Ыам ыйын 30 күнүгэр “Прямой эфир с городом” бырагыраамаҕа Дьокуускай куорат дьаһалтатын култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга управлениетын начаалынньыга Индира Петровна Ли быйыл 25-с сылын тэриллэр үбүлүөйдээх Туймаада ыһыаҕар бэлэмнэнии хайдах бара турарын кэпсээбитэ. Бары билэрбит курдук, хамсык дьаҥа туран, кэлиҥҥи икки сылга ыһыахпыт ыытыллыбатаҕа.
Төрүт бырааһынньыкпыт Үс Хатыҥҥа бэс ыйын 25-26 күннэригэр буолуоҕа.
Индира Ли:
– Быйыл Саха АССР – 100, Дьокуускай куорат – 390, куорат Дууматын 200 сылын бэлиэтиибит. Туймаада ыһыаҕа бу улахан бэлиэ дааталарга ананар.
– Ыһыах Алтан Сэргэҕэ сүгүрүйүү сиэриттэн-туомуттан саҕаланыаҕа. Ол кэннэ өрөспүүбүлүкэбит 100 сылыгар анаммыт тыйаатырдыы туруорууну көрүөхпүт. Икки светодиод экирээнигэр өрөспүүбүлүкэбит тэриллиитин, ыһыах түгэннэрин көрдөрөр документальнай-историческай каадырдары холбуохтара. Саха тыйаатырын артыыстара өрөспүүбүлүкэ эдэр лиидэрдэрин уобарастарын оонньоон көрдөрүөхтэрэ.
– Ыһыах аһыллыытыгар 1,5 тыһ. кэриҥэ киһи кыттыаҕа. Дьокуускай айар куттаах кэлэктииптэрин, идэтийбит артыыстары, култуура салаатыгар үөрэнэр устудьуоннары таһынан Таатта, Мэҥэ Хаҥалас, Чурапчы улуустарыттан уо.д.а. кыттыахтара.
– Ыһыах бырагыраамата бэлэм, 100-тэн тахса тэрээһин ыытыллыаҕа. Бэс ыйын 13 күнүттэн куорат былаһааккаларыгар, онтон бэс ыйын 20 күнүттэн Үс Хатыҥҥа бэлэмнэнэн барыахтара.
– Үс Хатыҥҥа улахан субуотунньук буолбута, кэлэктииптэр түһүлгэлэрин сөргүппүттэрэ.
Ыһыах “брендбуга” бигэргэннэ
– Быйылгы ыһыах өрөспүүбүлүкэ таһымнаах буолуоҕа. Олунньу 22 күнүгэр Ил Дархан Айсен Николаев ыһыах ыстаатыһын уонна тэрийэр кэмитиэт састаабын бигэргэппитэ.
– Туймаада ыһыаҕын кэнсиэпсийэтэ быһаарыллыбыта. Толкуйдааччы – устуоруйа билимин дуоктара, ыһыаҕы үөрэтэр сүрүн исписэлиис Екатерина Романова.
Маны таһынан ыһыах “брендбуга” бигэргэннэ. Талааннаах эдэр дизайнер Кыыдаана Игнатьева салайар. Үлэ хас да сыл устата барыаҕа. Сүрүн сыалынан Дьокуускай куораты уонна Үс Хатыҥ сирин-уотун биир истиилинэн киэргэтии буолар. Уопсастыбаннай аһыыр сир манна эмиэ хапсыаҕа.
Мунньахха уопсастыбаннай аһыыр сирдэри бэрээдэктиир туһунан дьаһал ылыллыбыта. Уопсайа 200 атыы-эргиэн туочуката үлэлиэҕэ. Ипподром диэки эбии саҥа туочукалары тутуохтара.
Сүрүн муоста кэҥээтэ, саҥа ыйынньык туруоҕа
– Ааспыт сылтан Үс Хатыҥҥа тутуу, өрөмүөн бара турар. Дьоҥҥо-сэргэҕэ табыгастаах буоллун диэн, Үс Хатыҥ түөлбэтигэр киирэр сүрүн муостаны 6 м диэри кэҥэттибит. Былырыын ипподром түрүбүүнэтин бөҕөргөппүппүт, тимир оҥоһуктары уларыппыппыт. Маны таһынан успуорт былаһааккатын түрүбүүнэтин саҥардыбыппыт. Саҥа күрүөнү туруорарга үлэ ыытыллар.
– “Куттала суох, хаачыстыбалаах суоллар” национальнай бырайыак чэрчитинэн ааспыт сылтан суолу аспааллыыллар. Ыһыах кэмигэр суол үлэтин тохтотуохтара, быылы кыччатар туһугар суолга уу кутуохтара.
