Саҥа бырайыактары олоххо кииллэрэр Федеральнай ааҕыныстыба (бэрэссэдээтэл – В.В. Путин) 2016 с. Арассыыйа 16 эрэгийиэнигэр “Кванториум” оҕо технопааркатын арыйбыта. Быйыл 20 эрэгийиэҥҥэ балаҕан ыйын 15 күнүгэр арыллара былааннанар. Сахабыт сирин килбэйэр киинигэр эмиэ маннык “Кванториум” оҕо Дыбарыаһын дьиэтигэр үлэҕэ киириэ. Билигин онно өрөмүөн үлэтэ күөстүү оргуйар. Барыта аҕыс хайысха үлэҕэ киириэ:
- Аэроквантум – лүөччүгэ суох көтөр аппарааттары бырайыактыыр, хомуйар, туһаҕа таһаарар хайысха.
- Геоквантум – үөһэттэн сир уларыйыытыын квадракоптердарынан кэтээн көрөр, хаартыскаҕа түһэрэр салаа.
- IT –үөрэххэ-билиигэ туһалаах систиэмэни көмпүүтэргэ бырайыактыыр, чинчийэр көрүҥ.
- Космоквантум – куйаар көтөр аалларын, сир аргыһын (спутник) о.д.а. бу хайысхаҕа туһааннаах тэриллэри таҥар, олоххо кииллэрэр.
- Нейроквантум – мэйииттэн барар импульстарынан квадракоптеры салайа үөрэнэллэр. Нейрохирургияҕа, нейробиологияҕа бу хайысха күүскэ туттуллар.
- Робоквантум – урут оруобаттары таҥар эрэ эбит буоллахтарына, аны оҕолор бэйэлэрэ оруобаттары оҥорорго холонуохтара.
- VR/AR – бу хайысхаҕа оҕолор виртуальнай киһини, кыылы-сүөлү эбэтэр кинигэ дьоруойа тыыннаах курдук хамсанан кэлэллэрин курдук оҥоруохтарын сөп.
- Энерджиквантум – тыал, күн эниэргийэтин туһанан айанныыр көлөнү айар хайысха.
“Кэскил” сынньалаҥ лааҕырыгар “Кванториум” үлэтэ номнуо саҕаланан, Сахабыт сирин араас улуустарыттан кэлбит оҕолор бырайыактары оҥорон көмүскээбиттэрэ. Ол туһунан хаһыат инники нүөмэригэр тахсыбытын аахпыт буолуохтааххыт. Бу бырайыактарын оҕолор “Кванториум” арыллыытыгар көрдөрүөхтэрэ уонна салгыы олоххо кииллэрэргэ үлэлиэхтэрэ.
“Кванториум” иһигэр “HiTech” сыах баар буолуоҕа онно лааһар уотунан быһар, кырыылыыр, ойуу түһэрэр оборудование туруоҕа, “3D” принтердар, сыыппаранан үлэлиир станоктар о.д.а. баар буолуохтара. Манна бэһис кылаастан оҕолор дьарыктаныахтара. Үөрэнээччилэр бэйэлэрэ бырайыак оҥорон Арассыыйатааҕы, аан дойдутааҕы күрэстэргэ көмүскүөхтэрэ.
Инникитин бу оҕолор бырайыактара өссө бырамыысаланнас тэрилтэлэригэр олоххо киириэ. Холобур, Калининградтааҕы янтарь тааһы кырыылыыр собуот Технопарк оҕолоругар таастары арааран суортуур массыына оҥороллоругар сакаастаабыттар. Онуоха оҕолор номнуо оҥорон биэрбиттэр.
“Онон бу олус туһалаах хайысха буолар чинчилээх. Сахабыт сирин сайдар кэскилэ буолуоҕа” диэн санаатын үллэһиннэ “Кванториум” технопарк салайааччыта Светлана ДЬЯЧКОВСКАЯ.
Балаһаны Ангелина КУЗЬМИНА бэлэмнээтэ.
