Киир

Киир

Дьокуускайдааҕы култуура уонна сынньалаҥ пааркатын көрөр, харайар, тупсарар, сайыннарар эбээһинэстээх тэрилтэнэн сүүрбэччэ үлэһиттээх «Уопсастыбаннай аһаҕас сирдэри салайыы киинэ» (Центр управления общественными пространствами) тэрилтэ буолар. Ааспыт 2022 сыл бэс ыйын 16 күнүгэр «Кыым» хаһыакка, ол иннинэ «Кыым.ру» саайка «Киин куорат соҕотох пааркатын икки итэҕэһин туһунан» диэн матырыйаал бэлэмнээн таһаарбыппыт. Онно, сайыҥҥы кэм буолан, сүрүннээн пааркаҕа киһилии туалет уонна оҕолор босхо оонньуур былаһааккалара суоҕун ыйбыппыт. Ол кэмтэн сыл кэриҥэ ааста даҕаны, туох эмэ тупсубута, үчүгэй өттүгэр уларыйбыта көстүбэт, эбиитин таҥнары баран иһэр диэн иһиттибит. 

Бүгүн сэттэ уон сааһын ааспыт ытыктабыллаах ааҕааччыбыт Раиса Васильева, тулуйарыттан ааһан, бэйэтин уонна дьүөгэлэрин аатыттан паарка үлэтэ хайдах мөлтөөбүтүн, туруга хайдах айгыраабытын туһунан эрэдээксийэҕэ кэлэн кэпсээтэ:

- Мин куорат пааркатыгар 2014 сылтан сылдьабын. Салгын сиэн, айылҕаны көрөн абыранаары, нэдиэлэҕэ үстэ дьүөгэлэрбин кытта хаамабын. Эһиги суруйуугут олус сөптөөх этэ даҕаны,онно туох да уларыйбата. Хааччыллыылаах туалет суоҕун курдук суох, оҕо оонньуур босхо былаһаакката эмиэ биллибэт. Халлаан сылыйан, пааркаҕа оҕо аймах, ыччат, улахан дьон сылдьыыта элбээтэҕин ахсын, бөх-сах, кир-хах эмиэ улаатан иһэр. Ону хомуйар үлэһит баара көстүбэт. Арай киирэр ааннар тастарыгар биир эрэ киһи хомуйа сылдьар буолар. Бэс мастарбыт үгүстэрэ хатан эрэллэр. Охтубут мастар чөмөхтөрүн ким да хомуйбат. Урут уматаллар этэ. Саҥа үүнэн эрэр бэрдьигэстэр эмиэ ыраастаныллыбаттар. Тииҥнэри, чыычаахтары аһатыы кэннэ хаалбыт сиэмэчкэлэрэ, ас тобохторо хомуллубаттар. Мастарга ыйанан эргэрбит саламалар эмиэ уопсай көрүҥү буортулууллар. Ыты ким хайдах күүлэйдэтэрэ, ханна ииктэтэрэ-саахтатара көҥүл. Хонтуруол суох. Аны туран, «Дохсун» успуорт уораҕайын аттыгар тугу эрэ тутан эрэллэр. Онно анаан сири үлтү хаспыттарын түмүгэр элбэх мас өлөр буолла быһыылаах. Уопсайынан, паарка салалтата туохха да кыһаллыбат диэн түмүккэ кэллибит. Урут Бандерова диэн дириэктэрдээх эрдэҕинэ, үлэ туйгун этэ. Билиҥҥи пааркаттан киһи кыбыстар. Онон паарка үлэтин ситэри быһаарсаргытыгар көрдөһөбүн.

Паарка үлэтин Раиса Дмитриевна курдук сөбүлээбэт дьон Дьокуускайга элбэх буолуохтаахтар. Төһө да сөбүлээбэтэллэр, атын паарка суоҕунан, син биир сылдьарга күһэллэр буоллахтара. Билигин, халлаан сылыйаатын кытары үлэлээн саҕалаабыт аттракционнар, ас атыылыыр туочукалар үлүгэрдээх элбэх үбү-харчыны эргитэ тураллар. Ордук элбэх харчыны пааркаҕа оҕолордоох, сиэннэрдээх дьон киллэрэллэр. Сорох аттракционнары паарка бэйэтэ бас билэрин таһынан, элбэх урбаанньыт киирэн үлэлиирэ биллэр. Сайыҥҥы өттүгэр пааркаҕа өрөспүүбүлүкэ дьоно барыта сылдьан ааһар. Ол тухары пааркаҕа толору хааччыллыылаах туалет, илии суунар сир, босхо оонньуур былаһаакка, ырааһы мэктиэлиир элбэх үлэһит кыайан көрүллүбэт. Тупсуута, сайдыыта да суох харчы киириитэ үчүгэй диэтэхтэрэ дуу? Эбэтэр ону толкуйдуур кыахтаах биир даҕаны үлэһит суох? 

Онон, паарканы көрөр, харайар эбээһинэстээх «Уопсастыбаннай аһаҕас сирдэри салайыы киинин» дириэктэрэ Виктор Обутовтан, кини икки солбуйааччыта  Максим Неустроевтан уонна Роман Евсеевтан, паарка сэбиэдиссэйэ Иван Белолюбскайтан, аттракцион сэбиэдиссэйэ Степан Егоровтан, хаһаайыстыбаннай салаа начаалынньыга Алексей Корякинтан, көҕөрдүү хаһаайыстыбатын маастара Альберт Федоровтан, бырайыак менеджера Айталина Оконешниковаттан уонна да атыттартан ыйытыахпытын баҕарабыт. Туох иһин хамнас ылаҕыт? Ыйыллыбыт итэҕэстэри хаһан туоратаҕыт? Дьоҥҥо табыгастаах усулуобуйаны хаһан тэрийэҕит?

*Үлэһиттэр ааттарын уонна хаартысканы https://yktparki.ru/ саайтан ыллыбыт.

Матырыйаалы бэлэмнээтэ Күндэли.  

Санааҕын суруй