– Суол ыйынньыга саҥардыллыаҕа. Норуот маастара, Арассыыйа, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, Архитектордар сойуустарын чилиэнэ Эрнст Алексеев оҥоруоҕа.
“Балааккалар куораттара”
– Быйыл “Балааккалар куораттарын” 50 миэстэлээх оҥоруохтара. Тупсаран оҥоро сылдьаллар, туалеттар тутулуннулар. Киинтэн чугас, үрдүк сиргэ туруоҕа. Оптуобус тохтобулугар диэри таһар босхо “шаттл” сылдьыаҕа. Элбэх сайаапка киирэр түгэнигэр өссө улаатыннарыахтарын сөп.
– Үс Хатыҥ сиригэр баар күөллэргэ сөтүөлүүр бобуллар.
Аан дойду бары муннугуттан ыалдьыттары күүтэбит
– 2019 с. икки күн устата ыһыахха 200 тыһ. киһи сылдьыбыта. Быйыл элбэх ыҥырыы ыытыллыбытынан, ыалдьыт өссө элбиэн сөп. Москубаттан, Санкт-Петербуртан, Уһук Илин эрэгийиэниттэн ыалдьыттары күүтэбит. Кырыымтан, Татарстантан улахан дэлэгээссийэлэр кэлиэхтэрэ.
– Индияттан, Монголияттан, Кытайтан, Кэриэйэттэн, СНГ дойдуларыттан – Казахстантан, Узбекистантан, Таджикистантан –дипломатическай састаап кыттыаҕа. Норуоттар икки ардыларынааҕы таһымнаах тэрээһиннэр ыытыллыахтара: тыйаатыр бэстибээлэ, мас-рестлинг аан дойдутааҕы чөмпүйэнээтэ.
– Бэс ыйын 23 күнүттэн мас-рестлиҥҥэ күрэхтэр саҕаланаллар. Бу күн спортсменнар сэргэ туруоруохтара. Түмүктүүр хапсыһыылар бэс ыйын 25 күнүгэр буолуохтара.
22 күрэх ыытыллыаҕа
– Ыһыах кэмигэр уопсайа 22 күрэх ыытыллара былааҥҥа баар. Сүрүн күрэхтэн биирдэстэрэ – дьиэнэн хомус тардыы. Сайаапканы култуура управлениетын электроннай почтаҕа (Этот адрес электронной почты защищён от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра.) бэс ыйын 20 күнүгэр диэри ыытыаххытын сөп.
– Норуот маастардарын күрэҕэ Саха АССР 100 уонна Туймаада ыһыаҕар бу күрэх ыытыллар буолбута 30 сылыгар ананыаҕа. Маҥнайгы түһүмэҕэ кэтэхтэн буолуоҕа, иккиһэ бэс ыйын 26 күнүгэр Үс Хатыҥҥа ыытыллыаҕа. Сайаапканы бэс ыйын 10-гар диэри туталлар.
Улуус, нэһилиэк маастардара лоскуйтан суорҕаны тигиэхтэрэ
Лоскуйунан суорҕан – өрөспүүбүлүкэ таһымнаах аахсыйа. Бу аахсыйа саас биллэриллибитэ. Тэрийээччи – “Симэх” киин (сал. Яна Игнатьева). Улуустар, нэһилиэктэр 70*70 кээмэйдээх болотунаҕа эмбилиэмэлэри кыбытык ньыматынан тигэллэр. Маастардар үлэлэрин бэс ыйын 25 күнүгэр сүрүн түрүбүүнэ аттыгар көрүөхпүт.
2ГИС уонна иһитиннэрэр пууннар
– Үс Хатыҥ сирэ-уота олус киэҥ, аҥаардас кэнсиэрдиир былаһааккатын ахсаана – 19. Инньэ гынан, 6 иһитиннэрэр пууну туруорар былааннаахпыт. Олорго волонтёрдар үлэлиэхтэрэ. Хаарта баар буолуоҕа. Куорат дьаһалтата “2ГИС-регион” уопсастыбаны кытта дуогабар түһэрсэн үлэни ыытар.
Тэлэбиидэнньэҕэ көстүөҕэ
– Ыһыах бэлиэ түгэннэрин “Саха” НКИХ ханаалыгар быһа биэриинэн көрөр кыахтаныахпыт. Ол курдук, аһыллыытын, сабыллыытын, “Дыгын оонньууларын”, мас-рестлиҥҥэ аан дойду чөмпүйэнээтин, ат сүүрдүүтүн көрдөрүөхтэрэ.
EXO-YKT.
