Икки оҕо ийэтэбин. Улаханым кыыс, сахалыы оскуолаҕа үөрэнэр. Үөрэҕэр туйгун эрээри, сахалыы саҥарбат, ол гынан өйдүүр. Саха тылын, ааҕыытын уруоктарын улаханнык ыарарҕатар, дьиэтигэр кэллэҕинэ дьиэҕэ үлэтин бары бииргэ ырытабыт, толоробут.
Тоҕо маннык буолбутай? Кыра эрдэҕиттэн нууччалыы уһуйааҥҥа сылдьыбыта, бастакы оҕобут буолан дуу, хойут саҥарбыта. Оччолорго билиҥҥи курдук элбэх сахалыы тылбаастаммыт мультик суох буолан, барытын нуучча тылынан көрөн, нууччалыы тылы түргэнник иҥэриммитэ, төһө да биһиги сахалыы кэпсэтэ сатаатарбыт.
Ол туһунан чинчийии баар этэ, нуучча тылын оҕолор быдан түргэнник уонна чэпчэкитик ылыналлар диэн. Уонна сүрүн биричиинэтэ – биһиги бэйэбит, эрбин кытта нууччалыы эйгэҕэ улааппыт, үлэлиир хамсыыр буоламмыт, дьэбитигэр бэйэбит да өйдөөбөккө, салгыы нууччалыы кэпсэтэрбит элбэх.
Кырам – уол. Сахалыы үөрэтээри табыллан детсад саха группатыгар киирбиппит. Группабыт аҥаара нууччалыы саҥарар. Бэйэ-бэйэлэрин кытары нууччалыы алтыһаллар. Оҕо оҕоттон үөрэнэр диэн этии эмиэ баар: дьиэбитигэр нууччалыы саҥарар эдьиийин кытары сөбүлээн оонньуур, кэпсэтэр. Сахалыы кэпсэтиэххэйиҥ диэн сахалыы саҥарабыт, хас биирдии этиини тылбаастыы-тылбаастыы, салгыы эмиэ биллибэккэ нуучча тылыгар көспүт буолабыт.
Сахалыы ойуулуктар ютубка элбэхтэр. «Көрүҥ» диэммит кэккэлэччи диваҥҥа олордобут, аттыларыгар тэҥҥэ тылбаастыы олоробут. Салгыы эмиэ төттөрү төннөн, нууччалыы саҥара сылдьар буолбут буолабыт.
Саха тылын харыстыыр, туругурдар наадатын туһунан субу-субу ыстатыйа бөҕөтө тахсар. Биһиэхэ ол куруутун «чувство вины» үөскэтэр, төрөппүт быһыытынан мөлтөх буолан тахсабыт. Оҕолорум хос эбээлээх эһээлэрэ, хас кэпсэттэхпит аайы «Сиэннэрбит сахалыы саҥаран эрэллэр дуо?» диэн ыйыталлар.
Тугу гынарбын билбэппин. Биһиги курдук дьиэ кэргэн элбэх буолуо диэн сэрэйэбин. Баһаалыста, сүбэлээҥ.
Кимэ биллибэт ааптар.
Эрэдээксийэттэн: Дьэ, ааҕааччыларбыт, саха тылын идэлээхтэрэ, иитээччилэр уонна учууталлар, уйулҕаны үөрэтээччилэр, тугу сүбэлиэх этигитий?
Сэҥээриилэр
Ол эрээри, халбаҥ соҕус санаалааҕа, бигэ санааҕа тиийэ илигэ суругуттан көстөр.
Бу соторутааҕыта Сандаара Кулаковская кинигэ таһаарбыта, нууччалыы. Тоҕо мин оҕом сахалыы саҥарыахтааҕый диэн ыйытыыга хоруйдуур. Тэттик кинигэчээн. Маны булан аахтыннар уонна иккиэн толкуйдактыннар. Туох эрэ санааҕа кэлиэхтэрэ.
Онтон оҕолоругар көрдөрөн баран оҕолорун кытта кэпсэттиннэр.
Биир санааҕа икки төрөппүт уонна обургу оҕо кэллэхтэринэ, атынын быһаарар судургутуйуо.
- төрөппүттэр бэйэҕит икки ардыгар төрүт биир эрэ тылгытынан алтыһыҥ, бэйэ холобурунан оҕо ону көрдөҕүнэ ордук ылынар;
- оҕоҕо сыламтыалаахтык саҥатын көннөрө сатаабат ордук;
- дьиэ кэргэн бииргэ сахалыы, ойуулуктары, киинэни көрүҥ;
- утуйох иннинэ остуоруйаны бэйэ тылынан кэпсээҥ;
- боростуойтан саҕалаан таабырыннааҥ бэйэҕит айан;
- араастаан оонньооҥ төрөөбүт тылгытынан саҥаран.
Кыһамньылаах дьиэ кэргэҥҥэ ситиһиини баҕарабын.
Оскуолаларынан оннук гыныахха сөп этэ.