. Хампаанньа ыччаттары үөрүүнэн үлэҕэ ылар. Ол кэнниттэн кинилэргэ үүнэргэ-сайдарга салгыы кыаҕы биэрэр. 30-гар диэри саастаах эдэр дьон хампаанньа кэлэктиибин 15 бырыһыанын ылаллар. Эдэр дьону өйөөһүҥҥэ хас да бырагыраама үлэлиир. Холобур, атын улуустан кэлбит, хампаанньаҕа үлэ булбут уонна куоракка олорор сирэ суох эдэр киһиэхэ уопсай дьиэҕэ миэстэ бэриллэр. Салгыы кини бэйэ дьиэтин ылынарыгар көмө оҥоһуллар.
АЛРОСА маны таһынан настаабынньыктааһын уонна тириэньэрдэр институттара курдук өйөбүл, тирэх буолар хайысхалардааҕа ыччаттарга, саҥа кэлээччилэргэ олус суолталаах.
“Үлэҕэ ыларга сүрүн болҕомтону, бастатан туран, исписэлиис идэтигэр уурабыт. Ол эрээри олохтоох каадыры ордук суолталыыбыт. Үлэ ыытылла турар сирин ыччатын үлэҕэ сыһыарыыны инники күөҥҥэ тутабыт. Олохтоох каадырга үлэ миэстэтин таһаарыы – эрэгийиэни социальнай-экэнэмиичэскэй өттүнэн өйөөһүн, чэпчэкитэ суох усулуобуйаҕа олорор дьоҥҥо кыаҕы биэрии, сөптөөх хамнаһынан хааччыйыы уонна дьоһуннаах, туруктаах олоххо олорор кыаҕы биэрии. Бу боппуруоска биһиги өрөспүүбүлүкэ салалтатын кытта биир санаанан үлэлиибит уонна “Олохтоох каадыры – бырамыысыланнаска” диэн өрөспүүбүлүкэтээҕи бырагырааманан биир соругу тутуһабыт”, – диэн Алина Пацианская ситэрэн кэпсиир.
“Олохтоох каадыры – бырамыысыланнаска” бырагыраама сүрүн соруга – бырамыысыланнас, тутуу, тырааныспар, суол хаһаайыстыбатын уонна энэргиэтикэ тэрилтэлэригэр тахсар үлэ, каадыр ирдэбилин хааччыйыы. Бырайыак үлэлиэҕиттэн бырамыысыланнас тэрилтэлэригэр Саха сирин 40 тыһыынчаҕа чугаһыыр олохтооҕо үлэ миэстэтинэн хааччылынна. АЛРОСА – олортон биир бастакылара. 2018 сылтан бырагыраама чэрчитинэн бу хампаанньаҕа Саха сирин 10224 олохтооҕо үлэ булунна. Олортон 5404 – ыччат дьон, 2653 – тыа сирин олохтоохторо.
“Хаҥалас улууһуттан төрүттээхпин. Уу тырааныспарын институтун бүтэрэн баран, өрүс тэрилтэтигэр үлэлээбитим. АЛРОСА-ҕа 2012 сылтан үлэлиибин. Биһиги билигин бырамыысыланнас үлэтин сезонугар электростанция киллэриигэ үлэлии сылдьабыт. Үлэбит уустук эрээри, олус интэриэһинэй. Ону тэҥэ эппиэтинэстээх. Биһиэхэ элбэх эдэр дьон кыттыһар. Ол кэллэхтэринэ, бастатан туран, төһө үлэһитин кэтээн көрөбүт. Киһи туохха барытыгар үөрэнэр. Киһи үлэҕэ хайдах сыһыаннаһарыттан, кыһамньытыттан хайдах исписэлиис буола үүнэн тахсара улахан тутулуктаах. Биһиэхэ дьон, сүрүннээн, салгыы үлэлии хаалар”, – диэн, баар чахчыны АЛРОСА аччыгый тэрилтэтин – “Дьокуускайдааҕы генерирующай хампаанньа” ХЭТ сүрүннүүр энэргиэтигэ Александр Самойлов кэпсэтиигэ кыттыһар. Александр “Молодо” бириискэҕэ үлэлиир. Кини бииргэ төрөөбүт быраата Үөһээҥҥи Молодо бириискэтигэр электростанция массыньыыһынан үлэлиир.
Хампаанньа үлэһиттэрэ араас хайысхалаах үөрэтэр корпоративнай бырагыраамалар көмөлөрүнэн сайдар кыахтаахтара үөрдэр. Олортон саамай бөдөҥнөрө – “Потенциал АЛРОСА”. Бу бырагыраама инновациялыыр уонна рационализатордыыр үлэни күөртүүр, хампаанньаны инженернэй уонна научнай каадырдарынан хааччыйар. “Лидеры АЛРОСА” корпоративнай бырагыраама хампаанньа салайар састаабыгар ананар. Кини көмөтүнэн корпоративнай кэмпитиэнсийэни сайыннарыахха, дириҥэтиэххэ, ону тэҥэ салайар хаачыстыбалары ылыахха сөп. “Аргыс” бырагыраама дойду араас бүччүм муннуктарыттан кэлбит саҥа үлэһиттэргэ АЛРОСА бырамыысыланнаска былаһааккаларыгар үлэлии-хамсыы үөрэнэргэ, ыарахаттары чэпчэкитик туоруурга көмөлөһөр.
Бакаансыйалар тустарынан АЛРОСА официальнай аккауннарыгар VK https://vk.com/alrosasakha уонна TГ-ханаалга https://t.me/Alrosa_news, ону тэҥэ «Работа в России» порталга билсиэххэ сөп.
Бульдозерист Дмитрий Иванов
Молуода лабораторнай байытар комплексыгар
Анаабыр Алмаастарын сүрүн маркшейдера - Виктор Цой 
Геолог Дмитрий Иванов
Сир баайын көрдүүргэ сири туруору дьөлө хаһыы (бурение)
Баахтанан үлэлээччилэр омурҕан кэмигэр
Молуодаҕа бөртөлүөтүнэн көтүү
Алмаас боруодаларын массыынанан тиэйии
